Sulmi izraelit që u zhvillua në orët e para të 26 tetorit ishte pritur që nga sulmi masiv i raketave balistike iraniane të 1 tetorit.

Ajo që nuk dihej ishte koha e saktë e tij ose objektivat që do të zgjidhte udhëheqja izraelite.

Do të duhen disa ditë që të shfaqet një pamje e plotë e dëmit të shkaktuar, por kjo është shumë e qartë: sulmi ishte, nga projektimi, i kufizuar në shtrirje, por megjithatë i rëndësishëm në ndikim.

Javët e pasigurisë për zgjedhjen e objektivave të Izraelit i kishin shqetësuar dhe frikësuar të gjithë – nga Shtëpia e Bardhë te korridoret arabe të pushtetit, tregjet financiare e deri tek emigrantët në Gjirin Persik – për një zgjerim të mundshëm të konfliktit.

Në skajin më të lartë ishin vendet e udhëheqjes, objektet bërthamore dhe instalimet e energjisë.

Në mes të opsioneve ishin vendet ushtarake, duke përfshirë sistemet e mbrojtjes ajrore dhe fabrikat e prodhimit të raketave dhe dronëve.

Vënia në shënjestër e të parës do të nënkuptonte rrezikimin e një lufte gjithëpërfshirëse, të cilën asnjë vend nuk e donte.

Zgjedhja e kësaj të fundit ishte një mënyrë për t’i thënë Iranit të shkonte në shtëpi ose gjetkë.

Siç qëndrojnë gjërat, Izraeli ka dëshmuar sërish epërsinë e tij ushtarake kundër rivalit të tij përfundimtar.

Ajo mbetet e vetmja fuqi në rajon e aftë për të arritur këtë lloj gjëje – në të vërtetë shumica e ushtrive evropiane do të luftonin për të përballuar këtë arritje.

Disa në Izrael, si lideri i opozitës Yair Lapid, kanë argumentuar se shkalla e sulmit ishte një gabim dhe se izraelitët duhet të kishin goditur më fort Iranin.

Një konsideratë kryesore për kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu ishin zgjedhjet presidenciale në SHBA.

Administrata Biden dhe kandidatja demokrate Kamala Harris janë të prirur të shmangin një luftë më të gjerë, e cila do të rriste më tej pakënaqësinë në partinë e tyre më pak se dy javë larg votimeve.

Por pavarësisht se kush fiton më 5 nëntor, periudha para inaugurimit të presidentit të ri më 20 janar 2025 do të jetë një moment rreziku maksimal për administratën amerikane dhe rajonin.

Administrata Biden do të pretendojë se këshillat e saj vepruan si një kufizim për Izraelin.

Ajo tashmë ka thënë se ky sulm i fundit duhet të jetë “fundi” i shkëmbimeve të drejtpërdrejta midis Izraelit dhe Iranit, ashtu siç besohej se vrasja e Yahya Sinwar dhe Hassan Nasrallah do të kishte një ndikim vendimtar në luftimet në Gaza dhe Liban.

Kjo, megjithatë, ka rezultuar të jetë mendim i dëshiruar nga ana e amerikanëve.

Irani, lideri suprem i të cilit Ayatollah Ali Khamenei sinjalizoi një përgjigje të matur të dielën, përballet me një dilemë të thelluar: të zmbrapsen, por të duken të dobët dhe të tërheqin më shumë sulme, ose të hakmerren dhe të rrezikojnë humbjen totale.

Humbja e mbrojtjes ajrore e bën atë të prekshëm ndaj sulmeve të mëtejshme.

Shkatërrimi i vendeve të prodhimit të raketave sugjeron se ai nuk do të jetë në gjendje të plotësojë me shpejtësi arsenalin e tij sulmues për të qëndruar në luftë, ndërsa Izraeli merr më shumë sisteme mbrojtëse dhe interceptues nga SHBA-të dhe vende të tjera.

Problemet e Iranit shkojnë më thellë.

Dy nga tre shtyllat e strategjisë së saj të sigurisë janë tronditur.

Partnerët e saj të milicisë në Liban, Palestinë dhe Siri nuk janë më në gjendje të pengojnë dhe ndëshkojnë Izraelin.

Rindërtimi i tyre do të marrë dekada dhe mund të mos jetë as i mundur.

Arsenali i tij i raketave balistike dhe të lundrimit dhe dronëve nuk ka pasur ndikimin e pritur ushtarak.

Kjo tani do të duhet të rimbushet dhe të zhvillohet teknologji më e mirë.

Shtylla e fundit e strategjisë, programi i tij bërthamor, është më i prekshëm se kurrë, dhe nxitimi drejt prodhimit të një bombe mund të përshpejtojë vetë luftën që Irani është përpjekur të shmangë.

Opsionet hakmarrëse të Iranit po ngushtohen.

Rrjedhimisht, ajo mund të kërkojë objektiva më pak të mbrojtura mirë, siç janë objektet dhe interesat e SHBA-ve në shtetet e Gjirit.

Rritja e ankthit në atë pjesë të rajonit është arsyeja pse Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe të tjerët nxituan të dënojnë sulmet izraelite dhe të propozojnë ngritje diplomatike.

Në fund të fundit, Izraeli mbetet në kontroll të përshkallëzimit dhe mund të vendosë të ngrejë avantazhin e tij.

Sot Netanyahu është i vetmi lider i Lindjes së Mesme që bën si të dojë, edhe kur shikon të tjerët, përfshirë SHBA-të, të pranojnë dhe të përshtaten.

Zyrtarët izraelitë besojnë se kompetenca operacionale dhe suksesi i vendit në fushën e betejës do të kapërcejë çdo shqetësim politik dhe moral që amerikanët, evropianët dhe arabët kanë në lidhje me zhvillimin e këtyre luftërave.

Netanyahu ishte sigurisht i kënaqur kur Donald Trump i tha atij në një telefonatë të fundit që “bëni atë që duhet bërë”.

Planifikuesit e tij të mbrojtjes ndoshta po vendosin më shumë ide në tryezë. Por, ashtu si iranianët, Netanyahu duhet të ketë kujdes nga joshjet e mendjemadhësisë.