Një nga mëkatet e mëdha të Kurtit, mos-mbajtja e premtimit për rritjen e qendrave dhe shërbimeve për fëmijët me Autizëm, Sindromën Down dhe gjendje të ngjashme shëndetësore

Në programin e Lëvizjes Vetëvendosje – tani partia që ka pushtetin –ishin listuar shumë premtime, për të cilat kishte zotim se do të realizoheshin nëse do t’i ofrohej mundësia për ta udhëhequr vendin.

Një ndër zotimet ishte edhe rritja e qendrave dhe shërbimeve për gjendjet e caktuara shëndetësore si autizmi, sindromë Down e të tjera.

Por, në 3 vjet e gjysmë qeverisje ky premtim, si shumë të tjerë, është anashkaluar.

Pyetur nga Albanian Post, Ministria e Shëndetësisë, ka refuzuar të jap përgjigje në mos realizimin e premtimit, duke dhënë një shpjegim të devijuar, ku përmenden vetëm shërbimet ekzistuese.

“Në Qendrën Klinike Universitare të Kosovës, në Klinikën e Psikiatrisë reparti për fëmijë dhe adoleshentë ofrohen shërbime që përfshijnë çrregullimin e spektrit të autizmit dhe Down sindromë. Aty bëhet vlerësimi i fëmijëve përmes procedurave të standardizuara e kritereve diagnostike nga ekipa multidiciplinare psikiatër për fëmijë dhe adoleshentë si dhe specialistë të psikologjisë klinike”, kanë thënë nga kjo ministri.

Ata përmenden shërbimin logopedik dhe thanë se është duke u punuar lidhur me të.

“MSh është duke punuar në fuqizimin e shërbimit logopedik dhe uljen e listës së pritjes për këtë shërbim në publik. E gjitha kjo krahas trajnimit të stafit me metodologjinë më të avancuar e të bazuar në të dhëna shkencore ABA therapy, si qasje e cila prodhon rezultat signifikant”, thuhet në përgjigjen e tyre.

Lidhur me këtë çështje AP ka provuar të marr sqarime edhe nga Zyra e Kryeministrit, por deri në publikimin e këtij artikulli nuk është kthyer një përgjigje.

Në anën tjetër, prindërit e fëmijëve me këto gjendje shëndetësore, siç është Qëndresa Sadriu, vazhdojnë të luftojnë të vetëm në betejat e rënda të rritjes së këtyre fëmijëve.

“Nuk ka infrastrukturë ligjore, nuk ka ndihmë sociale, nuk ka ndihmë financiare, nuk ka ndihmë në projektimin e plan programeve nëpër shkolla, nuk ka asistente të mjaftueshme nëpër shkolla, gjitha këto janë sfida në vete që me rritjen e fëmijës në moshë ato shkojnë dhe rriten edhe më shumë. Çështja e mentalitetit dhe aspektit psiko-emocional të prindit i cili ballafaqohet çdo ditë”.

“Përveç aspektit psiko-emocional të fëmijëve, të prindit me kalimin e kohës, rrethanave, në të cilat gjendemi në aspektin financiar është jashtëzakonisht çdo gjë e kushtueshme. Terapitë janë shumë të kushtueshme, ndërkohë ne e dimë që po kemi një inflacion shumë të madh në vend”.

Ndonëse ajo potencon se ka pasur disa premtime për këtë kategori, nga ekzekutivi s’ka veprime, ndryshe nga sa ishin premtimet.

“Sa i përket premtimeve të tjera që Qeveria do ta realizojë siç është rritja e ndihmës sociale, apo rritjen e pensionit prej 100 euro në muaj, asnjë s’ka ndodhur. Projektligji ka dy vjet që është duke u shqyrtuar nëpër Zyrat e Kuvendit, por ende nuk është aprovuar”, ka thënë Sadriu.

“Duke pas parasysh se janë bërë 4 vjet me ardhjen në pushtet të Qeverisë së re dhe duke pasur parasysh, pra kohën dhe punën që është bërë, deri më tani pavarësisht që ka pasur iniciativa të reja, asnjë nga këto nuk është implementuar”, shtoi Sadriu.

“Nuk është realizuar as lista esenciale e barnave, nuk është rritur as numri i terapistëve, pra i kanë pasur 4 vjet kohë dhe nuk i kanë mbaruar, thjesht kanë mbaruar atë që është nismë përpara”, tregoi Sadriu.

“Ministria nuk e ka pa aspak në konsideratë që t’i fus në listën esenciale të barnave edhe barnat të cilat përdorin fëmijët me autizëm që nuk janë të pakta. Nuk janë shumë të kushtueshme, por problemi më i madh është që disa nga këto barna nuk gjenden në Kosovë dhe prindërit detyrohen që të shkojnë në shtetin fqinj që t’i blejnë këto barna”, tha ajo.

Ndërkaq, Hatixhe Hoxha, drejtoreshë në Shoqatën “Autizmi” në Prishtinë ka treguar se prindërit kanë kërkuar hapjen e qendrave për këtë kategori.

“Nga prindërit kemi kërkesa që të hapen edhe në komunat e tyre qendra më të afërta për ta. Jemi duke punuar tash e disa vite, por ende nuk kemi arritur që të hapet në Mitrovicë Qendra për Autizëm. Njëkohësisht po punojmë edhe për të ngritur qendrën në Gjilan. Pra, është shumë e nevojshme hapja e qendrave të tjera, së paku në nivel të regjioneve, që të jemi më afër familjeve”, ka thënë ajo.

Meqë ka mungesë të qendrave në nivel regjioni prindërit nga komunat e tjera detyrohen të drejtohen në Prishtinë.

“Në Prishtinë vijnë prindër edhe nga Komunat si: Mitrovica, Vushtrria, Malisheva, Drenasi, Gjilani, Ferizaj, Lipjani, Obiliqi, Fushë Kosova etj”, tregoi ajo.

Përmes aplikimit në projekte që nxirren nga Ministritë, në këtë formë ata përpiqen të sigurojnë buxhetin.

Ata kanë siguruar ndër vite seanca për fëmijët e sidomos për familjet që janë raste sociale dhe drejtoresha potencon se pavarësisht që nuk iu kanë mjaftuar donacionet, kanë arritur t’i mbajnë çmimet më të ulëta në nivel vendi.

Por, këto projekte që e kanë të caktuar periudhën kohore po iu krijojnë vështirësi për një arsye.

“Problem për ne është edhe fakti se shpesh po kemi mos kontuinitet të projekteve, sepse nëse projekti përfundon p.sh. në prill, mund të kalojnë disa muaj derisa të fillon projekti tjetër dhe kjo shkakton ndërprerjen e seancave për fëmijë”, potencoi Hoxha.

Këtë vit ajo deklaron se po përballen me mungesë të mbështetjes e të projekteve.

Ndihma që iu është dhënë gjatë këtyre viteve thotë se ka qenë shumë e nevojshme, por nuk është e mjaftueshme.

“Shërbimet janë të larta, prandaj do të duhej që shteti të angazhohet sa më shumë që këto shërbime të mbështeten sa më shumë, që për familjet të jenë sa më pak të kushtueshme, apo që, shërbimet t’i marrë shteti, apo t’i blejë shërbimet nga OJQ-të që ofrojnë shërbime, kështu që të jenë shërbime pa pagesë, për prindërit”, ka thënë ajo.

Albanian post ka tentuar të marr një përgjigje edhe nga Shoqata “Down Syndrome Kosova”, por deri në publikimin e këtij artikulli ka munguar një përgjigje.

Meqë në Klinikën e Psikiatrisë bëhet diagnostifikimi për këto dy raste, konsiderohet e nevojshme rritja e kapaciteteve.

Drejtori në Klinikën e Psikiatrisë, Faton Kutllovci, tha se “diagnostifikimi bëhet, por kushte për trajtim nuk kemi”.

“E kemi shumë të nevojshme rritjen e kapaciteteve të repartit për fëmijë dhe adoleshentë, sepse e kemi tani shtimin e numrit shumë të madh të fëmijëve me autizëm dhe ne e bëjmë vetëm diagnostifikimin në Klinikën e Psikiatrisë”, ka thënë ai për AP.

Kurse, deputeti nga radhët e Partisë Demokratike të Kosovës Bekim Haxhiu ka thënë se kryeministri Albin Kurti po e përfundon mandatin pa bërë asgjë.

“Asnjë premtim deri sot nuk e ka mbajtur është duke e kryer mandatin pa bërë asgjë. Premtimet e Albin Kurtit janë si përrallat e Nastradinit. S’kanë bë kurrgjë as ligj të shëndetësisë”, ka thënë ai për AP.

“S’kanë bë kurrgjë qe 3 vjet e gjysmë nuk janë kanë në gjendje një ligj të shëndetësisë me sjell në Kuvend. Këta se kanë bërë as strategjinë, për 3 vjet e gjysmë nuk kanë arritur ta bëjnë një strategji s’kanë qenë në gjendje ta miratojnë për 3 vjet e gjysmë”, theksoi Haxhiu.

Deputeti tha se “personat me aftësi të kufizuar i kanë diskriminuar duke i larguar prej ligjit për pagën minimale. Njëjtë kanë vepruar me tetraplegjikët me paraplegjikët me të verbrit”.

Ai shtoi se 3 vjet e gjysmë janë shpenzuar kot dhe të presësh që do të bëjnë diçka është po aq e kot.

Sipas drejtoreshës Hoxha, në nivel nacional nuk ka një data bazë se sa fëmijë janë me autizëm në Kosovë.

AP ka raportuar për disa nga premtimet e pambajtura të Qeverisë Kurti.

Më 9 korrik, AP pati raportuar se si zgjidhje përfundimtare për strehimin iu premtua të moshuarve të vetmuar në Kosovë në fushatën zgjedhore të fundit nga Lëvizja Vetëvendosje.

Kur tentonte të merrte pushtetin, tash Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, u zotua se do të ndërtonte pesë shtëpi për këtë kategori.

Ndonëse kanë kaluar 3 vjet që nga marrja e mandatit, asnjë themel nuk është hedhur për asnjërën nga këto shtëpi.

Një tjetër premtim kishte qenë edhe pesëfishimi i inspektorëve të punës, mirëpo në më shumë se tri vjet e gjysmë qeverisje në mandatin katër vjeçar, ky zotim nuk është aspak afër realizmit – ashtu si shumë premtime të tjera.

Pra, numri nuk është fare afër pesëfishimit.

Edhe rritja e numrit të qendrave dhe shërbimeve të shëndetit mendor e përmirësimi teknik i qendrave ekzistuese është një tjetër premtim i ekzekutivit që rezulton se nuk është mbajtur.

Po ashtu, Lëvizja Vetëvendosje, ishte zotuar se do të krijonte vende të mjaftueshme për fëmijët duke i ndërtuar 160 çerdhe në Kosovë.

Por, tani që kanë kaluar 3 vjet e gjysmë prej kur ekzekutivi është duke udhëhequr vendin, numri i çerdheve të finalizuara nuk është aspak afër premtimit.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.