Një brez i humbur në Ukrainë: “Ata na vodhën të ardhmen”

Ekziston një pikë specifike, e vendosur në tru ose ndoshta në stomak, e cila nëse ngjeshet shumë mund të çojë në vdekje, ose çmenduri. Për 730 ditë ukrainasit, ata që mbetën gjallë, po përpiqen të mashtrojnë tmerrin dhe dhimbjen e luftës duke e injoruar sa më shumë. Ata kanë mësuar të jetojnë me atë pikë që është gjithmonë afër shpërthimit sepse nuk kanë alternativa.

“Nuk dua të tingëlloj cinike, por jemi mësuar me luftën”.

Amina Tkachenko mbushi 19 vjeç një javë më parë, ajo ishte 17 vjeç kur u befasua nga shpërthimet natën e 24 shkurtit 2022. Ajo mendoi se ishin fishekzjarre, pastaj kontrolloi lajmet në celular dhe vrapoi të thërriste prindërit e saj: “Lufta ka filluar”. Të mësohesh me të është një anestezi, të ndihmon të pranosh realitetin dhe disi ta zbusësh atë. Por lufta është gjithmonë aty, në atë pikë në qendër të stomakut.

Dhe të mësohesh me të është edhe më e frikshme. Normaliteti i ri i Aminës është universiteti, i ndjekur në internet, puna vullnetare për të ndihmuar të zhvendosurit, miqtë që vdesin në front, kumbari “i zhdukur” në Bakhmut, vëllai i vogël që qan në gjumë, sirenat: “Kam frikë gjithmonë, edhe kur nuk ndodh asgjë, por përpiqem ta mbaj veten të zënë që të mos mendoj. Më duhet të jetoj disi”.

Gjatë natës së sapo kaluar mbi Odessa, një orkestër ruse Shaeds luajti – sepse këtu dronët tani quhen me emër ose model – me gumëzhimën e tyre sa të frikshme dhe irrituese. Qyteti ra në heshtje, ndërsa shtigjet e ndritshme të zjarrit anti-ajror ukrainas ndriçuan qiellin. Si në një koreografi të provuar një milion herë, hekurat u boshatisën, dritat u fikën, rrugët papritmas u shkretën.

Zhurma e dronëve rusë, të cilët në varësi të distancës dhe erës ngjasojnë me avionë të kontrolluar me radio ose me helikë si ato të Luftës së Dytë Botërore, u shua pas një ore sulmi nga anti-ajrorët ukrainas. Në bodrume ishin vendosur tavolina për të luajtur letra, dikush sillte ushqim, të tjerët një kompjuter për të parë një film. Asnjë skenë paniku, asnjë tronditje, as kur shpërthimet tronditën muret. Dronët u pasuan nga lëshimi i raketave, shpërthimet dhe zjarret. Viktimat, tre.

Lufta përditëson buxhetet e saj ndërsa një brez i tërë është sikur i pezulluar në një jo-jetë: “Kam dy vjet që jam e zemëruar, e tmerruar, e trishtuar”, thotë Sabina Ibrahimova, 19, e zhvendosur në Odessa nga Kherson.

Normaliteti i saj përbëhet nga të gjitha seritë e tmerreve me të cilat kjo luftë, pavarësisht nga ne, na ka mësuar edhe ne. Pushtimi, bombat, humbjet, rusët e parë në sy, dhomat e torturave. “Unë thjesht do të doja të shkoja në shtëpi,” thotë ajo, ku “shtëpia” do të thotë “jetë”.

“Po humbim kohë, çdo ditë është një ditë e humbur”, thotë ajo ndërsa sirenat paralajmëruese ajrore bërtasin, tani të injoruara edhe nga qentë që parkojnë rreth qendrës së shpërndarjes së ushqimit. Ajo është studente gazetarie dhe ka ikur me shoqen e saj më të mirë Daryna dhe të dashurin e saj Sasha: “Nëse nuk studiojmë tani, nëse nuk udhëtojmë, nëse nuk mësojmë tani, kur do të mund ta bëjmë? – thotë Sabina – Të gjithë jemi tashmë të shqetësuar, të paqëndrueshëm, kemi parë dhe ndjerë gjëra që askush nuk duhet t’i ndjejë kurrë. Dhe tani jemi pezull në ajër, me kohën që na rrëshqet nga duart”.

Sasha e shikon nga stoli ku është ulur: “Të gjithë miqtë e mi janë në front, disa kanë mbetur atje. Nuk më kanë thirrur ende. Pjesërisht kam frikë të shkoj, pjesërisht jam i lumtur për këtë. Në vend të kësaj…”.

Të tre miqtë bien dakord për një gjë: “Ky është momenti më i vështirë që nga 24 shkurti 2022”. Pse? “Sepse nuk e shohim fundin, sepse tani e dimë se do të zgjasë shumë”. Ideja e “normalitetit” për Sashën parashikon dimra pa ngrohje, miq të përjetshëm që janë zhdukur, dikë që hyn në shtëpinë tuaj me pushkë në dorë dhe fillon të qëllojë mbi vëllezërit tuaj. Edhe vëllezërit, fëmijët, u pezulluan në një heshtje pa shkollë.

Të dhënat më të fundit të Unicef-it tregojnë konturet e katastrofës: gjysma e të rinjve midis 13 dhe 15 vjeç kanë vështirësi për të fjetur dhe 1 në 5 kanë mendime ndërhyrëse dhe kthim prapa; tre të katërtat e fëmijëve dhe të rinjve nga 14 deri në 34 vjeç tregojnë se kanë nevojë për mbështetje emocionale ose psikosociale. 40% e fëmijëve të Ukrainës nuk mund të kenë akses në arsim dhe në dy vitet e fundit 579 fëmijë janë vrarë dhe 1284 janë plagosur; 3.3 milionë kanë nevojë për ndihmë humanitare.

Që nga fillimi i pushtimit në shkallë të gjerë, ata janë detyruar të kalojnë 3 mijë deri në 5 mijë orë – ose 4 deri në 7 muaj – në bodrume dhe stacione metroje.

“Ne jemi të lodhur, jemi shumë të lodhur nga lufta – thotë Ivan Kovalchuk, 21 vjeç, zhvillues softuerësh. Por tani më shkon në mendje se edhe ju evropianët jeni”.

Ivan është i bindur se në Evropë njerëzit mendojnë se lufta ka mbaruar, ose se është balsamuar me emra që shërbejnë si alibi për ata që nuk e vuajnë atë: luftë me intensitet të ulët, luftë llogore, konsumohen. Ndoshta ai nuk e ka plotësisht gabim. “E vura re nga telefonatat me kolegët e mi francezë: fillimisht ata më shikonin me frikë, ishin shumë të shqetësuar, tani janë pothuajse të mërzitur nga fakti që ne vazhdojmë të rezistojmë, sikur të kishim humbur tashmë ose ishte koha për mendo për diçka tjetër”. Por lufta nuk ka mbaruar, “dhe është me intensitet shumë të lartë, po na vrasin me mijëra”.

Ivani fle me vështirësi, ka kriza ankthi dhe të qara të papritura.

“Por jo kur po na bombardojnë ose kur jam duke punuar, jam i kthjellët atje. Më e keqja vjen kur mendoj se jeta ime është e burgosur, që nuk mund të mendoj as për një pas, sepse e mëpasshmja duket se nuk do të vijë kurrë. Është e çuditshme të shkosh për të fjetur çdo natë duke menduar se një raketë mund të të pluhuros”.

Gjenerata të tëra janë komprometuar: “Kjo është periudha më e keqe nga të gjitha: ne po kuptojmë se nuk do të përfundojë brenda disa muajsh, ndoshta as pas disa vitesh, dhe se gjithçka që mund të bëjmë është të rezistojmë dhe të jetojmë për ata që nuk munden. bëjeni më gjatë”.

Amina Tkachenko i mbushen sytë me lot, por më pas duket se mund të gjejë një mënyrë për të zbutur atë nyjë në stomak: “Para luftës isha një vajzë e vogël shumë e turpshme dhe e frikësuar. Lufta më bëri të rritem, duke ndihmuar të tjerët më bën të mbijetoj. Por lufta solli edhe shumë dashuri, dashuri për gjuhën tonë, për kulturën dhe identitetin tonë: ne jemi të mirët, nuk mund të humbasim. Kjo është një luftë për mbijetesë, jo liri. Ndoshta do të fitojmë pas dhjetë vjetësh, por një ditë do ta bëjmë”.

Tani Amina nuk i mban dot lotët dhe të qeshurën në të njëjtën kohë: “O Zot, thashë fjalinë më të gjatë të gjithë jetës sime”.

Marrë nga La Stampa, përshtatur për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.