Ndryshimi i klimës: karburantet fosile duhet të qëndrojnë nën tokë

Pothuajse 60 për qind e rezervave të naftës, gazit dhe 90 për qind e qymyrit duhet të mbeten në tokë për të mbajtur ngrohjen globale nën 1.5 gradë Celsius, thonë shkencëtarët.

Parashikimi bazohet në analizën e imtësishme të furnizimit dhe kërkesës globale të energjisë.

Është një vlerësim “i zymtë”, por realist i “asaj që shkenca na thotë se është e nevojshme”, thonë studiuesit.

Dhe për këtë ata kanë “pikturuar një skenar të së ardhmes”, që lë shumë më pak hapësirë ​​për nxjerrjen e karburanteve fosile sesa ishte vlerësuar më parë.

Shkencëtarët thonë se kufizimi i rritjes së temperaturës globale në 1.5 gradë Celsius, duhet ta ndihmojë botën të shmangë efektet më të rrezikshme të ndryshimit të klimës.

Në nivel global, studiuesit llogaritën, prodhimi i karburanteve fosile duhej të kishte arritur kulmin në vitin 2020 dhe të ishte në një rënie të qëndrueshme prej 3 për qind çdo vit deri në vitin 2050.

“Përmes pandemisë COVID-19, ne kemi parë një rënie të madhe të prodhimit – por kjo po kthehet”, tha profesori i asociuar i sistemeve të energjisë UCL Dr Steve Pye për BBC News, përcjell Albanian Post.

James Price, gjithashtu në UCL, tha se: “Ne i themi modelit tonë: plotësojini të gjitha ato kërkesa nga tani deri në vitin 2100 pa emetuar shumë dyoksid karboni”.

“Rezultati që marrim, është një reduktim i shpejtë i lëndëve djegëse fosile – dhe një sasi e madhe e lëndëve djegëse fosile (të mbetura në tokë) – thjesht sepse buxheti i karbonit është aq i ngushtë”.

Studimi, në revistën “Nature”, gjithashtu gjeti rënien e prodhimit të naftës dhe gazit të kërkuar globalisht deri në vitin 2050 – për t’iu përmbajtur këtij buxheti të ngushtë të karbonit, e kjo do të thotë që shumë rajone përballen me prodhimin e pikut tani, ose gjatë dekadës së ardhshme.

Buxheti i karbonit është sasia kumulative e CO2 që mund të lirohet në një periudhë kohe, duke mbajtur brenda një pragu të temperaturës – në këtë rast 1.5C.

Shumë projekte të nxjerrjes së lëndëve djegëse fosile tashmë të planifikuara ose në veprim ka të ngjarë të dëmtojnë shanset e botës për të përmbushur kufijtë e synuar ndërkombëtarisht për ngrohjen globale të përcaktuara nga Marrëveshja e Parisit 2015.

Dhe kjo “pamje e zymtë”, thonë shkencëtarët, “me shumë mundësi është një nënvlerësim i asaj që kërkohet”.

Buxheti i karbonit i përcaktuar nga modelimi do t’i jepte botës një shans 50 për qind për të kufizuar ngrohjen në 1.5C.

Por studimi thotë se kjo nuk merr parasysh pasiguritë përreth, për shembull, reagimet e sistemit klimatik.

“Pra, për të siguruar më shumë siguri për stabilizimin në këtë temperaturë, (edhe) më shumë karbon duhet të qëndrojë në tokë”.

Numrat e zymtë

Studiuesit nxjerrin në pah politikat e guximshme kombëtare për të hequr plotësisht dhe tërësisht nxjerrjen e karburanteve fosile, përfshirë një aleancë të ideuar nga Kosta Rika dhe Danimarka, e cila do të nisë në Konferencën vendimtare të Kombeve të Bashkuara për Ndryshimet Klimatike, në Glasgow, këtë vit, duke u kërkuar shteteve të ndalojnë lëshimin e fosileve – lejet e kërkimit të karburantit.

Dhe shkencëtarët thonë se ata shpresojnë se “numrat e ashpër” do të frymëzojnë vullnetin politik për të bërë ndryshime të shpejta dhe urgjente për t’u larguar nga mbështetja në lëndët djegëse fosile.

“Ne e dimë teknikisht se si ta bëjmë këtë, është thjesht ta bëjmë atë në të vërtetë”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.