Lëvizja e Von der Leyen për të mbretëruar e vetme mes qeverive në krizë

SHFLETO
Rajmonda Basha
17.09.2024 8:48
Loading Icons...

“Për të punuar mirë në pesë vitet e ardhshme ne duhej ta bënim këtë. Ishte thelbësore të ndryshohej modeli i punës”. Kështu i shpjegon stafi i Ursula von der Leyen lëvizjet e fundit për përbërjen e Komisionit të ri.

Në këtë logjikë vjen edhe “shkarkimi” i francezit Thierry Breton. Një sistem që përkufizohet nga vetë parlamentarët evropianë në mënyrën më të rrezikshme të mundshme: “pushtetet e plota”.

Sepse “Ursula bis” nuk do asnjë pengesë. Dhe duke përfituar nga dobësia e pothuajse të gjitha qeverive të mëdha kombëtare, duke filluar nga ato franceze dhe gjermane, ajo u imponua me kërkesat e saj.

Ajo kërkoi dhe mori nga Elysee të “përjashtonte” Bretonin, i cili ishte pjesë e paketës së komisionerëve që nuk i kurseu kritikat ndaj saj së bashku me Borrell, Timmermans dhe Gentiloni.

“Deshte pushtet të plotë”, ky është vëzhgimi më i zakonshëm midis eurodeputetëve që mbërritën në Strasburg për seancën plenare “dhe e mori atë”.

Ajo po formon një Komision të dobët, pa anëtarë të fuqishëm, për të dalë e vetme në sipërfaqe.

Në Palazzo Berlaymont, në realitet, preferojnë të përdorin një formulë tjetër: “modeli Covid”.

Kujt i referohen?

I referohen protagonizmit të marrë në maj 2020 nga Presidentja e Komisionit në blerjen dhe shpërndarjen e vaksinave.

Ajo detyroi katër ministra (Itali, Gjermani, Francë dhe Holandë) të mohonin iniciativën e tyre të përbashkët dhe centralizoi të gjithë përgjegjësinë për serumet anti-Covid tek ekzekutivi.

Tani dëshiron të bëjë të njëjtën procedurë, por në një shkallë më të gjerë.

Ajo bashkon rolet dhe përgjegjësitë tek vetja, duke shpjeguar se bëhet fjalë për tejkalimin e të ashtuquajturës “metodë ndërqeveritare”, ajo që ka udhëhequr deri tani BE-në dhe që i atribuon një rol vendimmarrës më të lartë qeverive individuale në krahasim me institucionet evropiane.

Për lideren gjermane, pra, ky do të ishte një hap përpara në rrugën e integrimit evropian.

Por a është kështu? Mbi të gjitha, a ka forca të mjaftueshme për të përballuar të gjitha sfidat që e presin “Kontinentin e Vjetër” në pesë vitet e ardhshme? Sepse është një gjë të marrësh drejtimin në zgjidhjen e një krize të vetme. Është tjetër gjë të përballesh me një ndryshim të mundshëm epokal dhe reformat pasuese.

Edhe sepse Gjermania dhe Franca janë në fakt në fushatë elektorale. Legjislatura gjermane do të përfundojë pas një viti dhe të gjithë në Paris po vënë bast mbi mundësinë e kthimit në zgjedhje brenda 12 muajve.

Me dy “peshat e rënda” të BE-së të përfshira në votim dhe një komision “të lehtë”, presidentja do ta ketë të vështirë të dalë nga cekëtat e paralizës operacionale.

Një rrezik edhe më i madh nëse mendohet se pas 40 ditësh do të votohet në SHBA dhe do të zgjidhet administrata e re amerikane dhe se ka të paktën dy luftëra në kufijtë e Unionit.

Fakti mbetet se deri më tani von der Leyen nuk është tërhequr nga asgjë.

Kancelaritë dhe partitë duhej të durojnë vendimet e saj. Edhe për rolin që do t’i jepet komisionerit italian, Raffaele Fitto, i cili sipas të gjitha gjasave do të marrë jo vetëm portofolin e fondeve të kohezionit dhe Pnrr-në (hipoteza buxhetore mbetet në terren) por edhe nënkryetarin ekzekutiv.

Një shuplakë për socialistët, të gjelbërt dhe liberalët që kishin premtuar zjarr dhe flakë për të shmangur këtë emërim.

Dhe tani ata duket se janë përshtatur me çdo eventualitet. Secili në mbrojtje të interesave të veta grupore apo kombëtare.

PSE preferoi të mbronte rolin e zëvendëspresidentit për Riberën spanjolle (e cila gjithashtu duhet të marrë delegacionin në tranzicionin ekologjik edhe pse PPE është shumë frenuese në këtë pikë) dhe Renew është e kënaqur me mundësinë që komisioneri i ri francez, Stephane Sejourne , merr pozicionin më prestigjioz: Konkurencën. Pa e kuptuar që pinca e vënë në funksion nga Partia Popullore dhe nga kryetarja e Komisionit po shtyp shumicën tradicionale evropiane dhe pro-evropiane për të krijuar një hibrid të paprecedentë që do të përfshijë edhe konservatorët e Ecr-së.

Në këtë mënyrë Ursula “depolitizon” Komisionin, i vendos të gjithë në të njëjtin nivel dhe mund të aktivizojë në mënyrë alternative “furrën e dyfishtë”, atë majtas apo djathtas sipas komoditetit.

Socialistët në veçanti rrezikojnë të jenë margjinalë për pesë vjet. Nuk është një kthesë politike, por një kthesë pushteti. ku të gjithë marrin diçka.

Italia, përveçse do të njohë peshën e qeverisë Meloni, shpreson në këtë mënyrë të ketë një “ekip evropian” pak më të kuptueshëm në rrugën e rikuperimit nga deficiti dhe borxhi i tepërt.

Polonia, me Piotr Serafin, mund të ketë një portofol prestigjioz – Buxhetin – dhe Rumania, me Roxana Minzatu, atë të Punës. Dhe kjo do të ishte një dorë më shumë për PSE-në se sa për Bukureshtin: socialistët në fakt po e kërkonin këtë delegacion.

Portofoli tjetër “shumë i rëndë”, Ekonomia, duket se luhatet mes vetë spanjollës Ribera dhe irlandezit Michael McGrath. Por në këtë pikë është vetëm një çështje për të krijuar një enigmë mbi të cilën von der Leyen ka dorë të lirë dhe e cila, duke përjashtuar rrethanat e paparashikuara, do të prezantohet sot.

Në këtë kontekst, ideja se Raporti i Draghit mund të jetë realisht në qendër të programit të Komisionit duket më pak konkrete.

Qiramarrësi i Palazzo Berlaymont kishte kërkuar tashmë shtyrjen e prezantimit për të mos pasur asnjë pengesë.

Tani ajo do të dëshirojë të prezantojë një “Axhenda Ursula” dhe jo një “Axhenda Mario”.

Marrë nga La Repubblica, përshtatur për Albanian Post