Krimi po rritet, sepse hallkat e sistemit të shtetit po dështojnë – “po shkojmë drejt anemisë shoqërore”

“Alarm i kuq për sigurinë publike në Kosovë”, janë tri vrasjet që ndodhen për tri ditë në Kosovë, e që tregojnë për cenimin e sigurisë dhe nivelin e krimit të organizuar që po reflekton.

Nga ekspertë të sigurisë, konsiderohet se këto vrasje kanë ndodhur pasi që zinxhiri kryesor i shtetit: Policia e Kosovës, Prokuroria e Shtetit dhe gjykatat kanë dështuar në krijimin e hallkës me njëra-tjetrën.

Sipas tyre, kjo hallkë ka kohë që është shkëputur e prandaj rastet e ngjashme si vrasjet e fundit janë duke ndodhur.

“Alarm serioz i degradimit të shkallëve të sigurisë”

Eksperti i sigurisë, Bedri Elezi, në një bisedë për Albanian Post deklaron se ngjarjet e fundit shpërfaqin para se gjithash performancë të dobët të institucioneve.

“Këto ngjarjet që kanë ndodhur ditëve të fundit, veçanërisht vrasja e fundit që ndodhi në Prishtinë, është alarm serioz i degradimit të shkallëve të sigurisë apo cenim i sigurisë kombëtare. Sepse, tani kuptohet shumë qartë se niveli i krimit të organizuar është rritur dhe më duket se kemi të bëjmë me një performancë jo të mirë të institucioneve, të Policisë së Kosovës, të Prokurorisë dhe gjykatave”.

“Kemi një hallkë që është shkëputur dhe sigurisht që shkalla e kriminalitetit mund të rritet kur një proces i tërë me vjet të tëra shkon duke u degraduar vazhdimisht”, thotë Elezi për AP.

Ai konsideron se policia duhet të ketë edhe një plan operativ për largimin e armëve ilegale të cilat qëndrojnë në duart e shumë qytetarëve në Kosovë.

“Siguria publike është njëra ndër mekanizmat që Policia e Kosovës e ka përgjegjësi dhe ky institucion duhet të bëjë një plan operativ fillimisht për largimin e armëve nga personat jo kompetentë – pra personat që kanë armë ilegale”.

“Pasojat janë të mëdha për shoqërinë”

Për sociologun, Jeton Brajshori, rastet e tilla janë jashtëzakonisht “të rënda” dhe “shqetësuese”.

“Teoritë sociologjike njohin dy faktorë kryesorë që dërgojnë personat drejt krimit, faktorin e jashtëm dhe atë individual”, thotë Brajshori për Albanian Post.

“Pasojat për të ardhmen janë të mëdha për shoqërinë, sepse mund të vijmë në një situatë të anomisë shoqërore siç e quan (Émile) Durkhaim, sociologu francez. Pra, do të kemi një shoqëri pa norma dhe në fazat e mëvonshme kjo krijon pasiguri në shoqëri dhe si akt i fundit ekstrem kalojmë në shoqëri anarkike”.

Brajshori, thekson se vrasjet e tilla mund të dërgojnë edhe në largimin e një numri të madh të personave nga shteti.

“Në momentin që ka krime të vazhdueshme humb edhe dëshira për të jetuar në vend dhe në këtë mënyrë, të shtyrë nga faktori ‘push’, kërkohet një jetë më e mirë në shtetet tjera. Kjo ka ndikim zinxhiror në sferat shoqërore nga rënia e ekonomisë, sigurisë deri tek nataliteti në përgjithësi!”.

Kërkesë e tij është që institucionet të reagojnë dhe të veprojnë sa më shpejt që është e mundur.

Kryeqyteti dëshiron polici të veten

Meqë rastet më të mëdha të vrasjeve ndodhin në Prishtinë, kërkesë e komunës së Prishtinës ka qenë vazhdimisht që kryeqyteti ta ketë policinë e vet.

Drejtori për siguri dhe emergjenca në Komunën e Prishtinës, Lulzim Fushtica, në një bisedë më herët për Albanian Post kishte deklaruar se krijimi i kësaj policie do të parandalonte krimet eventuale, dhe do të rriste nivelin e sigurisë publike në kryeqendrën kosovare.

“Kemi kërkuar që të përshpejtohen procedurat për krijimin e policisë së kryeqytetit. Na është thënë se policia e ka miratuar strukturën organizative dhe tash mbetet që ata t’i vazhdojnë procedurat e tyre”, tha Fushtica për Albanian Post.

Për një Prishtinë më të sigurt për qytetarët, Fushtica thotë se po planifikohet edhe vendosja e kamerave të cilat do monitorohen nga policia.

“Ne do të fillojmë edhe instalimin e kamerave në kryeqytet, të cilat do të ndihmojnë në parandalim, por edhe në zbulim të aktiviteteve kriminale. Tenderin do e hapim këtë javë, është përgatitur edhe plani se ku do vendosen kamerat. Harta është dizajnuar nga policia e Kosovës, monitorimi do bëhet nga policia po ashtu”, kishte shpjeguar Fushtica.

Krijimi i policisë së kryeqytetit parashihet edhe me Ligjin për kryeqytetin e Republikës së Kosovës, Prishtinën, i miratuar në Kuvendin e Kosovës, në vitin 2018.

Sipas këtij ligji, Policia e Kosovës duhet të themelojë Drejtorinë e Policisë për Kryeqytetin, e cila do të ketë kompetencë vetëm në territorin e kryeqytetit.

Deklaratat nga Prokuroria lidhur me vrasjet

Rreth rastit të vdekjes së një gruaje si pasojë e një grabitjeje në rrugën “Dalip Alshiqi” në kryeqytet nga prokuroria kanë theksuar se janë të angazhuar për ta ndriçuar rastin.

“Prokurori i Shtetit në koordinim me njësitë relevante janë të angazhuar në ndriçimin e të gjitha rrethanave të këtij rasti. Me urdhër të prokurorit trupi i viktimës është dërguar për obduksion, në Institutin e Mjekësisë Ligjore”, ka deklaruar zëdhënësja Laureta Ulaj.

Ndërsa, për vrasjen tjetër ku dyshohet se pas një mosmarrëveshjeje, dhëndri ka goditur me thikë vjehrrin, Ulaj ka treguar se i dyshuari është identifikuar, por ende ndodhet në arrati.

“Viktima është dërguar në IML, me urdhër të prokurorit, ndërkaq rasti është iniciuar ‘Vrasje’. Veprimet hetimore po vazhdojnë të ndërmerren karshi këtij rasti dhe personi i dyshuar është identifikuar, mirëpo aktualisht ndodhet në arrati”, potencoi ajo.

Institucionet e sigurisë në Kosovë prej vitesh realizojnë projekte, fushata të ndërgjegjësimit dhe plane operative, që ndërlidhen me parandalimin dhe konfiskimin e armëve ilegale.

Vitin e kaluar, Policia ka arritur të sekuestrojnë mbi 1 mijë e 200 armë ilegale brenda një viti.

Armët ilegale, sipas ekspertëve të sigurisë, shiten nga persona privatë, e që pastaj paraqet problem për të ditur se kujt i takon arma në rastet kur ndodh një vrasje.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.