KDI: Dialogu Kosovë – Serbi, interes kombëtar dhe i domosdoshëm

Instituti Demokratik i Kosovës (KDI), në diskutimin me temën, “Raportet Kosovë-Serbi: Tabelat e veturave dhe një Dialog që nuk po lëvizë” janë adresuar çështjet si: dialogu në mes Kosovës dhe Serbisë për më shumë se një dekadë, si dhe mos arritja akoma e një marrëveshje finale mes dy vendeve.

Gjithashtu, është diskutuar edhe për tabelat e veturave te diskutimet mbi elementet e marrëveshjes finale, në sensin sa janë gjasat që Kosova dhe Serbia të gjejnë zgjidhje për të gjitha çështjet?.

Ndër të tjera, në këtë diskutim është debatuar edhe ndikimi i situatës së re gjeopolitike në raportet dhe dialogun në mes të Kosovës dhe Serbisë

Drejtori ekzekutiv i KDI-së, Ismet Kryeziu, përveç këtyre diskutimeve, ka përmendur edhe Berlinin dinamiken e re që ka ky shtet në procesin e dialogut.

“Zhvillimet globale dialogun Kosovë – Serbi. Kurti sa është i gatshëm të lëviz në këtë drejtim dhe pakënaqësinë ndërkombëtare. Shpeshherë kemi pasur përplasje të brendshme dhe alternativë për të arritur drejt marrëveshjes, a ka Kosova plan dhe alternative se si të arrijë te dialogu”, ka thënë drejtori ekzekutiv i KDI-së, Ismet Kryeziu.

Menaxherja e projektit të KDI-së, Violeta Haxholli, theksoi se KDI ka qëndrim në mbështetje të çështjes së dialogut Kosovë- Serbi.

“Tani me zhvillimet e fundit në Ukrainë kemi parë kërkesa të shtuara që Kosova dhe Serbia të përkushtohen në dialog në shkuarjen e një marrëveshje finale. Dialogu në vitet e fundit ka pasur procesin më të ngadalshëm. Nga ajo kohë k pasur progres të ngadalshëm të dialogut”.

“Kjo për faktin se mbeten shumë çështje të pazgjidhura dhe prek jetën e qytetarëve. Ne kemi parë që për shkak të disa marrëveshje për lëvizjen e lire i ka detyrua palët të kthehen në tryezë bisedimesh siç janë tabelat nuk është arritur një marrëveshje. Kur flasim për dialog besoj që dialogu për Kosovën është i  rëndësishëm në aspektin e brendshëm dhe të jashtëm. Ende nuk ka integrim të qëndrueshëm”, tha Haxolli.

Ajo konsideron se dialogu është i rëndësishëm për të dyja shtetet në drejtim të integrimit në BE.

“Është e rëndësishme që institucionet të zbatojnë një dialog të brendshëm me qytetarët serb. Në aspektin e jashtëm dialogu ka ndikim në sigurimin e njohjeve të reja. Ata presin marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Asnjëra nga këto dy shtet nuk mund të lëvizin në BE pa pasur marrëveshje”.

Ndërsa shtoi se, “zotëri Bislimit nuk ka pasur progres. Nuk ka pasur progres as në çështjen e të pagjeturve. Nëse Kosovë dhe Serbi nuk po gjejnë zgjidhje për tabelat e veturave dhe energji sa mund të pritet për marrëveshje të tjera”.

Sipas drejtorit ekzekutiv të Institutit EPIK, Demush Shasha, pengesa në procesin e anës së dialogut i përket shtetit serb.

“Dialogu i Kosovë është një nga politikat kyçe të cilat janë të rëndësishme per stabilitet rajonal. Në veçanti sfondi i sferës ndërkombëtare. Unë e kam një paqartësi, çka po done Serbia. Pengesë në kuadër dialogut e shoh anën e Serbisë”, tha ai.

Ndërkaq, analisti politik Dukagjin Gorani, është shprehur se akoma ka për të punuar në këtë drejtim.

“Kur ka filluar procesi i dialogut e që është 10 vjet më herët kemi pasur bindjen që është proces që brenda vetes do t’i nënkuptojë disa angazhime që i merr Qeveria.  Gjatë viteve janë arritur disa marrëveshje, por ka shkuar duke u shtuar një lloj i të folmes që ka vënë në pikëpyetje nëse dialogu është i nevojshëm”.

“Njëra është që procesi i dialogut është i domosdoshëm e Kosova duhet të jetë kreative dhe shkolla tjetër na nuk kemi çka flasim në republikën e Serbisë. Kjo shkollë është në pushtet. Për faktin se është në pushtet ndodhet në situatë të vështirë për të. Dialogun duhet me marrë proces të domosdoshëm. Qeveria e Kosovës e ka refuzuar idenë e kompromisit dhe bisedimeve dhe ndodhet brenda një gjendje të pamundësisë së pajtimit të këtyre kërkesave”.

Në këtë takim ka marrë pjesë edhe analisti politik Visar Ymeri, i cili potencoi se Qeveria Kurti s’është e vetëdijshme për çështjen e dialogut.

“Tash si shtet kemi hyrë si të rriturit. E para që pritet është që të kuptojmë interesin tonë. Duke qenë të rritur sillemi si fëmijë. Kemi një lloj papërgjegjësie të veprimeve tona. Na i themi vetes se jemi vend sovran dhe pastaj po i shohim që dekoratat nga vendet mike po thonë se jemi vend sovran dhe duhet të marrim vendime sovrane”.

“Vendimet sovrane bartin pasoja, atëherë duhet të mendosh para se të veprosh. Një prej probleme që shoh në këtë Qeveri nuk e kemi këtë vetëdije. Dialogu është mjet për të arritur një qëllim”, ka thënë ai.

Më 13 maj, Kosova dhe Serbia s’kanë arritur marrëveshje për çështjen e targave.

Kështu ka bërë të ditur emisari special i Bashkimit Evropian për dialogun, Miroslav Lajçak, pas takimeve me delegacionet e të dyja shteteve të premten 13 majit në Bruksel.

Mirëpo, sipas tij ka pasur rezultate të përziera duke shtuar se ka pasur progres në temat tjera, përfshirë energjinë.

Edhe, më 21 prill, kryenegociatori i Kosovës, Besnik Bislimi, kishte bërë të ditur se me palën serbe nuk kanë arritur marrëveshje për çështjen e targave.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.