Katari ndryshoi përgjithmonë futbollin

Michel Platini po priste për një takim privat me presidentin e Francës, Nicolas Sarkozy, në atë ditë të ftohtë nëntori të vitit 2010.

Por, në vend të këtij takimi, Platini – një lojtar legjendar francez – hyri në një sallon luksoz brenda rezidencës zyrtare të presidentit dhe vuri re menjëherë se njeriu që kishte ardhur për të parë, Nicolas Sarkozy, mungonte.

Ai u drejtua drejt një grupi që dëgjoheshin duke diskutuar në një dhomë aty pranë.

Biseda do të ndryshonte gjithë rrjedhën e karrierës së tij, ajo do të njolloste reputacionin dhe do ta ndryshonte përgjithmonë sportin, të cilit ai i kishte kushtuar jetën.

Me një buzëqeshje në fytyrë, Platini u prezantua zyrtarisht me mysafirët e drekës.

Ata ishin Sheikh Hamad bin Jassim al-Thani, kryeministri i Katarit dhe Sheikh Tamim bin Hamad al-Thani, i cili brenda pak vitesh do të zëvendësonte babanë e tij si sundimtari absolut i vendit.

Të dy kishin ardhur në Paris për të diskutuar një plan që pa frikë asokohe kufizohej me fantastiken: shteti i tyre i vogël, jashtëzakonisht i pasur i Gjirit donte të organizonte Kupën e Botës.

Platini, një nënkryetar i FIFA-s, organi qeverisës global i futbollit, një vit më parë u kishte thënë miqve se besonte se lejimi i Katarit – një vend pa ndonjë traditë kuptimplotë të futbollit, i cili nuk ka infrastrukturë bazë si stadiumet – të organizonte ngjarjen më të madhe sportive në botë, do të ishte katastrofike për FIFA-n.

Vetëm dy muaj më parë, ai i kishte besuar një oferte Shteteve të Bashkuara të Amerikës, pasi donte që turneu i vitit 2022 të shkonte “kudo përveç Katarit”.

Megjithatë, në një moment atë pasdite, rezervat e Platinit u zbehën.

Ajo që i ndryshoi mendjen gjatë drekës me Sarkozy-n e ardhur me vonesë, mbetet, më shumë se një dekadë më vonë, e paqartë dhe e kontestuar ashpër.

Vetë Platini ka ofruar të paktën dy versione të ndryshme të ngjarjeve – në të dyja ai tha se vota ishte zgjedhja e tij dhe nuk reflektonte ndikimin e jashtëm – dhe në vitin 2019 ai u arrestua, por nuk u akuzua, nga hetuesit francezë që thuhet se po shqyrtonin takim.

Deri atëherë, megjithatë, marrëveshja ishte realizuar.

Një javë pas drekës, brenda një sallë konferencash në Cyrih, Katari u konfirmua si mikpritës i Kupës së Botës 2022.

Hetimet

Hetuesit amerikanë dhe vetë FIFA asokohe pranuan se anëtarë të shumtë të bordit të FIFA-s kanë pranuar ryshfet për ta zhvendosur votën në Katar.

Platini nuk ishte në mesin e tyre.

Një hetim i gjerë korrupsioni mbi mënyrën se si FIFA kryen biznesin çoi në dhjetëra arrestime.

Ato raste dhe të tjera ndihmuan në rrëzimin e të gjithë udhëheqjes së FIFA-s dhe pothuajse rrëzuan vetë institucionin.

Situata kishte ndryshuar dhe për Katarin.

Pasi fitoi Kupën e Botës, Katari u zhvendos shpejt për ta vendosur veten si një fuqi e vërtetë në këtë sport.

Brenda një viti pas drekës, interesat e Katarit kishin blerë ekipin francez Paris St.-Germain dhe një rrjet sportiv në pronësi të Katarit kishte filluar të derdhte para në futbollin evropian duke blerë të drejtat e transmetimit.

Ky fluks i parave shkaktoi krijimin e një hendeku midis një grushti skuadrash më të pasura të sportit dhe pjesës tjetër të lojës.

Në të njëjtën kohë frymëzoi edhe një furi ndërtimesh.

Vendi i vogël i Gjirit, në fakt, u rindërtua dhe sipas grupeve të të drejtave të njeriut, kjo u kushtoi jetën mijëra punëtorëve emigrantë, një shifër që Katari e kundërshton.

Dhe tani, me mosmarrëveshjet kulturore të frikshme, Katari ka arritur në një pikë që dikur dukej e paimagjinueshme.

Qindra nga futbollistët më të mirë në botë dhe më shumë se një milion tifozë janë mbledhur në një gadishull në formë gishti në Gjirin Persik, gati për turneun që ndryshoi lojën.

Për pjesën më të madhe të shekullit të XX-të, njerëzit në Katar ishin të varfër dhe pas fqinjëve të tyre sauditë.

Pastaj Katari goditi gazin.

Zbulimi në vitin 1971 i fushës më të madhe të gazit në botë çoi në transformimin e parë të Katarit.

Kjo, duke e kthyer atë në një nga vendet më të pasura në botë dhe duke inkurajuar udhëheqësit e tij që ta shohin kombin e tyre jo vetëm si një shtojcë të fqinjëve të tij më të pasur, por si një rival i vërtetë gjeopolitik.

Kërkimi për të pritur Kupën e Botës, pra, ishte vetëm një hap tjetër.

Ishte shansi për të treguar veten dhe historinë e tyre, në një skenë vërtet globale.

Katari ka refuzuar prej vitesh kritikat për përpjekjen e tij për të fituar Kupën e Botës si xhelozi ose, më keq, racizëm perëndimor.

Por të kesh para dhe ambicie për të pritur turneun ishte një gjë. Fitimi i të drejtës për ta bërë këtë ishte krejt tjetër.

Dhe në vitin 2010, ky ishte problemi më i madh i Katarit.

Një javë apo më shumë përpara se dy duzina anëtarë të komitetit ekzekutiv të FIFA-s, përfshirë Blatter dhe Platini, të vendosnin se cila nga pesë ofertat konkurruese do të fitonte të drejtën për të pritur Kupën e Botës 2022, Harold Mayne-Nicholls zbarkoi në Cyrih.

Një kilian i guximshëm, i fiksuar pas futbollit, Mayne-Nicholls kishte fuqi të konsiderueshme, të paktën në teori.

Ai kishte udhëhequr ekipin e inspektimit të dërguar nga FIFA për të vlerësuar secilin prej ofertuesve dhe raportet e vlerësimit të krijuara nga ekipi i tij kishin potencialin të ndryshonin votën.

Verdikti i tij për Katarin – produkt i një vizite tre-ditore në Doha në shtator 2009 – nuk ishte aspak një miratim i fuqishëm.

“Katari ishte shumë i vogël. Ishte një problem i madh për organizimin”. tha Mayne-Nicholls.

Ai shtoi se vera në Hemisferën Veriore ishte thjesht shumë nxehtë.

Katari ishte përpjekur me lojë t’i qetësonte këto shqetësime duke ndërtuar një stadium të vogël për të demonstruar sistemin futuristik të ajrit të kondicionuar që tha se do të siguronte që të gjitha ndeshjet të luheshin në kushte afërsisht ideale.

Mayne-Nicholls ishte i impresionuar, por çështja mbeti aty.

“Problemi do të ishte për mbështetësit në ditët që nuk luajnë lojëra”, tha ai.

“Është 38 ose 40 gradë Celsius në qershor, është e pamundur të bësh gjë në rrugë”.

Megjithatë, sa më shumë që Mayne-Nicholls fliste me administratorët dhe plutokratët e ndryshëm në bordin e FIFA-s, aq më shumë ishte i mahnitur nga fakti se sa pak kishte bërë prezantimi i tij për të zvogëluar mbështetjen për Katarin midis njerëzve që kishin votuar.

“Vetëm një”, tha ai, “kishte kërkuar të shihte raportet e plota”.

Shumica dukej se e kishin vendosur.

E këtu Nicholls e kupto se Katari do të fitonte.

Ai nuk ishte i vetmi. Në prag të votimit, një konsulent me ofertën e Katarit kujtoi se iu drejtua një zyrtari të lartë nga Katari dhe pyeti se si dukeshin gjërat.

Ai u trondit nga siguria e përgjigjes: U krye.

Kishte të drejtë.

Edhe përpara se Sepp Blatter, presidenti i FIFA-s, të hapte zarfin për të konfirmuar se Lindja e Mesme do të priste Kupën e Botës për herë të parë, “Al Jazeera”, rrjeti i lajmeve me qendër në Doha, kishte transmetuar lajmet për fitoren e Katarit.

Por pasojat sapo kishin filluar.

Dy anëtarë të komisionit nuk ishin lejuar as të votonin, u pezulluan pasi u regjistruan nga gazetarët e fshehtë duke u përpjekur të shisnin fletët e votimit.

Pasuan më shumë akuza për korrupsion dhe ryshfet.

Departamenti i Drejtësisë i Shteteve të Bashkuara akuzoi tre votues të Amerikës së Jugut se morën ryshfet me shtatë shifra për të zgjedhur Katarin.

Brenda pak vitesh, në fakt, pothuajse secili nga 22 anëtarët e komisionit që kishin marrë pjesë në votim ishte akuzuar për korrupsion.

Dhjetëra drejtues të tjerë ishin arrestuar.

Shumica u detyruan të largoheshin nga FIFA dhe disa u ndaluan fare nga futbolli.

Edhe ata në majë të piramidës së kalbur nuk kishin shpëtuar.

Blatter njoftoi me pahir se do të jepte dorëheqjen, më pas u ndalua gjithsesi.

Platini u detyrua, gjithashtu, për një akuzë të palidhur me etikën që çoi në një gjyq mashtrimi në Zvicër.

Ai dhe Blatter u liruan të dy.

Për njëfarë kohe, dukej sikur vetë FIFA nuk mund t’i mbijetonte një vendimi që merrte vetë.

Ndërsa vendi rregullonte ofertën e tij për Kupën e Botës, përfaqësuesit e Katarit kaluan orë të tëra në sesione trajnimi për median me konsulentë për marrëdhëniet me publikun.

Kjo në përpjekje që të krijonin përgjigje ndaj pyetjeve potencialisht të sikletshme në lidhje me trajtimin e vendit ndaj punëtorëve emigrantë dhe qëndrimin e tij ndaj të drejtave të homoseksualëve.

Ishte terren i vështirë edhe për zyrtarët më të lartë, duke pasur parasysh se homoseksualiteti ishte dhe është i paligjshëm në Katar.

Në një seancë trajnimi për median e parë nga “The New York Times”, Sheikh Mohammed, djali më i vogël i sundimtarit të vendit në atë kohë, iu përgjigj një pyetjeje tallëse mbi këtë temë duke këmbëngulur se të gjithë vizitorët në vend do të mirëpriteshin.

Kur një trajner vuri në dukje se një gazetar mund ta pyeste se si mund të krahasohet kjo me ligjet që kriminalizojnë homoseksualitetin, princi u përgjigj: Është e paligjshme në shumicën e vendeve.

I pasigurt, sytë i hidheshin nga njëra anë në tjetrën.

“A nuk është ajo?”, tha ai.

Sa njerëz kanë vdekur gjatë dekadës së fundit ose më shumë nuk dihet dhe mund të mos dihet kurrë.

Shumë mijëra të tjerë janë kthyer në shtëpi të sëmurë, të plagosur ose të privuar nga paga që u ishte premtuar.

“Kjo ngjarje u ndërtua tërësisht mbi kurrizin e punëtorëve emigrantë, në një ekuilibër krejtësisht të pabarabartë të pushtetit”, tha Michael Page, zëvendës drejtor në divizionin e Lindjes së Mesme dhe Afrikës së Veriut në Human Rights Watch.

Megjithëse Katari tani – me urdhër të FIFA-s – ka ndalur shumicën e projekteve të ndërtimit dhe ka dërguar shumicën e punëtorëve në shtëpi përpara fillimit të Kupës së Botës, ai mbetet i varur nga puna e importuar.

Flitet për profesionistët e sigurisë nga Turqia, Pakistani, Egjipti dhe Franca, të cilët “janë importuar” për të forcuar mbrojtjen.

Ndërkohë, ka ardhur një valë e re emigrantësh për të punuar në hotele, për të riparuar stadiumet dhe për të shërbyer ushqimin.

Megjithatë, madhësia e vogël e vendit nuk ka bërë asgjë për të frenuar ambiciet e tij.

Këtë verë, për shembull, Katari njoftoi se si pjesë e Kupës së Botës do të zhvillonte një festival muzikor vallëzimi në Ras Abu Fontas, në jug të Dohas, me një merimangë që merr frymë nga zjarri dhe qëllon me laser, e huazuar nga festivali muzikor Glastonbury në Angli.

“Në pak muaj përpara një turneu, shumica e vendeve po zvogëlohen”, tha Ronan Evain, drejtor i “Football Supporters Europe”.

“Katari sapo ka vazhduar të rritet”.

Synimi, thonë organizatorët, është të sigurojë një përvojë të pashembullt të tifozëve.

Sigurisht që do të jetë ndryshe: Katari tronditi FIFA-n dhe tifozët të premten duke vendosur, vetëm disa ditë para ndeshjes hapëse të turneut, të kthehej në premtimin e tij për të lejuar shitjen e birrës në tetë stadiumet e tij të Kupës së Botës.

Këtë muaj, Khalid Salman, një ish-lojtar i ekipit kombëtar të Katarit i vendosur tani si ambasador për Kupën e Botës, nuk dukej se kishte dëgjuar mesazhet e organizatorëve.

“Homoseksualiteti është haram këtu”, i tha ai një dokumentari gjerman, duke përdorur një fjalë arabe që përafërsisht përkthehet si e ndaluar.

“Është haram sepse është dëm në mendje”.

Ndryshimi i lojës

Javier Tebas u zemërua.

Presidenti i hapur i ligës më të lartë të Spanjës kishte mbërritur në Doha së bashku me përfaqësues nga organet më të fuqishme në futboll.

Detyra e tyre ishte t’i përgjigjeshin një pyetjeje që askush nuk kishte pasur nevojë ta bënte ndonjëherë: kur, saktësisht, duhet të mbahet Kupa e Botës?

Në prag të votimit në Cyrih, dhe për disa vite më pas, Katari kishte këmbëngulur se nuk kishte asnjë arsye që turneu të mos mbahej gjatë verës.

Vapa e fortë e Gjirit, këmbëngulën organizatorët, nuk do të ishte problem, për shkak të planeve për të pajisur çdo stadium me sistemin e ajrit të kondicionuar që i kishte bërë përshtypje Mayne-Nicholls dhe ekipit të tij.

Megjithatë, në vitin 2013, disponimi kishte ndryshuar.

Një grup pune i FIFA-s u krijua për të shqyrtuar mundësinë e lëvizjes së Kupës së Botës.

Në fillim të vitit 2015, ai raportoi përsëri, duke rekomanduar zhvendosjen në nëntor dhe dhjetor, direkt në mes të sezonit evropian që nxit shumë interes dhe para në lojë.

Një ndërprerje e shkurtër e një sezoni të vetëm, në fund të fundit, është shumë më pak e rëndësishme se një ndryshim shumëvjeçar në peizazhin e lojës.

Nuk ishte vetëm fati i Kupës së Botës që u diskutua në atë takim të Platinit, Sarkozy dhe delegacionit të Katarit në Pallatin Élysée në nëntor 2010.

Kështu ishte edhe e ardhmja e Paris St.-Germain.

Katari dëshironte jo vetëm të blinte ekipin, por të krijonte një transmetues sportiv për të shfaqur lojërat e tij dhe për të financuar pjesën tjetër të futbollit francez.

Më pak se një vit më vonë, ajo po bënte pikërisht këtë.

Mbështetur nga fondet në dukje pa fund të “Katar Sports Investments”, P.S.G. filloi një zbavitje e madhe shpenzimesh që asnjë rival vendas nuk mund ta merrte as në konsideratë, duke fituar yje pas ylli, ndërsa dukej se do të kapërcente fuqitë tradicionale të Evropës.

Lëvizjet, individualisht dhe në tërësi, do të kishin një ndikim të thellë dhe të qëndrueshëm në futbollin evropian.

Në verën e vitit 2017, P.S.G. përkuli muskujt e saj financiarë në mënyrën më të guximshme deri më tani: ai nënshkroi me Neymar, sulmuesin brazilian, nga Barcelona me një kosto prej 222 milionë dollarësh, duke dyfishuar rekordin e mëparshëm botëror të transferimeve.

Disa javë më vonë shtoi sulmuesin francez Kylian Mbappé për 180 milionë dollarë më shumë.

Por Katari nuk kishte mbaruar.

Rrjeti i tij televiziv, “beIN Sports”, shpejt u bë koleksionisti më i pangopur i të drejtave të mediave sportive në botë, pjesë e një zgjerimi në Evropë që u ra dakord gjithashtu në takimin e Elysee.

Shefi ekzekutiv i fuqishëm i “BeIN”, Nasser al-Khelaifi, është gjithashtu president i P.S.G.

Ai gjithashtu ka një vend në bordin e organit drejtues të futbollit evropian, UEFA, dhe vitin e kaluar ai u bë gjithashtu kreu i Shoqatës së Klubeve Evropiane.

Al-Khelaifi e trashëgoi atë post pas fillimit të dështuar të Superligës Evropiane, një alternativë e supozuar ndaj Ligës së Kampionëve, e sajuar nga disa prej klubeve më të famshme të futbollit.

Ekzekutivët e përfshirë në plan pretenduan se arsyetimi i tyre ishte të shpëtonin sportin, në realitet, të paktën një pjesë e motivimit ishte përpjekja për të këputur krahët e P.S.G. dhe Manchester City, ekipi anglez me xhepa të thellë në pronësi të një grupi të lidhur ngushtë me familjen në pushtet të Abu Dhabit.

Shpenzimet e të dy klubeve, thanë rivalët e tyre, e kanë shtrembëruar futbollin përtej njohjes, duke e vendosur çdo klub që përpiqet të mbajë ritmin në rrezik të kolapsit.

Barcelona, ​​e goditur nga humbja e Neymar, u gjend shpejt e bllokuar në një spirale inflacioniste.

Deri në vitin 2021, shqetësimi i saj financiar ishte i tillë që nuk mund të përballonte më të paguante Lionel Messin, lojtarin më të mirë në historinë e tij.

Ai i dha lamtumirën e vetme klubit që kishte njohur në një konferencë shtypi të përlotur.

Pak minuta më vonë, ai u fotografua në një aeroport në Barcelonë.

Destinacioni i tij, natyrisht, ishte P.S.G.

Disa javë përpara Kupës së Botës, Gianni Infantino, pasardhësi i Blaterit si president i FIFA-s, i shkroi secilit prej 32 kombeve që ishin kualifikuar në turne.

Tani një banor i Katarit, Infantino u kërkoi të gjithëve “të mos lejojnë që futbolli të zvarritet në çdo betejë ideologjike ose politike që ekziston”.

Ishte koha, tha ai, për ta lënë sportin “të dilte në skenë”.

Mund të jetë tepër vonë për këtë.

Me afrimin e turneut, kritikat ndaj vendimit të FIFA-s për ta çuar atë në Katar vetëm sa u bënë më të theksuara.

Një listë e zgjeruar e lojtarëve aktualë, ish-lojtarëve, trajnerëve, prodhuesve të veshjeve sportive dhe, veçanërisht, tifozëve kanë qenë të zëshëm në kundërshtimin e tyre.

Kapitenët e Anglisë dhe Uellsit kanë rënë dakord të mbajnë një shirit të veçantë në krah që promovon të drejtat e homoseksualëve.

Blatter, vetëm këtë muaj, pranoi se zgjedhja e Katarit ishte një “gabim”.

Përgjigja e Katarit, nga ana tjetër, ka qenë duke u bërë vazhdimisht më e indinjuar.

Emiri i vendit – i pranishëm, si princ i kurorës, në takimin në Elysée me Platinin – sulmoi muajin e kaluar atë që ai e përshkroi si një fushatë “të paprecedentë” kritikash nga Perëndimi.

Ministri i Jashtëm i Katarit, dy javë më parë, i cilësoi pyetjet mbi përshtatshmërinë e tij për të pritur turneun “shumë raciste”.

FIFA nuk ka qenë gjithmonë aq kundër idesë së përdorimit të futbollit për qëllime ideologjike.

Edhe pas gjithë hetimeve, urdhër-arrestimeve, FIFA si institucion e ka justifikuar gjithmonë vendimin e saj për të shkuar në Katar duke këmbëngulur se sporti mund të jetë një agjent për përparim.

Megjithatë, ndërsa turneu për të cilin vendi pritës ishte i gatshëm të paguante pothuajse çdo çmim për ta marrë, po fillon, dhe ndërsa sytë e botës kthehen në një cep të vogël të Gjirit, është e vështirë të mos mendosh se është e kundërta.

Futbolli mund të ndryshojë ose jo Katarin, por Katari ka ndryshuar futbollin përgjithmonë.

Marrë nga “New York Times”, përshtatur për Albanian Post 

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com