Për gati 15 muaj, Evan Gershkovich ka qenë i mbyllur në një burg në Moskë.

Gazetari i Wall Street Journal (WSJ) ka dalë sot në gjyq një mijë milje larg kryeqytetit rus në Yekaterinburg: qyteti ku ai u arrestua me akuza për spiunazh teksa ishte në një udhëtim raportimi.

Koka e rruar, i veshur me një këmishë dhe xhinse, Gershkovich qëndronte në kafazin prej metali dhe xhami, i njohur në sallat ruse të gjyqit si “akuariumi”.

Buzëqeshi para kamerave, por nuk bëri asnjë koment.

Pas disa minutash, gazetarëve të pranishëm në sallën e gjyqit iu komunikua të largoheshim.

Nga ai moment, gjykimi do të mbahej me dyer të mbyllura.

Prokurorët pretendojnë se gazetari amerikan kishte mbledhur informacione të klasifikuara për një prodhues rus tankesh pranë Yekaterinburgut në emër të Agjencisë Qendrore amerikane të Inteligjencës.

Punëdhënësi i tij dhe qeveria amerikane e kundërshtojnë me forcë akuzën. Nëse shpallet fajtor, dënimi maksimal i mundshëm është 20 vjet burg.

“Ky është një proces fals. Është i egër dhe i çuditshëm”, beson Deborah Ball, zëvendës shefe e mbulimit botëror për Evropën, Lindjen e Mesme dhe Afrikën në Wall Street Journal.

“Evan nuk do të gëzojë asnjë nga proceset e rregullta që ne do të prisnim në gjykatat perëndimore. Do të jetë me dyer të mbyllura. Do të jetë sekret”.

“Shkalla e lirimit të Rusisë është më pak se një për qind. Ne nuk presim ndonjë shans që ai të shpallet i pafajshëm”.

Në rrugët e Yekaterinburgut, ka pak aluzion për dramën që u shpalos këtu më 29 mars 2023.

Në të gjithë qytetin, njerëzit ulen jashtë duke luajtur shah, ndërsa tramvajet lëvizin pranë.

WSJ ka akuzuar Moskën për mbushjen e burgjeve ruse me amerikanë për t’u shkëmbyer me rusët e burgosur jashtë vendit.

Lista e shtetasve amerikanë aktualisht në burg në Rusi përfshin ish-marinsin Paul Whelan. Në vitin 2020 ai u dënua për spiunazh dhe u dënua me 16 vjet në një koloni penale.

Whelan mohon me forcë të ketë kryer ndonjë krim. Ashtu si në rastin e Evan Gershkovich, zyrtarët amerikanë e kanë caktuar zyrtarisht “të arrestuar gabimisht”.

Vitin e kaluar, Alsu Kurmasheva – gazetare e Radios Evropa e Lirë/Radio Liberty (RFE/RL) me qendër në Pragë – u arrestua në Rusi. Kurmasheva ka pasaporta amerikane dhe ruse.

Në një udhëtim për të vizituar nënën e saj të sëmurë, ajo u ndalua. U akuzua për përhapjen e “informacionit të rremë” në lidhje me forcat e armatosura ruse mbi një libër që ajo kishte ndihmuar në redaktim, i cili përmban kritika për pushtimin rus të Ukrainës.

Nëse shpallet fajtore, ajo mund të përballet me 15 vjet burg.

Ndër amerikanët e tjerë pas hekurave në Rusi janë:

Mark Fogel, një ish-mësues në Shkollën Anglo-Amerikane të Moskës, e cila tani është mbyllur. Ai po vuan një dënim prej 14 vitesh për kontrabandë droge pasi 17 gram marijuanë iu gjetën në bagazhin e tij në aeroportin e Moskës. Ai pretendon se e përdorte drogën për qëllime mjekësore

Gordon Black, një rreshter i stafit amerikan, i dënuar nga një gjykatë në Vladivostok me tre vjet e nëntë muaj në një koloni penale me akuzën e vjedhjes dhe kërcënimit për të vrarë të dashurën e tij.

Kur ai ka folur publikisht për rastin e Gershkovich, presidenti rus Vladimir Putin ka treguar se është i hapur ndaj idesë së një shkëmbimi të të burgosurve.

Por kë dëshiron Kremlini në këmbim?

Presidenti Putin nuk ka përmendur emra.

Por ai ka dhënë një aluzion të fortë. I pyetur për Gershkovich disa muaj më parë, presidenti rus aludoi në rastin e Vadim Krasikov.

I besuar se është agjent rus, Krasikov aktualisht po vuan dënimin e përjetshëm për vrasje në Gjermani.

“Është e qartë se kjo është diplomaci pengjesh”, ka thënë Deborah Ball.

“Rusët kanë qenë krejtësisht të qartë se cili është objektivi i tyre. Putini mezi e ka fshehur faktin që dëshiron të tregtojë Evan dhe e konsideron atë si një peng. Ai është një peng politik”.

Kremlini e di se Amerika bën marrëveshje për të rikthyer qytetarët e saj.

Në vitin 2022, autoritetet amerikane liruan një tregtar të dënuar rus të armëve, Viktor Bout, për të siguruar lirinë për Brittney Griner.

Ylli amerikan i basketbollit ishte burgosur në Rusi për akuzat e drogës.

Tani një gazetar amerikan është në bankën e të akuzuarve.

Është e paqartë se sa do të zgjasë gjyqi i Gershkovich dhe se sa do të jetë gazetari amerikan në një burg rus.

“Rusët e konsiderojnë këtë proces, këtë gjyq të rremë, si pjesë të një procesi që ata parashikojnë. Se ku përshtatet me atë që ndodh më pas, nuk e kemi absolutisht asnjë ide”.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.