Dyfishimi i tatimit të pronave – Ekonomistët thonë se qeveritarët po sillen si “profiterë të krizës së çmimeve”

Pa ndonjë analizë se sa rendohet gjendja ekonomike e qytetarëve, pa konsultime me bizneset dhe pa informim paraprak, çmimi për tatimin në prona është dyfishuar.

Për rritjen prej mbi 60 për qind qytetarët u informuan vetëm në momentin kur paguan obligimet e tatimit në pronë.

Në Kosovë përgjegjëse për rritjen e faturimit në prona janë dy institucione: Komunat dhe Ministria e Financave, Punës dhe Transfereve.

Çuditërisht, asnjëra s’ka pranuar se është autorja e rritjes, veçse kanë akuzuar njëra tjetrën.

Sipas komunave, departamenti i Tatimit në Pronë në Ministrinë e Financave bën rivlerësimin e pronave dhe me këtë rast është rritur vlera e pronave duke u bazuar edhe në çmimet e tregut.

Mirëpo, nga ana tjetër udhëheqësi i këtij dikasteri, Hekuran Murati deklaroi se “shkallët tatimore i caktojnë komunat”, kurse “ministria e ka obligimin ligjor për t’i asistuar në vlerësimin e pronave”.

“Ligji e thotë këtë”.

Ekonomisti Ujkan Bajra, në bisedë për Albanian Post, konsideron se një rritje e tillë është e pakuptueshme, sidomos në kohën e rritjes së lartë të inflacionit.

“Rritja e bazës tatimore në kontekstin e tanishëm është e papranueshme. Me të njëjtin nivel të ardhurash, ku norma e inflacionit është më e larta në dy dekadat e fundit”, thotë Bajra, i cili shton se me këtë vendim, kushdo që ta ketë marrë, “do të thellohet varfëria dhe do të rritet pakënaqësia në vend”.

“Si është e mundur të mendosh vetëm për t’ia vështirësuar jetën këtij populli? Në vend që të ofrohen alternativa se si të ulet norma e inflacionit në vend, vlera e pronës është rritur më tej, gjë që rrit edhe tatimin në pronë”, deklaroi Bajra.

Madje, sipas tij, edhe po të bazoheshin ata që rritën përqindjen në vlerën e tregut, prapë do ishte gabim, sepse është bërë shumë mbi këtë vlerë.

“Për një njësi pronë banimi, sipas faturës së re tatimore për vitin 2023, kemi një vlerësim më të lartë se edhe vet vlera e tregut për atë pronë. Qytetari nuk mund ta përballojë këtë dhe rritja e bazës tatimore mbi 100 për qind në krahasim me vitin e kaluar 2022 është padyshim për të ardhur keq dhe aq më tepër për ato mendje politike që mund të lejojnë që diçka e tillë të zbatohet në dëm të qytetarëve”.

Kurse për ekonomistin Erton Bega rritja e këtyre vlerave për tatimin në pronë përtej se e gabuar, është edhe një “shpërfaqje e injorancës së qeverisë”.

“Në vend që ta lehtësoj mbijetesën, qeveria zgjodhi ta rëndojë edhe më shumë situatën socio-ekonomike duke vlerësuar pronat pothuajse 100 për qind më shumë se sa që ishin të vlerësuara, dhe për rrjedhojë pothuajse dyfishoj tatimin në pronë”.

Bega shton se, “nëse ka profiter të krizës së çmimeve, atëherë po rezulton të jetë qeveria që vendosi inflacion rekord në këtë shërbim komunal”.

Albanian Post ka kontaktuar edhe Ministrinë e Financave, Punës dhe Transfereve për një sqarim, mirëpo përveç komunikatës së lëshua, të njëjtit nuk janë përgjigjur në pyetjet e mediumit.

Lidhur me rritjen e çmimeve të tatimeve në pronë ka pasur reagime të shumta edhe nga ana e opozitës. Të njëjtit janë tallur me Qeverinë.

Rritja e çmimit të tatimit në pronë, vjen në një kohë kur në Kosovë kanë pësuar rritje të çmimeve edhe në produktet esenciale.

Si zgjidhje për ta përballuar këtë krizë ishte parë tërheqja e mjeteve të kursimit pensional, Trust-it, por që nuk u vonua në Kuvend pasi partia në pushtet e kundërshtoi.

Sipas të dhënave të Agjencisë së Statistikave të Kosovës, rritja ka filluar nga muaji prill me 1.2 për qind, duke arritur në 5.7 për qind në muajin tetor.

Rritja më e lartë e çmimeve është vërejtur te buka, drithërat, mishi, qumështi, djathi, vaji, vezët, pemët dhe perimet.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.