Dy mundësit shqiptarë, Islam Dudaev dhe Chermen Valiev shkruan historinë gjatë Lojërave Olimpike “Paris 2024” për sportin kuqezi dhe përfaqësimin në nivel olimpik, duke i sjellë Shqipërisë dy medalje bronzi.

Sportistët me origjinë ruse arritën në këtë mënyrë të bëheshin shqiptarët e parë të dekoruar në një podium ekselence.

Një sukses që erdhi falë punës së frytshme dhe të palodhur nga kreu i Federatës Shqiptare të Mundjes (FSHM), Sahit Prizreni. Por, cila është historia e njeriut që fshihet pas kulmimit historik të mundjes shqiptare në Lojërat e Parisit?

Nga rrugëtimi i tij si sportist olimpik e deri tek ajo si drejtues i FSHM-së, Prizreni rrëfen emocionet për medaljet “aq të lakmuara”. Për të shkuar te zgjedhja fitimtare e mundësve rusë të cilët ishin hapi i parë drejt vizionit të tij për të ardhmen e sportistëve të tapetit.

Mes vështirësive të rolit si drejtues dhe përfaqësimit të denjë të mundësve shqiptarë në arenën ndërkombëtare, Prizreni vendos një synim përfundimtar, medaljen e artë.

Në një intervistë per “Albanian Post” (AP), Prizreni tregon se çfarë e shtyu fillimisht të synonte postin drejtues të një federate, të cilën e njihte si ish-sportist, por që prej vitesh ishte zhytur në terrin e rezultateve zhgënjyese.

“Në fakt, duke qenë pjesë e gjatë e këtij sporti, sportist, trajner, drejtues e më pas president, mendova se ishte koha për të ndryshuar diçka që nuk ishte bërë për rreth 30 vite. Dhe, e pash si një detyrim dhe obligim karshi sportit që i detyrohem kaq shumë, që më ka dhënë kaq shumë”, tregon Prizreni për “AP”-në.

Duke vijuar më tej, Sahiti thekson se “në të vërtet është një krenari për mua, që të vijë nga shkallët më të vogla, si njeri sportist i vogël dhe më pas duke vazhduar karrierën deri aty ku sot dihet”.

Sigurisht që të marrësh drejtimin e një federate në hije siç ishte FSHM-ja dhe ta rilindësh brenda një mandati, askush më mirë se vetë Prizreni nuk mund ta përkufizonte: “Ka qenë një barrë dhe përgjegjësi e madhe për ta ndryshuar pamjen e federatës së mundjes. Por, besoj se ja dolëm”.

Dhe, normalisht, Sahiti, së bashku me bashkëpunetorët e tij ja dolen duke i sjellë ato dy medalje aq të lakmuara. Dhe për të gjitha këto, si dhe vizioni për të ardhmen, Sahiti pak kohë më parë u votua për një mandat tjetër në krye të FSHM-së.

Për t’u rikthyer sërish te ajo ngjarje e madhe për sportin shqiptar, në Paris, Prizreni rrëfen për “AP”-në ndjesitë që kishte teksa mundësit kuqezi garonin në tapet.

Ai pranon faktin se rrugëtimi i kuqezinjëve të mundjes nuk nisi me marshin e duhur. Eliminimi i papritur i Zelimkhan Abakarov la një shije të hidhur, ose siç e quan ai vet “një thyerje, një farë mërzie apo zhgënjimi”.

Abakarov është një kampion bote dhe natyrisht prej tij pritej shumë. Ndaj edhe për Prizrenin, eliminimi i 31-vjeçarit i shtoi “ngarkesën dhe përgjegjësia sa vinte dhe bëhej më e vështirë”.

Por, pavarësisht atij zhgënjimi që në nisje, Prizreni thotë se “une nuk është se e kisha humbur besimin pas Zelimkhan-it”. Ai e dinte se “dy djemë te tjerë ishin në garë dhe ne nuk do të ktheheshim pa medalje”.

Një besim që rezultoi të ishte i drejtë.

Në Paris, mundësve kuqezi iu bë një padrejtesi. Saktësisht, Valiev-i u eliminua në çerekfinale, në atë që Sahiti e quan “një padrejtësi e madhe. Nuk e dim vetëm ne, por mbarë komuniteti botëror i mundjes, ata që kanë dëshmuar dhe e kanë parë”.

Për të, ai eliminim i pakuptimë, i shprehur më së miri në fytyrën e Valiev-it asokohe, do të thotë se Shqipërisë i mungon “një medalje ari”.

Çështja në fjalë tashmë është ankimuar nga FSHM-ja në Gjykaten e Arbitrazhit Sportiv (CAS) ku pritet një vendim.

Por, pavarësisht se çfarë ndodhi, Prizreni mendon se “në fund të fundit, misioni është përcjellë me medaljet. Valiev-i dhe Islam-i bënë atë që Shqipëria kishte nevojë. Ishte fantastike”.

Valiev dhe Dudaev fituan medaljet e para historike olimpike për Shqipërinë, por së bashku me Abakarov-in, ata kanë sjellë një sërë medaljesh nga kampionate dhe turne të ndryshme në mbarë botën.

Të tre sportistët, është interesante, sepse vijnë nga Rusia. Dhe, Prizreni tregon se pse kjo tërheqjeje për të marre dy sportistët çeçenë (Abakarov – Dudaev) dhe më pas edhe Valiev-in.

Sipas tij, “marrja e sportisteve ka qenë një tjetër vendim shumë delikat”, por ai u ndikua nga “cilësia, dëshira, karakteri dhe personaliteti i tyre”.

“Sot faktet e tregojnë që ka qenë zgjedhja e duhur, por edhe në ato momente, se ishte një risi”, thekson ai.

Marrja e sportistëve të huaj, për t’i natyralizuar në shqiptarë, tregon dhe vizionin e Prizrenit, pasi nuk ishte vetëm për ato çfarë ai tregoi më sipër, por edhe “për ta shtuar cilësinë brenda llojit, për ti dhënë mundësi djemve tanë, produktit vendas, t’i prekë këta kampionë, ti shikojë këta kampionë dhe të kuptojë se ata nuk kanë asgjë përveç dedikimit dhe dëshirës që kanë për rezultat”.

Dhe, një pikë e tretë që Prizreni tregon në lidhje me mundësit rusë është dhe një llojë ngjashmërie që ata kanë me popullin shqiptar.

“Çecenët janë një popull luftarak, një popull i vendosur për nga besimi dhe mendoj se është populli që na përngjason më shumë për nga karakteristikat, traditat, besimi. Mendoj se kemi shumë të përbashkëta”, thotë kreu i FSHM-së.

“Fakti që djemtë e kanë gjetur veten që në momentin e parë, kjo e tregon qartë se na bashkon veç sporti i mundjes dhe traditat”, theksoi 41-vjeçari.

Nga Rusia në Tiranë, nga Tirana në Paris dhe nga Parisi sërish në Tiranë, ishte një rrugëtim i nisur kohë më parë, jo i lehtë, dhe që kulmoi në kryeqytetin francez me dy triumfe.

Pas shkëlqimit në Paris, djemtë kuqezi u rikthyen në Shqipëri si triumfator, ku u pritën me ceremoni në aeroportin “Nënë Tereza”, Rinas, e cila u pasua me pritje në Bashkinë e Tiranës, Ministrinë e Arsimit dhe Sportit, si dhe së fundmi në Kryeministri.

Pritje të tilla, siç tregon Prizreni, janë “fantastike”, pasi “sportistët i përjetojnë momente të tilla”. Për ta, ato ishin si “një lloj vlerësimi, një lloj krenarie”.

Megjithatë, pavarësisht pritjeve të tilla, Prizreni ka ende rezerva për institucionet.

“Për të qenë i sinqertë pres shumë më shumë, sepse deri tani nuk është se ka ndodhur, përveç mbështetjes së bashkisë (së Tiranës), që ka suportuar rrugëtimin tonë përmesë klubit të Tiranës, por edhe KOKSH-it (Komitetit Olimpik Kombëtar Shqiptar)”, thotë ai.

“Kështu që, mbështetje tjetër nuk është se ka, që vlen për tu theksuar edhe pse kemi pasur mbështetje nga fondi olimpik”.

“Realisht prisja dhe pres më shumë, sidomos nga ana e ministrisë (Arsimit dhe Sportit). Sot që flasim pres që diçka të lëvizi, sepse federata është në kushte mbijetese për shkak të gjithë asaj kostoje, gjithë atij dedikimi që ka pasur për Lojërat e Parisit”, shtoi ish-mundësi kuqezi në Lojërat “Pekin 2008”.

Rrugëtimi i jashtëzakonshëm i mundësve kuqezi në “Paris 2024”, por edhe në turnetë e tjerë ka bërë të mundur që FSHM-ja të ketë suksese që nuk i kishte imagjinuar më parë.

Tani, tregon Prizreni, FSHM-ja ka shumë “vetëofrime” nga mundës të huaj të cilët dëshirojnë të përfaqësojnë Shqipërinë. Një ndryshim i rëndësishëm pas disa kohërash kur këtij vendi vetëm i largoheshin elementët e talentuar.

Më tej, 41-vjeçari rrëfen se federata që ai drejton ka nën vëzhgim “dy talente”, të cilët mund t’i sjellin Shqipërisë medalje në të ardhmen nëse negociatat finalizohen me sukses.

“Janë tashmë dy djemë shumë të rinj, shumë të talentuar, që tashmë janë kampion evrope dhe bote për moshat U-20 dhe U-23 në stilin greko-romak”, thotë ai, teksa shton “nuk është se ka iniciativë, por do i mbetet kohës për ta parë se si do të rrjedhin ngjarjet”.

Megjithatë, pavarësisht se sa sportistë të huaj vetëofrohen apo Shqipëria i kërkon, talentet vendase nuk mungojnë sipas shefit të FSHM-së.

“Sigurisht që Shqipëria ka sportistë”, thote ai, duke shtuar “edhe pse rezultat mungojnë në një farë mënyre”.

“Sporti mundjes ka një karakteristik të veçantë për nga mënyra dhe vështirësitë, kështu që unë pres shumë nga djemtë tanë, nga Kupi, flasim për djemtë tanë të rritur, nga Sina, nga Parisi në stil të lirë. Pastaj kemi djemë të tjerë të talentuar Bardhi, Klevisi, Andi… Kemi dhe vajzat. Pres nga Albina”, tha ai, vetëm duke përmendur disa nga talentet që FSHM-ja ka në organikën e saj.

Për t’i dhënë një shtysë këtij talenti vendas për të kapërcyer në cilësi, Prizreni tregon se medaljet e Parisit dhe sportistët e nivelit Abakarov- Dudaev – Valiev do të shërbejnë si një model që “ta servirim, ta implementojmë në palestrat dhe ekipet tona”.

“Ky është qëllimi, që përmes këtyre medaljeve, përmes kësaj cilësie të këtyre prurjeve që ne kemi bërë, të përfitojnë sportistët tanë. Mendoj se është mënyra më e mirë, me më pak kosto për ta bërë këtë model pjesë të traditës sonë”, thekson kreu i mundjes shqiptare.

Tashmë që Lojërat e Parisit u mbyllën me sukses, sytë janë hedhur nga e ardhmja, e cila “është plot sfida”, thotë Prizreni.

“Unë dua ta nis me Kampionatin Botëror U-23 dhe Kampionatin Botëror për të rritur, përveç tyre është edhe Kongresi, por këto dy aktivitet janë një sfidë jo vetëm për federatën dhe Shqipërinë, por edhe për djemtë tanë sepse ata tashmë garojnë në vendin e tyre”.

Aktivitete të tilla, të organizuara në Shqipëri janë “një mundësi për të dëshmuar dhe për të dhënë një shkëndijë për të treguar se ata (mundësit kuqezi) në të vërtetë mund t’ja dalin dhe mund të jenë te medalistët”, tha Prizreni, duke treguar synimin e radhës për këtë vit.

Pavarësisht se ende janë duke shijuar medaljet olimpike, “koha ikën” thotë kreu i FSHM-së, por nga ana tjetër ai shprehet i bindur se “dy kampionatet botërore do na japin emocione dhe do të na gëzojnë me medalje”.

Megjithëse FSHM-ja ka arritur t’i sjellë Shqipërisë atë që nuk ka arritur asnjë displinë tjetër sportive, dy medalje olimpike, Prizreni ka fjalë pozitive, por edhe kritika për institucionet.

Përsa i përketë shpërblimeve, kreu i FSHM-së shprehet se “insititucionet kanë qenë fantastike, duke nisur me Bashkinë e Tiranës, që bëri të mundur që djemtë të kenë apartamente. Ministria ka dhënë shpërblimet në një kohë shumë të shpejtë”.

“Besoj se shumë shpejt me anë të kryeministrit dhe ligjit fantastik të sportit që Shqipëria ka djemtë do të marrin edhe gradat dhe mendoj se institucionet e kanë kryer në një farë mënyrë punën e tyre”.

Kujtojmë se dy medalistët e bronztë Valiev dhe Dudaev u shpërblyen me nga 5 milionë lekë. Ata gjithashtu, si pjesë e Klubit Sportiv të Tiranës, u shpërblyen nga bashkia e kryeqytetit me nga një apartament. Abakarov, i cili përfundoi në vendin e tetë në dispilinën e tij, u shpërblye me 500 mijë lekë.

Gjithashtu, sportistët në fjalë do të përfitojnë tashmë gradën kolonel në forcat e armatosura të Shqipërisë.

Përveç sportisteve, shpërblime morën edhe trajnerët e tyre. Përkatësisht, Leonard Çakmashi, trajneri i dyshes Dudaev – Abakarov, mori dy shpërblime sipas arritjeve të sportistve që ai trajnon, përkatësisht 2 milionë lekë dhe 200 mijë lekë, ndërsa, Ermal Kryeziu, trajneri i i Valiev-it, u shpërblye me 2 milionë lekë.

Në krahasim me Shqipërinë, shtete shumë herë më të mëdha si Franca, Shtetet e Bashkuara, Japonia, Gjermania, Australia, Koreja e Jugut u japin atletëve të tyre më pak shpërblime për një medalje të bronztë.

Për të vijuar te institucionet, ka një anë tjetër të medaljes. Përveç shpërblimeve që kanë qenë në kohë, financimi dhe zhvillimi i këtij sporti ka ende pengesa. Dhe, askush më mirë se Prizreni, kreu i FSHM-së, nuk mund ta evidentojë këtë.

“Institucioni që unë pres më shumë është Ministria (e Arsimit dhe Sportit), sepse është burimi kryesor i të ardhurave, burimi kryesor i mënyrës së si federatat funksionojnë”, thotë ai, duke shtuar se “besoj dhe shpesoj se viti i ardhshëm, edhe pse ende nuk ka mbaruar ky vit, të jetë ndryshe, shumë më ndryshe”.

Sipas tij “të arrish gjithë këto rezultate është shumë e vështirë”, por “ti mbash këto rezultate është ende edhe më vështirë”, thekson ai.

Mundja shqiptare ka nisur një rrugëtim të suksesshëm, por për të vijuar në të njëjtën linjë apo edhe më lartë, Prizreni ka një kërkesë që “shteti dhe ata që bëjnë politikat e sportit, përfshirë KOKSH-in, përfshirë ministrinë, duhet me të vertët të reflektojnë dhe të japin financat e duhura”.

Në fund të intervistës me “AP”-në, Prizreni ka një thirrje për gjithë të rinjtë, pasi ai thotë se po “jetojmë në një kohë të vështirë ku pesimizmi, ajo mbyllja mes vetes, mes rrjetet sociale ka pezmantuar rininë dhe shoqërinë tonë”.

“Unë uroj dhe dua t’u bëjë thirrje gjithë të rinjëve të afrohen te palestrat e mundjes dhe çdo lloj sporti tjetër, sepse sporti është një mundësi jete dhe një cilësi se si ne duhet ta jetojmë jetën”.

“Uroj që edhe media të bëjë punën e saj. Sigurisht që ministria është ajo që e bënë më se miri këtë punë duke promovuar sportin me klasat sportive dhe mendoj se kjo do të ishte mënyra më e lehtë dhe e mirë që ne ti japim mundësi brezit të ri të afrohen me palestrat sportive”, përmbylli Sahit Prizreni, njeriu që rilindi Federatën Shqiptare të Mundjes.