COVID, Brexit dhe Mbretëri e Bashkuar e gjunjëzuar

Një përzierje e COVID-it me Brexit-in dhe faktorë të tjerë suplementarë e kanë vënë Mbretërinë e Bashkuar (MB) me shpatulla pas murit.

Në mungesë të shoferëve të kamionëve dhe panikut në rritje mbi shpërndarjen e ushqimit dhe karburantit, vendit po i lëkundet rezistenca.

Tanimë, qeveria britanike nuk tregohet moskokëçarëse ndaj thirrjeve. Ajo po vepron. Paçka se nuk mbeten të gjitha palët e kënaqura me zgjidhjet e dhëna.

Në të thella të problemit

Referuar një studimi të Shoqatës së Transportit Rrugor (RHA), vlerësohet se në MB ka një mungesë prej më shumë se 100 mijë shoferësh të kualifikuar.

Shifra përfshin mijëra shoferë nga shtetet anëtare të Bashkimit Evropian (BE), të cilët më parë jetonin dhe punonin në MB.

Anketa Vjetore e Popullsisë, nxjerrë nga Zyra për Statistikat Kombëtare (ONS) ka dalë në përfundimin se kishte 16 mijë më pak shtetas të BE-së që punonin si drejtues të kamionëve në fund të marsit 2021. Kjo, krahasuar me vitin e kaluar.

Edhe para pandemisë COVID-19, mungesa e përgjithshme e vlerësuar ishte afro 60 mijë shoferë. Por kjo nuk e anashkalon ndikimin e saj në shpërfaqjen e problemit.

Vitin e kaluar, teksa udhëtimet u kufizuan gjithnjë e më shumë dhe sektorë të shumtë të ekonomisë u mbyllën, shumë shoferë evropianë u kthyen në shtëpi.

Kufizimet gjithashtu penguan testimin e shoferëve të rinj të kamionëve, duke pamundësuar punësimin e drejtuesve zëvendësues të të larguarve.

Brexit-i nuk është pa ‘faj’

“BBC” tregon se edhe Evropa në tërësinë e vet vuan nga mungesa e shoferëve të kamionëve, por Mbretëria e Bashkuar e Brexit-it gjendet më e rënduar në këtë rrafsh.

Ata shoferë evropianë që shkuan në vendet e tyre, thjesht s’mund të kthehen mbrapsht. Dikur, para Brexit-it, këtë mund ta bënin.

Mbase tani ata as nuk do të dëshironin të ktheheshin. Rënia e vlerës së paundit kundrejt euros e ka venitur tërheqjen e shtetasve të BE-së për të punuar në MB.

Pastaj, kontrolli mbi mallrat që vijnë nga BE-ja i dekurajon edhe më shumë shoferët e mundshëm. Shumë prej tyre paguhen me milje ose kilometër dhe jo me orë, kështu që vonesat u kushtojnë atyre para.

Bazuar te të dhënat e mbledhura nga firma analitike, Transport Intelligence, edhe Polonisë i mungonin më shumë se 120 mijë shoferë vitin e kaluar.

Ndërkohë, në Gjermani duheshin 45 mijë deri 60 mijë të tillë.

Por këto shifra kanë më pak ndikim sesa në MB. Aty, fleksibiliteti i krijimit të një grupimi më të madh pune në tregun e BE-së nuk është më i disponueshëm.

Nga ana tjetër, mungesa e fuqisë punëtore po prek edhe industritë e tjera, nga përpunimi i ushqimit deri tek vjelja e frutave.

Përtej Brexit-it, industria ka pasur vështirësi edhe në tërheqjen e punëtorëve në punë. Tradicionalisht, ata paguhen më pak dhe u duhet të rrinë me orë të gjata larg shtëpisë.

Shoferët e kamionëve janë ankuar edhe se vendet e sigurta të parkimit dhe ndalesat e pushimit mund të jenë të vështira për t’u gjetur.

Mundet Evropa ta ndihmojë?

Gjermania e ka dhënë një përgjigje.

I pyetur nga një reporter britanik në një konferencë shtypi, Olaf Scholz, i cili riktheu social-demokratët e Gjermanisë në zgjedhjet e Bundestag-ut, i bëri gjërat e qarta.

Me anglishten e tij të rrjedhshme u kujtoi britanikëve se problemet, me të cilat po përballen, janë edhe si pasojë e Brexit-it.

Sipas “Bloomberg”, kandidati për kancelar i Partisë Social Demokratike ka thënë se “lëvizja e lirë e punës është pjesë e Bashkimit Evropian”.

Ai ka shtuar se “kemi punuar shumë për t’i bindur britanikët që të mos largohen nga ky bashkim. Ata vendosën ndryshe dhe shpresoj se ata do të arrijnë t’i menaxhojnë problemet që vijnë nga pas”.

Çështje për t’u zgjidhur

Prej tetorit, përveç lejimit të më shumë punëtorëve të huaj, do të rritet edhe numri i testimeve për drejtuesit e kamionëve.

Zgjidhjen e ka marrë përsipër Ministria e Mbrojtjes, e cila do të sigurojë trajnime intensive pa pagesë për tre mijë shoferë të ardhshëm kamionësh.

Kurse një mijë të tjerë do të trajnohen përmes kurseve të financuara nga buxheti i arsimimit të të rriturve.

Kuptohet, qeveria nuk do të mjaftohet me kaq. Po ju shkruan afro një milion shoferëve që zotërojnë licencën e shumëkërkuar, duke i inkurajuar ata të rikthehen në industri.

Kësaj do t’i shtohet edhe lehtësimi i rregullave të orëve, çka nënkupton se shoferët do të mund të rrisin kufirin e përditshëm të vozitjes nga nëntë në 11 orë dy herë në javë.

Vizat rekrutuese për kamionistët

Kriza e përshkallëzuar ndryshoi edhe kursin e lëvizjes së kryeministrit Boris Johnson.

Përpos lehtësirave, ai ka ofruar mijëra viza për shoferët e kamionëve për të luftuar mungesën e tyre në vend, çka ka lënë disa rafte të supermarketeve bosh dhe ka shkaktuar radhë të gjata në stacionet e furnizimit me karburant.

Supermarketet të marra veçmas, kanë vlerësuar se kanë nevojë për të paktën 15 mijë drejtues kamionësh në mënyrë që bizneset e tyre të jenë në gjendje të veprojnë me kapacitet të plotë para Krishtlindjeve.

Vendimi i marrë i përgjigjet panikut në rritje mbi ndërprerjen e furnizimeve deri në mbylljen e stacioneve.

Sipas Departamentit Britanik për Transportin, pesë mijë shoferë të cisternave të karburantit dhe kamionëve ushqimorë do të lejohen të punojnë në vend për tre muaj deri në prag të Krishtlindjeve.

“The New York Times” dallon se kjo lëvizje është për të siguruar një lehtësim afatshkurtër për industrinë e transportit komercial.

Ka qenë Grant Shapps, sekretari i Transportit, i cili e ka mbrojtur lëvizjen për të sjellë punëtorë të huaj në vend.

Ai, pa “nënçmuar” punonjësit britanikë, ka thënë se nuk mund të qëndronte duarkryq, teksa situata merr rrjedhë tjetër.

Mirëpo, jo të gjithë mendojnë si ai.

Keir Starmer, udhëheqësi i Partisë Laburiste të opozitës, e ka kritikuar lëvizjen e qeverisë dhe e ka akuzuar atë për mungesë të planifikimit.

“Ne e dinim se kur dilnim nga BE-ja, do të kishte nevojë për një plan rezervë për t’u marrë me situatën”, është shprehur ai.

Dilema për zgjidhjen

Referuar “Reuters”, vendimi i lëshimit të vizave të përkohshme është një rregullim afatshkurtër që nuk do të zgjidhë një mungesë akute të punës që rrezikon ndërprerje të mëdha për shitësit me pakicë në prag të Krishtlindjeve.

Për këtë shqetësohen më së shumti drejtuesit e bizneseve.

Rreshtat e gjatë të automjeteve nëpër stacione teksa shoferët prisnin në radhë, mbase dhe me orë të tëra, ka çuar në racionim, ose në mbyllje të pikave të karburantit.

Nëse problemi nuk merr zgjidhje, industria e shitjes me pakicë parashikon ardhjen e problemeve më të mëdha përpara periudhës së ngarkuar të blerjeve festive.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com