Çfarë nënkupton vendimi i Spanjës për njohjen e pasaportës së Kosovës?

Vendimi i Spanjës për njohjen e vlefshmërisë së pasaportës së Kosovës, duke mundësuar lëvizjen e lirë të kosovarëve pa viza edhe në këtë shtet, ndonëse konsiderohet hap konsruktiv, nuk nënkupton kthesë në politikën e jashtme spanjolle apo lëvizje drejt njohjes së pavarësisë dhe sovranitetit të Kosovës, konsiderojnë njohës të marrëdhënieve ndërkombëtare.

Të shtunën e kaluar u konfirmua se Spanja njohu pasaportën e Kosovës, duke lejuar lëvizjen e lirë të kosovarëve, sikurse në vendet tjera të zonës Schengen nga 1 janari 2024. Gjithashtu, katër vendet e tjera të BE-së (Rumania, Qipro, Greqia dhe Sllovakia), ndonëse nuk e njohin pavarësinë dhe sovranitetin e Kosovës, pranojnë vlefshmërinë e pasaportës kosovare.

Jose Angel Lopez Jimenez, profesor i së Drejtës Ndërkombëtare Publike dhe Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Madrid, konsideron për Radio Televizionin e Spanjës (RTVE) se vendimi i ekzekutivit spanjoll nuk nënkupton “njohje të heshtur”, por vetëm një mundësi për kosovarët që ligjërisht ta vizitojnë Spanjën dhe vendet e tjera të zonës Schengen.

“Kjo nënkupton njohjen e disa dokumenteve të udhëtimit, asgjë më shumë. Ai i lejon qytetarët të lëvizin me kufizime të caktuara pa pasur nevojë të aplikojnë për vizë dhe nuk nënkupton aspak njohje ndërkombëtare”, shpjegon Lopez Jimenez, derisa shton se njohja formale do të ndodhte nëse Spanja nuk do t’i kundërshtonte proceset tjera integruese të Kosovës.

Spanja është një nga pesë shtetet e Bashkimit Evropian (BE) që nuk e njeh pavarësinë dhe sovranitetin e Kosovës. Logjika është shumë e thjeshtë – nëse Madridi pranon se Prishtina ka të drejtën e pavarësisë kombëtare, atëherë standardi i njejtë duhet të aplikohet edhe në rastin e Katalonjës, rajon ky që prej kohësh synon shkëputjen dhe pavarësinë nga Spanja.

Ky vendim i ekzekutivit spanjolle u lexua nga publiku në Kosovës si sinjal se Spanja mund të lëvizë drejt ndryshimit të qëndrimit refuzues për ta njohur vendin e vogël ballkanik. Megjithatë, në reagimin e Ministrisë së Jashtme të Spanjës (MPJ) pas vendimit, qartësohet se njohja e pasaportës nuk nënkupton njohjen e pavarësisë dhe sovranitetit të Kosovës.

Frederic Mertens, profesor i Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Valencia, vlerëson se Spanja do t’i përmbahet parimit të mosnjohjes së Kosovës pikërisht për shkak të katalanasve. Ai deklaron se qëndrimi i kamotshëm i Spanjës është i qartë: “Nëse ekziston një konflikt territorial brenda kufijve, s’ka kuptim të njoh pavarësinë e njëanshme të një territori tjetër”.

Një zyrtar nga radhët e lëvizjes katalanase për pavarësi “Bashkë për Katalonjën (Junts)”, pjesë e ekzekutivit spanjoll nën udhëheqjen e Partisë Socialiste të Punëtorëve (PSOE), ka deklaruar se janë të lumtur për liberalizimin e vizave për kosovarët dhe të gëzuar që do t’i anulojnë planet për të promovuar çështjen e pasaportave në Parlamentin e Spanjës.

Sëkëndejmi, njohja e pasaportës kosovare, përkundër faktit se Spanja nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, ka hapur sërish çështjen e rebusit Kosovë-Spanjë-Katalonjë në politikën spanjolle.  Kryeministri i Spanjës, Pedro Sanchez, aktualisht është duke u akuzuar nga partitë opozitare për nxitjen e lëvizjeve seperatiste dhe minimin e shtetit spanjoll.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.