Çfarë mund të bëjë sistemi “Patriot” për Ukrainën

Në një takim me presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky në Washington, presidenti amerikan Joe Biden do të njoftojë një paketë të re të rëndësishme ndihme për Ukrainën në fushën e sigurisë me vlerë rreth 2 miliardë dollarë, e cila do të përfshijë një bateri të sistemeve të mbrojtjes ajrore “Patriot”.

Sistemet e raketave Patriot kanë qenë prej kohësh një artikull i nxehtë për SHBA-të dhe aleatët në zonat e kontestuara të botës si një mburojë e lakmuar kundër raketave në hyrje.

Në Evropë, Lindjen e Mesme dhe Paqësor, ata ruhen nga sulmet e mundshme nga Irani, Somalia dhe Koreja e Veriut.

Çfarë është sistemi “Patriot”

Patriot është një sistem raketash i drejtuar tokë-ajër që u vendos për herë të parë në vitet 1980 dhe mund të synojë avionë, raketa lundrimi dhe raketa balistike me rreze të shkurtër veprimi.

Çdo bateri Patriot përbëhet nga një sistem lëshimi i montuar në kamion me tetë lëshues që mund të mbajnë deri në katër interceptorë raketash secili, një radar tokësor, një stacion kontrolli dhe një gjenerator.

Ushtria tha se aktualisht ka 16 batalione “Patriot”.

Një raport i Institutit Ndërkombëtar për Studime Strategjike të vitit 2018 zbuloi se ato batalione operojnë me 50 bateri, të cilat kanë më shumë se 1 mijë e 200 përgjues raketash.

Bateritë amerikane shpërndahen rregullisht në mbarë botën.

Përveç kësaj, Patriotët operohen ose blihen gjithashtu nga Holanda, Gjermania, Japonia, Izraeli, Arabia Saudite, Kuvajti, Tajvani, Greqia, Spanja, Koreja e Jugut, Emiratet e Bashkuara Arabe, Katari, Rumania, Suedia, Polonia dhe Bahreini.

Gjatë viteve, sistemi Patriot dhe raketat janë modifikuar vazhdimisht.

Raketa përgjuese aktuale për sistemin Patriot kushton afërsisht 4 milionë dollarë për raund dhe lëshuesit kushtojnë rreth 10 milionë dollarë secila, raportoi CSIS në raportin e tij të mbrojtjes raketore të korrikut.

Me atë çmim, nuk është me kosto efektive apo optimale të përdoret Patriot për të rrëzuar dronët iranianë shumë më të vegjël dhe në mënyrë dramatike më të lira që Rusia ka blerë dhe përdorur në Ukrainë.

Shqyrtimi i shpërndarjes

Një bateri Patriot mund të ketë nevojë për deri në 90 trupa për ta operuar dhe mirëmbajtur atë, dhe për muaj të tërë SHBA-të hezituan të siguronin sistemin kompleks, sepse dërgimi i forcave në Ukrainë për ta operuar atë nuk është një nismë për administratën Biden.

Por kishte gjithashtu shqetësime se vendosja e sistemit do të provokonte Rusinë, ose rrezikonte që një raketë e lëshuar të përfundonte duke goditur brenda Rusisë, gjë që mund të përshkallëzonte më tej konfliktin.

Një pengesë kryesore do të jetë trajnimi. Trupat amerikane do të duhet të trajnojnë forcat ukrainase se si të përdorin dhe mirëmbajnë sistemin.

Ushtarë të caktuar në batalionet Patriot marrin trajnim të gjerë për të qenë në gjendje të lokalizojnë në mënyrë efektive një objektiv, të kyçen me radar dhe zjarr.

SHBA-të kanë trajnuar trupat ukrainase në sisteme të tjera komplekse të armëve, duke përfshirë sistemet raketore të artilerisë së lartë të lëvizshmërisë, të njohur si HIMARS.

Në shumë raste ata kanë qenë në gjendje të shkurtojnë stërvitjen, duke nxjerrë trupat ukrainase në frontin e betejës brenda javësh.

Zyrtarët nuk kanë pranuar të japin detaje se sa do të zgjasë trajnimi i Patriot’s dhe ku saktësisht do të bëhet.

Aftësitë e Patriot’s

Ukraina përballet me një sërë kërcënimesh ruse dhe Patriot’s është i mirë kundër disave dhe jo aq i dobishëm kundër të tjerave.

Një ish-zyrtar i lartë ushtarak me njohuri për sistemin Patriot tha se do të jetë efektiv kundër raketave balistike me rreze të shkurtër dhe përfaqëson një mesazh të fortë të mbështetjes së SHBA-ve, por një bateri nuk do të ndryshojë rrjedhën e luftës.

Zyrtari, i cili foli në kushte anonimiteti sepse marrëveshja me Ukrainën nuk është bërë ende publike, vuri në dukje se një bateri Patriot ka një rreze të gjatë qitjeje, por mund të mbulojë vetëm një zonë të gjerë të kufizuar.

Si shembull, Patriot’s mund të mbrojnë në mënyrë efektive një bazë të vogël ushtarake, por nuk mund të mbrojnë plotësisht një qytet të madh si Kiev-i. Ato mund të siguronin mbulim vetëm për një segment të një qyteti.

Patriot’sshpesh vendosen si një batalion, i cili përfshin katër bateri. Ky nuk do të jetë rasti me Ukrainën, për të cilën zyrtarët thanë se do të merrte një bateri.

Patriot’s ka një radar më të fuqishëm që është më i mirë në diskriminimin e objektivave sesa sistemi S-300 i epokës sovjetike që kanë përdorur ukrainasit, por ai ka kufizime.

Raytheon, që prodhon Patriot, thotë se ka qenë i përfshirë në 150 përgjime raketash balistike që nga viti 2015.

Megjithatë, shkalla e suksesit të Patriot është vënë në pikëpyetje vazhdimisht.

Një raport i Zyrës së Përgjegjësive të Qeverisë i vitit 1992 tha se nuk mund të gjente prova për të mbështetur raportet se sistemi kishte arritur një shkallë suksesi prej 70% kundër raketave Scud në Luftën e Gjirit.

Në vitin 2018, suksesi i Arabisë Saudite në përdorimin e Patriotëve kundër raketave të lëshuara nga rebelët Houthi në Yemen u vu në pikëpyetje kur u shfaqën video të sistemeve që dështonin.

Por përtej aftësive të Patriotit, vendosja e tij është një deklaratë e madhe mbështetjeje për Ukrainën.

Zelensky do të takohet me Biden-in dhe do t’i drejtohet Kongresit në Washington

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.