Bullgari, Borisov përballë zgjedhjeve në 4 prill

Kryeministri i Bullgarisë, njëkohësisht dhe më i gjati në kohë, Boyko Borisov, fushatën e tij për zgjedhjet kombëtare, të dielën e 4 prillit, e ka fokusuar te projektet e mëdha për infrastrukturën. Duke transmetuar drejtpërdrejtë në median sociale Facebook vizitat e tij të shpeshta në vendet e ndërtimit.

“”Pavarësisht se sa kundërshtarët tanë na kritikojnë, ne do të vazhdojmë të ndërtojmë me të njëjtin ritëm”.

Ai po rrit reputacionin e tij për të marrë fonde nga Bashkimi Evropian (BE) për të zhvilluar vendin më të varfër të bllokut.

Por në lidhje me këtë rrugë që po ndjek Borisov ka pasur kritika të ndryshme.

“Tenderat për fushatat e ndërtimit të rrugëve u bënë skeleti i suksesit të Boyko Borisov – dhe transmetimi i rrjetit të tij të besnikërisë”, tha Vessela Tcherneva e zyrës në Sofje të Këshillit Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë.

“Lidhja e qyteteve përmes autostradave moderne nuk është e gabuar, natyrisht, por asfalti nuk mund të plotësojë boshllëkun e reformave të vonuara ose të munguara”.

Borisov, një ish-truprojë i diktatorit komunist Todor Zhivkov, është një nga të mbijetuarit e mëdhenj të BE-së dhe ka qenë në pushtet12 vitet e fundit.

Deri në vitin 2014, Brukseli ishte aq i brengosur për keq menaxhimin dhe korrupsionin në Bullgari sa që ngriu ndihmën prej disa miliarda eurosh.

Shqetësimet për korrupsionin alarmuan investitorët e huaj në një masë të tillë që deri në vitin 2018, investimet e huaja direkte kishin rënë në 2% të produktit të brendshëm bruto, nga 28% në 2008.

Borisov është krahasuar me kryeministrin hungarez Viktor Orban, i cili ka një kontroll të fortë të pushtetit dhe shoku i tij më i mirë, është bërë njeriu më i pasur i Hungarisë sipas Forbes. (Forbes kompani globale e medias, e përqëndruar në biznes, investime, teknologji, sipërmarrje, udhëheqje dhe mënyrë jetese.

Kritikët e qeverisë bullgare thonë se “ka përdorur në mënyrë të përsëritur kontrollin e tij mbi median e shkruar dhe të ardhurat nga reklamat për të mbuluar aktorët politikë”.

Borisov ka tërhequr më pak vëmendje në Bruksel sesa Orban. Zyrtarët e BE-së i thanë Financial Times se ndryshe nga partia Orban’s Fidesz ose Polonia Laë & Justice, qeveria e Borisov nuk e ka përdorur Brukselin si një dash përplasës në fushatat e brendshme.

Bullgaria mbështeti mekanizmin përçarës të sundimit të ligjit të BE-së për fondet buxhetore vitin e kaluar.

Gjithashtu përfiton nga mbështetja më e gjerë politike e partisë së fuqishme evropiane të qendrës së djathtë të popullit Evropian, e cila përfshin Bashkimin Demokristian të kancelares gjermane Angela Merkel.

Por partia e tij Qytetarët për Zhvillimin Evropian të Bullgarisë (Gerb) është gjithnjë e më jopopullore për shkak të një serie skandalesh korrupsioni.

Avancimi në projektet e autostradës së Borisov ka qenë i ngadaltë dhe Bullgaria ka nivelin e dytë më të keq të fatkeqësive të trafikut në BE.

Dimitar Stoyanov, një gazetar hulumtues në qendrën e pavarur Bivol, ishte pjesë e një ekipi që zbuloi një skemë me vlerë 500 milionë euro në të cilën konsulentët e lidhur me ndërmarrjet e ndërtimit heqin atë që ata thanë se ishte 30 deri në 40% të projekteve të financuara nga BE-ja.

Vëzhguesit thonë se korrupsioni, veçanërisht me fondet e BE-së, nuk hetohet. Zemërimi publik shpërtheu në korrik kur mijëra Bullgarë dolën në rrugë duke protestuar.

“Sistemi gjyqësor funksionon si një çadër për miqtë e qeverisë dhe si një shkop për armiqtë e saj”, tha Lozan Panov, kreu i gjykatës më të lartë të Bullgarisë. Ata “mund të thonë ku duhet të mbyllim sytë dhe ku duhet të sulmojmë”.

Panov tha se situata meritonte më shumë vëzhgim nga Brukseli, i cili ende ka Bullgarinë nën monitorimin e veçantë të rendit të ligjit.

“Pas 13 vitesh monitorimi të veçantë, gjërat janë bërë gjithnjë e më keq”.

Por vëzhgimi i mëtejshëm i BE-së duket i pamundur pasi Brukseli lufton me Budapestin dhe Varshavën në shumë fronte.

Në buxhetin e BE-së për 2021-27, Bullgaria është vendosur të marrë 9 miliardë euro në fonde kohezioni, 800 milionë euro më shumë se cikli i mëparshëm.

Skandalet vazhdojnë të shfaqen

Një hetim i fundit i Bivol zbuloi se anëtarët e familjes së ministres së Bujqësisë, Desislava Taneva, morën më shumë se 500 mijë euro të fondeve të BE-së në vitin 2018 dhe 2019. Taneva këmbëngulte se nuk kishte konflikt interesi.

Në shkurt, Zyra Evropiane e Kundër Mashtrimit arriti në përfundimin se ministria e Brendshme e Bullgarisë kishte “shkelur kushtet” e një granti prej 6 milionë euro për të blerë 350 automjete për policinë.

Vetë Borisov është vënë nën vëzhgim.

Sondazhet e zgjedhjeve

Sondazhi i së dielës është zgjedhja e parë e rregullt parlamentare pas një dekade votash të parakohshme dhe pjesëmarrja e ulët pritet, për shkak të Covid-19.

Bullgaria ka nivelin e dytë të vaksinimit më të ulët të BE-së.

Gerb kryeson në sondazhe, me 28%, por duket se nuk ka gjasa të jetë në gjendje të krijojë një koalicion të qëndrueshëm qeverisës.

Disa parti të krijuara ose të nxitura nga protestat duket se do të hyjnë në parlament.

Një parti e re e udhëhequr nga drejtuesi i televizionit Slavi Trifonov, po voton me 15%. Analistët thonë se popullariteti i tij ndihmohet nga mesazhi anti-korrupsion i Trifonov-it dhe thirrjet e tij për zgjedhje të drejtpërdrejta për postin e prokurorit të përgjithshëm.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.