Bota

Brenda planit sekret të administratës Trump, për vrasjen e Qassem Soleimani


Mbi një vit ka kaluar që nga vrasja e 3 janarit, të Qassem Soleimani, i dyti pas Ali Khamenei, në hierarkinë e qeverisë iraniane. Shumë detaje të ngjarjes, të cilat çuan në sëmundjen Soleimani-t, janë fshehur.

Kanë qenë 15 zyrtarë aktualë dhe ish-zyrtarë amerikanë, të cilët kanë zbuluar detaje të reja në lidhje me diskutimet e administratës Trump, për vrasjen e gjeneralit iranian, si dhe zyrtarëve të tjerë të lartë iranianë.

Po përshkruhet një operacion i sofistikuar dhe me një listë të gjatë njerëzish, të cilët shihen si potencial për vrasje.

Në audion që u bë publike, në muajin prill, ministri i Jashtëm Iranian, Javad Zarif, tha se, sulmi ndaj Soleimanit do të shkaktonte më shumë dëme, për Iranin.

Sipas ish-zyrtarit të lartë të CIA-s, i cili ishte në favor të vrasjes, duke e cilësuar si “riformim dramatik të Lindjes së Mesme, si para 50 vjetësh”.

Lajmi për vdekjen e Soleimanit mund të ketë tronditur botën, por planet për të vrarë gjeneralin iranian datojnë që në ditët e para të administratës Trump.

Jo shumë kohë pasi Mike Pompeo mori drejtimin e CIA-s, në 2017-n, mblodhi një grup drejtuesish të agjencisë. Ata ishin kryesisht nga Qendra e Misionit Kundër Terrorizmit të CIA-s dhe Qendra e saj e Aktiviteteve Speciale paramilitare.

Qëllimi i takimit ishte të diskutohej se si “të hiqet Qassem Soleimani nga bordi”, tha ish-zyrtari i lartë i CIA-s.

Në të njëjtin vit, Pompeo në takimet e Këshillit të Sigurimit Kombëtar, bëri thirrje për vrasjen e pjesëtarëve të lartë ushtarakë të Iranit. Kjo ishte pjesë e strategjisë potenciale të ndërprerjes së udhëheqjes. Planet, të cilat do të përfshinin ushtrinë amerikane, rezistuan në atë kohë, nga zyrtarë të tjerë.

Gjërat morën një kthesë serioze nga mesi i nëntorit të 2019-së. Me tensionet që rriteshin në të gjithë rajonin, zyrtarët e NSC-së morën “thirrjen nga lart për t’u siguruar që opsionet ishin në rregull”, për vrasjen e Soleimanit.

“Ne po ndiqnim Soleimanin nga afër dhe e dinim që ai do të udhëtonte diku dhe shumë gjëra të këqija do të ndodhin me SHBA-të”.

Një grup i vogël njerëzish, që përfshinte Coates-in, këshilltarin e sigurisë kombëtare të Robert O’Brien, zëvendës-këshilltarin e sigurimit kombëtar, Matt Pottinger, Robert Greenway, drejtori i lartë për Lindjen e Mesme, Brian Hook, përfaqësuesi special i Departamentit të Shtetit për Iranin, Keith Kellogg, këshilltari i sigurimit kombëtar të Zëvendëspresidentit Pence, Chris Miller, zyrtari më i lartë i antiterrorizmit i NSC, filluan të takohesh rregullisht për të diskutuar opsionet e mundshme për vrasjen e gjeneralit iranian.

Sipas ish-zyrtarit të lartë të administratës, këto plane u dërguan në tryezën e ish-presidentit Donald Trump, pasi një sulm me raketa nga përfaqësuesit iranianë vrau një kontraktor amerikan në Irakun Verior, në fund të dhjetorit 2019.

Zyrtarët në Komandën e Përbashkët të Operacioneve Speciale u dhanë zyrtarëve të NSC, katër zgjedhje për vrasjen e Soleimani-t: mund të përdorin një gjuajtje snajperësh me distancë të largët, të punësojë një ekip taktik në terren për të sulmuar automjetin e tij, të orkestronin një shpërthim, duke përdorur një mjet shpërthyes të improvizuar të rendimentit; ose vendosni një sulm ajror për të vrarë udhëheqësin iranian, sipas zyrtarit aktual ushtarak dhe një ish-zyrtari të administratës.

Zyrtarët u vendosën mjaft shpejt në opsionin e sulmit ajror.

Kishte një “listë të plotë njerëzish” që ushtria amerikane kishte hartuar plane për të vrarë, tha ish-sekretari i Mbrojtjes i Mbrojtjes Chris Miller, i cili ishte zyrtari më i lartë i antiterrorizmit i NSC në krye të sulmit të Soleimanit. Operacioni, ku u vra Soleimani, ishte “qasje e prerjes së kokës për të ulur sa më shumë që të mundeshin”, tha Miller, i cili mbështeti veprimin.

Në të vërtetë, SHBA u përpoqën të vriste komandantin e lartë të Forcës Quds në Jemen, Abdulreza Shahlai, natën e grevës së Soleimanit.

Sipas presidentit Trump, zyrtarët amerikanë kishin kapur Soleiman-in në një vëzhgimi audio ose përgjimi. Gjenerali iranian ishte “duke thënë gjëra të këqija për vendin tonë”, u tha Trump donatorëve republikanë.

“Ai po thoshte gjëra të tilla si ‘ne do të sulmojmë vendin tuaj, ne do të vrasim njerëzit tuaj”.

Zëri i Soleimanit në audio ishte një dukuri relativisht e rrallë dhe do të konsiderohej një grusht shteti i inteligjencës, veçanërisht nëse ai po diskutonte sulmet e planifikuara, thanë ish-zyrtarë të CIA-s.

CIA dhe NSA kanë bërë përpjekje të jashtëzakonshme për të kompromentuar pajisjet elektronike dhe komunikimet e udhëheqjes iraniane dhe bashkëpunëtorëve të tyre, duke shpenzuar ato që disa zyrtarë vlerësuan se janë “qindra miliona” dollarë gjatë viteve në programet shoqëruese. It’sshtë një “përpjekje masive”, tha një ish-zyrtar i lartë i CIA-s. (NSA nuk pranoi të komentonte.)

Duke pasur parasysh historinë e gjatë të CIA-s për ndjekjen e Soleimani-t – dhe diskutimet e drejtuara nga Pompeo për eliminimin e tij – vendimi për të përdorur forcat e operacioneve speciale sesa operativët e agjencisë për të mbikëqyrur vrasjen çoi në disa “ndjenja të vështira” në Langley, të cilat ishin margjinalizuar pothuajse tërësisht nga procesi i planifikimit, thanë ish-zyrtarët.

Zyrtarët e agjencisë u ndien “të prerë” nga vendimmarrja, thotë një ish-zyrtar i lartë i CIA-s, të cilit iu tha agjencia “kishte mundësi të tjera” që ishin “më diskrete”.

Por, afati i ngjeshur i administratës për vrasjen e Soleimani-t ka të ngjarë të përjashtonte planet e CIA-s që të ishin të zbatueshme, nëse vërtet ishin të zbatueshme. “Konspiracioni është i vështirë dhe kërkon shumë kohë për ta bërë atë të drejtë”, tha zyrtari i lartë i rmerit.

Zyrtarët e lartë të NSC-së patën diskutime të gjera rreth opsioneve të hapura dhe të fshehta për vrasjen e Soleimani-t dhe u vendosën të pavarur me rekomandimin që greva të kryhej hapur, tha Coates, zyrtari më i lartë i NSC për Lindjen e Mesme në kohën e operacionit. Ndërsa “Pentagoni ishte i shqetësuar për t’u fajësuar”, thotë Coates, “perspektiva ime ishte, ne do të fajësohemi gjithsesi”, kështu që “nëse presidenti do të ndërmarrë veprime këtë dramatikë, ju duhet ta zotëroni atë”.

Megjithatë, presidenti Trump mund të ketë pasur llogaritje të ndryshme. Një grevë e fshehtë nga Komanda e Përbashkët e Operacioneve Speciale ishte “e mundur deri në fund”, tha një ish-zyrtar i lartë i inteligjencës i njohur me diskutimet para vrasjes, por “gjëja që e shtyu Trumpin në krye ishte që ai të merrte merita për këtë”, tha ky person.

Ai “e dëshironte atë për rizgjedhjen e tij”. (Një zëdhënës i ish-presidentit refuzoi një kërkesë për një intervistë në emër të tij, duke përmendur klasifikimin e operacionit dhe nuk iu përgjigj një kërkese me shkrim për koment).

Megjithëse administrata ishte vendosur në një grevë të hapur, planifikuesit ushtarakë ishin ende duke menduar për raste të paparashikuara. Të frikësuar se goditja e dronit mund të dështojë, ata vendosën që ende kishin nevojë për snajperë në tokë si një rezervë, tha një zyrtar amerikan.

Nëse Soleimani ikte, udhëheqësi i Forcës Quds kishte të ngjarë të shpaloste më tej ushtritë e tij të përfaqësuara në të gjithë Lindjen e Mesme mbi pasuritë dhe interesat amerikane.

Në fund të dhjetorit 2019, operatorët e Delta Force dhe anëtarët e tjerë të operacioneve speciale filluan filtrimin në Bagdad në grupe të vogla. Operativët kurdë, të cilët luajtën një rol kryesor në vrasjen, tashmë kishin filluar të infiltrojnë Aeroportin Ndërkombëtar të Bagdadit në atë pikë, duke u fshehur si mbajtës të bagazhit dhe anëtarëve të tjerë të stafit.

Operacioni kompleks kërkonte një “vendosje të konsiderueshme të personelit”, tha zyrtari ushtarak amerikan, i cili nuk pranoi të përcaktojë një numër të saktë. Ishte “përgatitja më e sofistikuar që departamenti ka bërë” në operacionet kundër terrorizmit, tha ish-sekretari i përkohshëm i detyrës Chris Miller.

Presidenti Trump, i cili ishte i lidhur nga lidhja audio me Situatën Room, mbajti gjurmët e ngjarjeve nga Mar-a-Lago me këshilltarin e sigurimit kombëtar O’Brien, i cili kishte ndërprerë në heshtje një pushim të Krishtlindjeve në Palm Springs, Kaliforni, për të fluturojnë për në Florida.

Zyrtarët donin që presidenti të mbante orarin e tij sa më normal që të ishte e mundur, në mënyrë që të mos tregonte asgjë se ishte duke u zhvilluar.

Në Sallën e Situatës, zyrtarët monitoruan me padurim burimet audiovizive që rrezatojnë në të dhëna në kohë reale për grevën e afërt. “Në atë moment, ju thjesht po mbani frymën tuaj,” kujton Coates. Ndjenja ishte e ngjashme me shikimin e një “shkëmbimi në ajër”, duke shpresuar se do të kapet, tha një zyrtar tjetër i pranishëm.

Vrasja e Soleimani-t

Viti 2020 nisi me lajmin e vrasjes së një gjenerali të lartë iranin, Qasem Soleimani-t.

Kjo ngjarje shënoi një pikë kulminante të konfliktit SHBA-Iran.

Trump nuk ngurroi ta quante një fitore të madhe vrasjen e tij, pasi ishte një ndër “anti-amerikanët më të egër”.

Nga Shtëpia e Bardhë, u bë me dije se planet e Soleimani-t ishin “të hidhte në erë Ambasadën e SHBA-së në Baghdad”.

Sanksionet e reja ndaj Iranit             

Pas dy muaj replikash në distancë, SHBA-ja vendosi sanksione të reja ndaj Iranit. Kryesisht, synimi ishte të ndalnin rritjen ekonomike të Iranit. Industria e naftës dhe ajo kimike u goditën më rëndë. U kërkua gjithashtu një izolim diplomatik i Iranit.

Një seri sanksionesh të tjera kishin në shënjestër Ministrin e Brendshëm dhe zyrtarët e lartë të zbatimit të ligjit. Arsyetimi ishte se kishin dhunuar të drejtat e njeriut në mënyrë të rëndë.

Kundërpërgjigjja e Iranit

Më 29 qershor 2020, Irani lëshon një urdhër-arresti për presidentin Trump. Ata i kërkojnë Interpol-it ndihmë për ta arrestuar. Së bashku me të kërkojnë dhe arrestimin e dhjetëra të tjerëve.

Ky hap i qeverisë iraniane vjen si akuzë se Trump dhe bashkëpunëtorët  e tij kanë urdhëruar vrasjen e gjeneral Soleimani-t.

 

Përshtatur nga The Washington Post, për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore