Ekonomi

BERZH: Shqipëria e 9-a në botë për eksportin e gështenjës


Banorët e zonave në veri të Shqipërisë mund të përfitojnë nga rritja e konsumit të arrorëve. Një studim i profesorëve Drini Imami dhe Engjëll Shkreli, i financuar nga Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH), vërteton se arroret, veçanërisht gështenja, përbëjnë një burim të rëndësishëm të ardhurash për komunitetet ku alternativat e punësimit janë të pakta.

Sipas të dhënave, pothuajse 50% e eksportit të frutave dominohet nga gështenja. Në rang botëror, Shqipëria renditet e 9-a për eksportin e saj . Aktualisht prodhimi i gështenjës bazohet gjerësisht mbi masivet pyjore ekzistuese, organike. Disa pjesë të zonave të prodhimit janë certifikuar si organike, fakt i cili paraqet një potencial të qartë konkurrues për eksport.

Fakti që Shqipëria e ka prodhimin organik, biznesi i gështenjës bëhet favorizues dhe mund të shitet me çmim të lartë në tregjet ndërkombëtare. Gështenja ka më pak kosto se frutat e tjera pasi rritet në pyje në gjendje të lirë.  Përgjithësisht kostot për mirëmbajtën e tyre janë më të ulëta se për llojet e tjera të frutave.

Shqipëria prodhon afërisht mbi 6 mijë tonë gështenja në vit. Rajoni i Kukësit është zona kryesore e prodhimit të gështenjës. Një masiv i madh prej 2000 hektarësh të mbjella gjendet në Tropojë. Rajoni i Shkodrës, dhe përkatësisht Malësia e Madhe, është gjithashtu një zonë e rëndësishme për prodhimin e gështenjës.

Falë cilësisë së lartë të gështenjës, në këto vende, rreth 50% e prodhimit eksportohet kryesisht drejt Italisë.

Ekspertët pohojnë se financimi i bizneseve që lidhen me gështenjën nuk përbën risk për institucionet financiare që japin kredi. Ata sugjerojnë se disa prej mundësive më të rëndësishme të financimit në nivel ferme janë plantacionet e gështenjës, duke përfshirë kultivarët autoktonë të përshtatur më së miri me kushtet e Shqipërisë.

Por, ekziston nevoja për investime në rritjen e kapaciteteve të magazinimit, mbështetjen e pajisjeve dhe ambienteve të konservimit të gështenjës. Duhen makineri mbështetëse të ndarjes/klasifikimit dhe pajisje të tjera për tregtimin. Gjatë studimit doli që edhe kapacitetet frigoriferike kanë nevojë të rriten.

Fermerët janë në të vërtetë vjelësit e gështenjës në pyje. Ata nuk duket se shfaqin ndonjë nevojë për financim të kapitalit qarkullues. Mund të konsiderohet financimi i zinxhirit të vlerës. Tregtarët e gështenjës mund të shërbejnë si agjentë të institucioneve financiare, veçanërisht në rastet kur fermerët do të angazhohen në kultivimin e gështenjës apo në rinovimin/ menaxhimin më të mirë të pyjeve të gështenjës. Rinovimi dhe menaxhimi i pyjeve kërkon investim nga qeveria.

Janë disa shkaqe që çojnë në dëmtimin e gështenjave. Prerjet abuzive të pemëve si rezultat i trafikimit të lëndës drusore nga kontrabandistët. Vdekja biologjike si rezultat i sëmundjeve, dëmtuesve, bimëve parazitare dhe gjysemparazitare dhe zjarret në ekosistemin e gështenjës.

Në Shqipëri, BERZH-i përqendrohet në zhvillimin e qëndrueshëm të sektorit privat, duke u mbështetur në frymën e fortë sipërmarrëse në ekonomi. Banka rrit komercializimin e projekteve të infrastrukturës dhe promovon energji të qëndrueshme. Qëllimi i saj parësor janë investimet e shëndosha mjedisore. Deri tani janë bërë 104 projekte në vendin tonë dhe janë investuar 1 miliard e 457 milionë dollarë .

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore