Lajme

A ka qenë dikur dhelpra mikja më e mirë e njeriut?


Paraardhësit tanë mund t’i kenë mbajtur dhelprat si kafshë shtëpiake shumë kohë përpara se qentë shtëpiak të dilnin në skenë.

Dëshmitë arkeologjike sugjerojnë se shoqëritë e lashta njerëzore në Amerikën e Jugut i nderonin dhelprat në atë masë saqë ato varroseshin pranë tyre.

Shkencëtarët u befasuan kur gjetën një dhelpër të varrosur në një varr njeriu që daton 1500 vjet më parë në Patagoni, Argjentinë.

Ata mendojnë se shpjegimi më i mundshëm është se dhelpra ishte një shoqëruese ose kafshë shtëpiake shumë e vlerësuar.

Analiza e ADN-së tregon se kafsha hante darkë me grumbullues gjuetarësh prehistorikë dhe ishte pjesë e rrethit të brendshëm të kampit.

Një dhelpër tjetër u gjet në një varr shumë më të vjetër në një pjesë tjetër të Argjentinës gati një dekadë më parë.

Mund të ketë qenë gjithashtu një kafshë shtëpiake, por dieta e saj nuk është analizuar.

“Kjo është një gjetje shumë e rrallë e të pasurit të kësaj dhelpre që duket se ka pasur një lidhje kaq të ngushtë me individë nga shoqëria e gjuetarë-mbledhësve”, ka thënë Ophélie Lebrasseur nga Universiteti i Oxford-it.

“Mendoj se ishte më shumë se thjesht simbolike; me të vërtetë mendoj se ishte shoqëri”.

Dhelpra u gjet në vendin e varrimit të Cañada Seca në Argjentinë, i cili dikur ishte i banuar nga grupe gjuetarë-mbledhësish.

Dhëmbët e dhelprave të egra janë gjetur në vendet e lashta të varrimit të njerëzve në Argjentinë dhe Peru, duke sugjeruar se kafsha kishte një rëndësi simbolike.

Por zbulimi i një skeleti thuajse të plotë të një dhelpre në një varr njeriu është jashtëzakonisht i rrallë në të dhënat arkeologjike mbarëbotërore.

Dhelpra, me emrin shkencor Dusicyon avus, ishte e një madhësie mesatare që peshonte 10-15 kg.

Dhe u zhduk rreth 500 vjet më parë, disa qindra vjet pasi qentë shtëpiak mbërritën në Patagoni.

Hulumtimi sakaq u krye në bashkëpunim me Cinthia Abbona nga Instituti i Evolucionit në Mendoza, Argjentinë, dhe u botua në revistën, RoyalSociety Open Science.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore