A janë të besueshme renditjet e cilësisë së ajrit?

“Ka më shumë se një arsye dhe ato shtohen, duke e përkeqësuar situatën. Ngrohja dhe trafiku janë shkaktarët kryesorë”.

Kështu ka thënë Antonio Sanò, themeluesi i iLMeteo.it dhe Matteo Innocenti, lidhur me shkaqet e shkallës së lartë të ndotjes së Luginës Po, e cila po mbytet nga smogu.

“Lugina Po është shtëpia e bujqësisë intensive. Ngrohja e shtëpive dhe e bagëtive prodhon mbi gjysmën e PM2.5, pra ato më të dëmshmet me diametër më të vogël se 2.5 mikrometra. Por sot është klima që peshon mbi të gjitha”.

Sipas tij, presioni i lartë i shkaktuar nga anticikloni mbi Mesdheun perëndimor për javë të tëra ka ngjeshur ajrin në tokë, duke penguar shkëmbimin e tij, përcakton formimin e mjegullave të mëngjesit me përmbysjen termike dhe vepron si mburojë kundër ardhjes së shqetësimeve të Atlantikut që do të sillnin shi dhe ajër më i freskët.

“Si pasojë, ajri i ndotur ngec dhe substancat e dëmshme ngrihen përtej kufijve: është një gjendje që shfaqet shpesh në periudhën janar-shkurt, por kohëzgjatja e anticiklonit këtë vit është më e gjatë se ajo e vitit 2023”.

Të dielën , Milano ishte për disa orë në vendin e tretë ndër metropolet më të ndotura në botë bazuar në Indeksin e Cilësisë së Ajrit.

“Indeksi AQI grupon vlerat e ndotësve të ndryshëm (grimcat e imta PM2.5 dhe PM10, oksidet e azotit dhe squfurit, amoniaku, ozoni dhe monoksidi i karbonit) të matura nga njësitë speciale të kontrollit të shpërndara nëpër qytete. Agjencia Amerikane për Mbrojtjen e Mjedisit (EPA) e ka lidhur indeksin AQI me ngjyra të ndryshme duke e bërë edhe më të lehtë leximin. Shumë faqe interneti, përfshirë ato institucionale si ARPA rajonale, raportojnë të dhëna për cilësinë e ajrit duke përdorur indeksin AQI”.

Por kush e harton renditjen e qyteteve? A është i besueshëm?

“Renditja u hartua nga IQAir, një kompani private zvicerane për mbrojtjen e ndotësve të ajrit, e cila ofron zgjidhje teknologjike dhe që ka si partnerë edhe disa agjenci të OKB-së. IQAir operon AirVisual, një platformë globale e cilësisë së ajrit në kohë reale që thjesht grumbullon të dhënat ndërkombëtare AQI dhe i krahason ato. Renditja, e cila merr në konsideratë vetëm 100 qytetet kryesore në botë, ndryshon vazhdimisht sepse ndjek trendin e vlerave”.

Sakaq, Agjencia e Mjedisit të Lombardisë, Arpa, ka certifikuar edhe ditën e ndotjes maksimale për të dielën në Milano.

“Indeksi AQI i Arpa-s ishte shumë i dobët, pra më i keqi në shkallën 5. Mesatarja e PM10 arriti në 118 mikrogramë për m³; PM 2.5 ishte në 99”.

Po a është e dobishme ndalimi i makinave?

“Mund të ndihmojë, veçanërisht me naftën që lëshojnë më shumë grimca, por nuk është vendimtare. Ne kemi nevojë për masa në shkallë rajonale. Do të ishte më e dobishme të ulni temperaturën e shtëpive dhe orët e ngrohjes. E gjithë çështja e kontrolleve është e hapur”.

Sanò ka theksuar se është e rëndësishme të kontrollojmë çdo ditë indeksin e cilësisë së ajrit.

Njerëzit më të cenueshëm duhet të mbajnë një maskë Ffp2. “Me indekset mbi 150 dekurajohet fuqimisht kryerja e ushtrimeve në natyrë. Një kontribut mund të vijë edhe nga larja e hundës”.

“Grimcat e imëta shkaktojnë, ndër të tjera, kollë, përkeqësim të astmës dhe probleme kardiovaskulare, sëmundje kronike të frymëmarrjes, tumore të mushkërive, djegie të syve, çrregullime të sistemit metabolik. Me ekspozimin e zgjatur, më të rrezikuarit janë fëmijët, të moshuarit dhe gratë shtatzëna”.

Marrë nga “Corriere della Sera”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.