Kosova

Vonesa e pa ndodhur kurrë më parë – Kosovës ia lidhën rrugëtimin në KiE me Asociacionin


Vendimi i Komitetit Ministror për t’ia përcjellë Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës kërkesën për anëtarësim të Kosovës në këtë organizëm ndërkombëtar, një vit pas dorëzimit të aplikimit, përveç se ka qenë i stërzgjatur si proces ishte e ndërlidhur me rezultatin e dialogut Kosovë-Serbi, thonë njohësit e integrimeve evropiane.

Për zëvendëskryetarin e organizatës jo-qeveritare, “European Stability Initiative” dhe anëtarit të institutit për Shkenca Humane “IWM” Kristof Bender, ka pasur indikacione të qarta se kohëve të fundit disa vende brenda Bashkimit Evropian synonin ta kushtëzonin rrugën e anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës me progresin në çështjen e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe.

“Por, këto dy çështje [aplikimi i Kosovës në KiE dhe tema e Asociacionit] kurrë nuk duhej të lidheshin njëra me tjetrën”, thotë Bender për Albanian Post.

Se procesi i anëtarësimit të Kosovës në KiE, njëjtë si procesi i liberalizimit të vizave, është çështje politike e cila u inkorporua procesit të dialogut, ani pse të dyja proceset nuk kanë asgjë të përbashkët, e thotë edhe ish-konsullja e Kosovës në Strasburg, Mimoza Ahmetaj.

“Nënshkrimi i Marrëveshjes në Ohër i hapi Kosovës mundësinë për procedimin e liberalizimit të vizave si dhe aplikimit për anëtarësim në KiE, siç edhe po shihet në praktikë. Nëse ju kujtohet në nëntorin e vitit të kaluar çështja e vizave u hoq nga agjenda e COREPER (Këshilli Ministror i BE-së) në momentin e fundit për shkak të përkeqësimit të situatës në Veri të Kosovës”, thotë Ahmetaj për Albanian Post.

Kosova aplikoi për anëtarësim në KiE më 12 maj të vitit të kaluar. Për t’u anëtarësuar në këtë organizatë, Kosova duhet të kalojë tri faza të votimit. Të hënën e 24 prillit zyrtarisht Komiteti Ministror i këtij organizmi ndërkombëtar në një mbledhje të jashtëzakonshme me më shumë se 2/3 e votave procedojë tutje aplikimin e Kosovës në Asamblesë Parlamentare.

Sipas Bender vendimi i djeshëm i Komitetit të Ministrave ka qenë shumë i vonuar, kjo pasi që në rastin e Kosovës organit të KiE-së iu deshën 347 ditë për të proceduar përpara aplikimin, ani pse si hapi i parë i anëtarësimit në të shumtën e rasteve kalohet shpejt si procedurë.

“Kur Shqipëria aplikoi në vitin 1992, Komitetit të Ministrave iu deshën vetëm 17 ditë për t’i kërkuar Asamblesë Parlamentare të jepte një opinion. Kur ish-Republika Federale e Jugosllavisë aplikoi në vitin 2000, u deshën vetëm 12 ditë”, pohon Bender për AP.

Në të njëjtën linjë të mendimit me Bender është edhe ish-ministrja e integrimeve evropiane.

“Vendimi i djeshëm në aspektin procedural është i vonuar sepse po bëhen një vit prej kur Kosova ka aplikuar për anëtarësim në KiE dhe dosja e aplikimit kishte mbetur në Komitetin e Ministrave. Takimi i këtij komiteti mbahet çdo të mërkurë. Pra llogariteni sa të mërkurë kanë kaluar nga 12 maji i vitit të kaluar që prej kur Kosova ka aplikuar për anëtarësim në këtë organizatë, prandaj kjo e vërteton që nuk është procedurë e zakonshme”, ka shpjeguar Ahmetaj.

Gjithë në këtë mes argumenton më tej Ahmetaj është shumë me rëndësi se kush është raportues/raportuese për Kosovën në Këshillin Evropian dhe sidomos cilit shtet dhe grup politik i takon, kjo pasi që sipas saj raporti i përpiluar nga ai/ajo konsiderohet bazament i rëndësishëm për pikënisjen e procesit.

“Ne fund të mandatit tim jam angazhuar qe Dora Bakoyannis (Greqia/EPP) të zgjidhet raportuese për Kosovën në KiE. Ajo vjen nga një shtet mos-njohës dhe ka influencë shumë të madhe në gjithë politikën evropiane, jo vetëm te e djathta në Evropë, por edhe te e majta. Prejardhja e saj nga një vend mos-njohës nuk do t’i jepte argument Greqisë që ta bllokonte Kosovën në procesin e anëtarësimit. Votimi i djeshëm e konfirmon këtë”, thotë Ahmetaj.

Nga gjithsej 46 shtete sa votuan në Komitetin Ministror të Këshillit të Evropës për të marrë vendimin që t’ia përcjellin Asamblesë Parlamentare kërkesën për anëtarësim të Kosovës, 33 shtetet, duke përfshirë edhe shtetet e rajonit si Shqipëria, Mali i Zi, Sllovenia, Maqedonia e Veriut dhe Kroacia kanë votuar pro, derisa 12 të tjera kundër apo abstenim.

Sipas të dhënave që janë bërë publike Hungaria, Rumania, Qiproja, Spanja, Azerbajxhani, Gjeorgjia dhe Serbia votuan kundër, kurse Bosnja dhe Hercegovina, Greqia, Sllovakia, Moldavia dhe Ukraina abstenuan.

 

Ilustrim: Mimoza Ahmetaj dhe Kristof Bender

Pse u bllokua rruga e anëtarësimit në KiE?

Edhe pse jo-zyrtarisht Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Gjermania, Franca dhe Italia, ishin pajtuar për kushtëzimin e anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës me formimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe.

Ishte saktësisht 31 janari i këtij viti kur Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Prishtinë kishte thirrur takim për nisjen e diskutimeve rreth Asociacionit me akterë politik dhe të shoqërisë civile, kur po atë ditë shërbimi në gjuhën serbe i Euronews doli me një lajm “ekskluziv” se nga burimet e saj diplomatike kishte mësuar se SHBA-të kishte kushtëzuar futjen në rend të ditës të aplikimit të Kosovës në Këshillin e Evropës.

Në të shumtën e rasteve edhe Serbia kishte pretenduar se ka arritur t’i bind shtetet anëtare të Këshillit të Evropës për të mos e diskutuar çështjen e anëtarësimit të Kosovës në mbledhjet e Komitetit të Ministrave, duke cilësuar këtë si një “fitore të vogël diplomatike”.

Andrew Forde, specialisti i së drejtës ndërkombëtare për të drejtat e njeriut, qeverisjes dhe çështjeve politike, me më shumë se 10 vjet përvojë pune në Këshillin e Evropës, argumentonte se me arritjen e një pajtimi në mes të Kosovës dhe Serbisë për Marrëveshjen për normalizimin e raporteve si derivat i propozimit franko-gjerman, rruga e Kosovës drejtë anëtarësimit në Këshillin e Evropës duhej të zhbllokohej.

Ai thoshte se takimi i 18 Marsit në Ohër të Maqedonisë së Veriut mund të ishte kthesa kryesore ku shtetet anëtare, gjegjësisht Komiteti i Ministrave, mund të bënin një lëvizje pozitive duke dërguar kërkesën e Kosovës për anëtarësim në Asamblenë Parlamentare të Këshillit të Evropës.

Kosova dhe Serbia u pajtuan për Marrëveshjen në fjalë fillimisht më 27 shkurt e më pastaj më 18 mars në Ohër të Maqedonisë së Veriut.

Marrëveshja 11-pikësh i BE-së përveç se nuk e përfshinë njohjen reciproke mes dy vendeve, kërkon nga palët që t’i zbatojnë të gjitha marrëveshjet e arritura deri më tani në kuadër të dialogut, përshirë edhe atë për themelimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe.

Rrugëtimi i Kosovës drejt anëtarësimit tani do të kalojë përmes Asamblesë Parlamentare të KiE.

Gjithsesi, deri atje ka shumë punë dhe mund të marrë shumë kohë.

Para se të vije momenti i votimit në KiE, caktohen ekspertë për të përgatitur raportin për Kosovën.

Më pas raporti shqyrtohet nga dy komitetet të tjera.

Dhe në fund votohet nga Asambleja Parlamentare.

Nëse Asambleja voton pozitivisht, atëherë Kosova bëhet shtet anëtar.

Më shumë sesa proces teknik i përgatitjes, anëtarësimi në KiE është çështje e vullnetit politik të shteteve anëtare.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore