Shëndet

Viruset e lashta të herpesit mund të jenë përhapur përmes puthjes


Ilustrim

Besoni apo jo, 3.7 miliardë njerëz kanë herpes. Shumica e marrin atë përmes ndërveprimeve të padëmshme, si ndarja e një luge ose puthja e një fëmije, dhe nuk janë plotësisht të vetëdijshëm.

Në fund të fundit, herpesi zakonisht është në gjumë, dhe për shumicën e njerëzve, shkakton vetëm plagë periodike të ftohjes.

Pavarësisht përhapjes së tij, shkencëtarët ende debatojnë se kur herpesi infektoi për herë të parë njerëzit.

Në një studim të ri, shkencëtarët renditën katër gjenomet e para të herpesit nga kufomat e vdekura. Ata arritën në përfundimin se llojet moderne të virusit datojnë që nga epoka e bronzit, rreth kohës kur njerëzit filluan të putheshin.

“Diçka ndodhi rreth pesë mijë vjet më parë që lejoi një lloj herpesi të kapërcejë të gjithë të tjerët”, thotë bashkëautorja Christiana Scheib nga Universiteti i Kembrixhit në një deklaratë për shtyp.

Ekipi ekzaminoi 3 mijë gërmime arkeologjike dhe gjeti prova për herpes në katër prej tyre. Mostrat, të cilat ata mblodhën nga Rusia, Britania e Madhe dhe Holanda, varionin nga shekulli i tretë deri në shekullin e 17-të.

Ky është më i vjetër se gjenomi i mëparshëm që mendohej të ishte më i vjetëri nga një pacient i Nju Jorkut në vitin 1925. Më pas ata përpiluan gjenome të tëra për tre prej tyre.

Duke krahasuar tre gjenomet e lashta me diversitetin gjenetik të njohur të herpesit sot, shkencëtarët kalibruan një orë evolucionare që përshkruante sa shpejt ADN-ja e herpesit ndryshoi midis varianteve të lashta dhe moderne.

Ata më pas përdorën atë shkallë mutacioni për të llogaritur mbrapsht kohën e lindjes për infeksionin origjinal herpes. Ata zbuluan se ishte 5 mijë vjet më parë gjatë epokës së bronzit.

Koha ishte e pjekur për përhapje virale për dy arsye: njerëzit u zhvendosën në qytete të dendura dhe filluan të putheshin. Njerëzit e epokës së bronzit migruan nga Euroazia në Evropë dhe u dyndën në qytete, ku fqinjët zakonisht mund të kishin përhapur herpesin.

Për më tepër, dëshmia e parë e njohur letrare për puthjen daton në një dorëshkrim indian të së njëjtës periudhë. Nëse mbyllja e buzëve do të bëhej e zakonshme, mund të kishte nxitur transmetimin midis partnerëve romantikë.

Herpesi është një infeksion i përjetshëm që normalisht qëndron i heshtur, por mund të kthejë kokën e tij të shëmtuar për të shkaktuar plagë të dhimbshme të ftohjes. Zakonisht nuk është një problem i madh.

Por virusi mund të ndërveprojë me sëmundje të tjera si HIV- i dhe ndërhyrjet mjekësore si seksionet cezariane për të pasur efekte më ekstreme, ndonjëherë edhe vdekjeprurëse.

Për momentin, herpesi nuk është i shërueshëm. Për të zhvilluar opsione më efektive trajtimi, studiuesit kërkojnë një kuptim më të thellë të mënyrës sesi herpesi është përshtatur me trupin tonë dhe se si sistemi ynë imunitar lufton.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com


Lajmet kryesore