Testi i ri i gjakut që kontrollon Alzheimerin mund të jetë një hap më afër realitetit

Testimi i gjakut të një personi për një lloj proteine të quajtur tau i fosforiluar ose’ p-tau’, mund të përdoret për të kontrolluar sëmundjen e Alzheimerit me “saktësi të lartë”, madje edhe përpara se simptomat të fillojnë të shfaqen – sugjeron një studim i ri.

Studimi përfshiu testimin e gjakut për një biomarker kyç të Alzheimerit të quajtur ‘p-tau217’, i cili rritet në të njëjtën kohë me proteinat e tjera të dëmshme – beta amiloid dhe tau – që krijohen në trurin e njerëzve me këtë sëmundje.

Aktualisht, për të identifikuar grumbullimin e beta amiloidit dhe tau në tru, pacientët i nënshtrohen një skanimi të trurit ose trokitjes së shtyllës kurrizore, e cila shpesh mund të jetë e paarritshme dhe e kushtueshme.

Por ky test i thjeshtë gjaku u zbulua se ishte deri në 96% i saktë në identifikimin e niveleve të ngritura të beta amiloidit dhe deri në 97% i saktë në identifikimin e tau, sipas studimit të botuar në revistën JAMA Neurology, shkruan CNN, transmeton AlbanianPost.

“Ajo që ishte mbresëlënëse me këto rezultate është se testi i gjakut ishte po aq i saktë sa testet e avancuara si testet e lëngut cerebrospinal dhe skanimet e trurit në shfaqjen e patologjisë së sëmundjes së Alzheimerit në tru”, tha Nicholas Ashton, një profesor i neurokimisë në Universitetin e Goteborgut në Suedi dhe një nga autorët kryesorë të studimit.

Gjetjet e studimit nuk ishin befasi për Ashton, i cili shtoi se komuniteti shkencor e ka ditur për disa vite që përdorimi i testeve të gjakut për të matur tau ose biomarkues të tjerë ka potencialin për të vlerësuar rrezikun e sëmundjes Alzheimer.

“Tani jemi afër që këto teste të jenë në kohën kryesore dhe ky studim e tregon këtë. Sëmundja e Alzheimerit, një çrregullim i trurit që ndikon në kujtesën dhe aftësitë e të menduarit, është lloji më i zakonshëm i demencës”, tha ai tutje.

Vitin e kaluar, testi i parë i gjakut për vlerësimin e proteinës beta amiloide u vu në dispozicion për blerje nga konsumatorët në Shtetet e Bashkuara, i quajtur ‘AD-Detect’, për të ndihmuar njerëzit me dëmtim të butë njohës të identifikojnë rrezikun e zhvillimit të sëmundjes Alzheimer.

Disa studiues kanë ngritur dyshime në lidhje me shkencën që qëndron pas testit.

“Quest Diagnostics”, kompania që qëndron pas testit, ka theksuar se nuk ka për qëllim të diagnostikojë Alzheimer-in, por thotë se ndihmon në vlerësimin e rrezikut të një personi për të zhvilluar sëmundjen.

Testi i përdorur në studimin e ri, i quajtur analiza ‘ALZpath pTau217’, është një mjet i disponueshëm në treg i zhvilluar nga kompania “ALZpath”, e cila siguroi materiale për studimin pa asnjë kosto.

Testi është aktualisht i disponueshëm vetëm për përdorim kërkimor, por Ashton tha se pritet të jetë i disponueshëm për përdorim klinik së shpejti.

“Kjo është një gjetje instrumentale në biomarkerët me bazë gjaku për Alzheimer, duke i hapur rrugën përdorimit klinik të analizës ‘ALZpath pTau 217’”, thanë profesorët Kaj Blennow dhe Henrik Zetterberg nga Universiteti i Goteborgut, bashkëautorë të studimit.

“Kjo analizë e fuqishme përdoret tashmë në shumë laboratorë anembanë globit”, shtuan ata.

“ALZpath” vlerëson se çmimi i testit mund të jetë midis 200 dhe 500 dollarë.

“Një biomarker i fortë dhe i saktë i bazuar në gjak do të mundësonte një vlerësim më gjithëpërfshirës të dëmtimit njohës në mjedise ku testimi i avancuar është i kufizuar”, shkruajtën studiuesit në studimin e tyre.

“Prandaj, përdorimi i një biomarkeri gjaku synon të përmirësojë një diagnozë të hershme dhe të saktë të AD, duke çuar në menaxhimin e përmirësuar të pacientit dhe, në fund të fundit, qasje në kohë në terapitë modifikuese të sëmundjes”, shtuan ata.

Për shembull, testi tregoi “saktësinë e lartë” në identifikimin e patologjisë tau brenda njerëzve që rezultuan pozitivë për beta amiloid, sipas studimit.

“Kjo mund të ndihmojë në drejtimin e vendimeve të trajtimit te pacientët që marrin në konsideratë terapitë që synojnë beta amiloidin, si Leqembi dhe Aduhelm, pasi ato mund të jenë më pak efektive në pacientët me patologji të avancuar tau”, përfunduan studiuesit.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.