Si u ringrit Walt Disney nga rrënimi?

Vitin e ardhshëm, një pjesë e historisë së filmit do të hyjë në domenin publik.

Disney do të humbasë mbrojtjen e të drejtës së autorit për filmin e tij të shkurtër të animuar të vitit 1928, Steamboat Willie, që paraqet versionin origjinal të personazhit të tij më ikonik, Mickey Mouse.

Filmi i shkurtër i animuar jo vetëm që shënoi debutimin e një ikone kulturore globale, por shtroi rrugën për të gjithë perandorinë e Walt Disney.

Ishte një moment kyç në zhvillimin e kinemasë, duke futur tingullin e sinkronizuar në filmat vizatimorë të animuar.

Në kohën e lëshimit të tij, Disney po përballej me shkatërrim.

Sapo kishte humbur të drejtat për krijimin e tij popullor, Oswald.

I dëshpëruar dhe pa para, Disney kërkoi nga animatorët e tij Ub Iwerks dhe Les Clark të krijonin një ide që ai kishte në mendje, një mi dashamirës që lundron në rrugën e tij nëpër një seri fatkeqësish komike.

Miu fillimisht u quajt Mortimer derisa gruaja e Disney-t e bindi atë ta ndryshonte në Mickey, më pak pompoz.

Disney ishte magjepsur prej kohësh nga kafshët, deri në atë masë që ai do t’i dërgonte artistët e tij në një klasë të anatomisë së kafshëve përpara se të bënte Bambi (1942).

“Anatomia e kafshëve nuk mësohet siç duhet në shkollat e artit, kështu që nisa një kurs special”, ka treguar ai.

“Kam sjellë kafshë në studio, në klasat tona të artit. Në vend të modeleve live, ne kishim modele kafshësh”.

Disney nuk mundi të bindte një shpërndarës që të publikonte dy karikaturat e para të heshtura të Mickey Mouse që ata bënë, por më pas ai pati një ide.

I frymëzuar nga një film me dialog të sinkronizuar që kishte pushtuar SHBA-të në vitin 1927, ai vendosi të krijonte një karikaturë ku veprimi në ekran sinkronizohej në mënyrë të ndërlikuar me një partiturë muzikore dhe efekte zanore.

Steamboat Willie u shfaq premierë në New York dhe martesa e tij e pandërprerë e tingullit dhe e pamjeve vizuale ishte një ndjesi e menjëhershme.

Komente shpejt filluan të shfaqen në shtyp dhe njerëzit u dyndën për ta parë atë.

Tregimi i tij inovativ i animuar emocionoi audiencën, me shikuesit e kinemasë që shpesh thërrisnin që projektori të vononte fillimin e filmit artistik, në mënyrë që ata të mund të shikonin përsëri Steamboat Willie.

Disney shpejt e kapitalizoi popullaritetin e personazhit me më shumë aventura, me vetë Walt që vazhdoi të sigurojë zërin e Mickey.

Një epokë e re

Suksesi i Steamboat Willie solli një epokë të re të tregimit të filmave vizatimorë.

Bëri gati skenën për dominimin e Walt Disney mbi mediumin, i cili do ta shihte Disney-n të krijonte Borëbardhën dhe Shtatë Xhuxhët fitues të Oskarit në 1937.

Kur erdhi puna për të bërë Bambi pesë vjet më vonë, si dhe për të sjellë kafshë të gjalla në studio, ai gjithashtu donte të shihte kafshë në natyrë.

“Kam zbuluar se kafshët në robëri nuk janë vetvetja. Ajo që shihni nga një kafshë në një kopsht zoologjik nuk është ajo që kafsha është në të vërtetë kur është atje jashtë në natyrë”, ka thenë ai në vitin 1959.

“Dërgova ekipet e xhirimit në natyrë, për të kapur atë që një kafshë bën në të vërtetë në mënyrën e tij të jetës. Dhe nga filmi që solla për artistët për të studiuar, kuptova se atje kishte një histori të mrekullueshme që nuk ishte thenë kurrë”.

I frymëzuar, ai nisi një projekt ambicioz, True-Life Adventure, një seri dokumentarësh që ofrojnë një pamje magjepsëse të jetës së kafshëve në natyrë.

Ngjashëm si me animacionin e tij, ekipi i kineastëve të Disney shtyu kufijtë e teknologjisë dhe inovacionit.

Studioja ishte pioniere e përdorimit të lenteve me rreze të gjatë dhe kamerave nënujore, duke u mundësuar shikuesve të shohin sjelljen e kafshëve të egra dhe ndërveprimin e ndërlikuar të ekosistemeve në detaje të papara.

Seriali, i cili balancoi me kujdes tregimin arsimor dhe tërheqës, vazhdoi të fitojë çmime të shumta të Akademisë, duke përfshirë Oscar-in e parë të filmit dokumentar më të mirë për filmin The Living Desert në 1954.

“Gjatë viteve të fundit, ne kemi hyrë në shumë fusha të ndryshme”, ka thenë Disney, duke reflektuar mbi perandorinë e tij në zgjerim.

“Unë vetëm shpresoj që kurrë të mos e harrojmë një gjë, që gjithçka filloi me një mi”.

Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.