Tensioni midis punonjësve dhe shefave është rritur në mënyrë dramatike gjatë viteve të fundit.
Sidomos rreth betejës për kthimin në zyrë pas kufizimeve të periudhës së pandemisë.
Teksa punonjësit kërkojnë të ruajnë fleksibilitetin që kanë vlerësuar për më shumë se tre vjet, punëdhënësit kanë kërkuar të rrënjosin ngurtësi më të madhe, shpesh përmes modeleve fikse të punës që kërkojnë punonjësit në tavolinat e tyre.
Që nga pandemia, punonjësit kanë pasur në masë të madhe ndikim mbi drejtuesit, qoftë për shkak të një tregu të favorshëm të punës apo kokëfortësisë për të hequr dorë nga konfigurimet e tyre në distancë.
Por viti 2023 shënoi një pikë kthese: për herë të parë që nga goditja e Covid-19, mes një ekonomie të dobësuar dhe ftohjes së tregut të punës, punëdhënësit po dalin në krye.
Megjithatë, paçka se kjo luftë për pushtet në dukje ka përfunduar në favor të shefave, vartësit nuk kanë humbur gjithçka për të cilën kanë luftuar – miliona punonjës kanë më shumë fleksibilitet, autonomi dhe paga më të larta.
Por ekspertët janë të mendimit se mjedisi i ri hibrid i punës duket se do të diktohet nga punëdhënësit për të ardhmen e parashikueshme.
Më pak se katër vjet më parë, një punonjës me kohë të plotë që punonte nga shtëpia ishte jashtëzakonisht i rrallë – një privilegj i veçantë që u jepej pak njerëzve, shpesh në rrethana të veçanta.
Pastaj Covid-19 detyroi një eksod masiv nga zyra.
Papritur, njerëzit duhej të punonin nga distanca, shumica për herë të parë, dhe shumë zbuluan se gëzonin fleksibilitetin dhe autonominë që u lejonte.
Edhe kur bllokimet u lehtësuan dhe punëdhënësit filluan të përpiqeshin t’i thërrisnin punonjësit e tyre në tavolinat e tyre, shumë punonjës nuk lëvizën.
Tregu i punës jashtëzakonisht i favorshëm për punëtorët gjatë pandemisë nënkuptonte se ata kishin fuqi për të kërkuar atë që dëshironin, ose do të largoheshin.
Gjatë kësaj periudhe, përpjekjet e menaxhmentit për të detyruar një rikthim në detyrë ishin edhe objektiv i revoltës së hapur.
Por batica filloi të kthehej në vjeshtën e vitit 2022.
Një ekonomi e dobësuar dhe rritja e normave të interesit çuan në shkurtime në shkallë të gjerë të vendeve të punës, veçanërisht në teknologji.
Teksa bota u shfaq ngadalë në jetën pas pandemisë, rënia ekonomike përkoi me disa nga firmat më të mëdha që shtynin për një rikthim të zyrës me energji të përtërirë.
Lavjerrësi ishte kthyer në dukje drejt punëdhënësve, shumë prej të cilëve njoftuan ngrirjen e punësimit.
Deri në janar 2023, në sfondin e pushimeve nga puna, disa shefa tërhoqën fleksibilitetin e punëtorëve.
Korporatat e mëdha filluan të detyrojnë më shumë ditë dhe të monitorojnë pjesëmarrjen.
Megjithatë, fuqia e punëtorëve nuk ishte plotësisht e zvogëluar, veçanërisht në SHBA.
Aktivizmi i punonjësve vazhdoi gjatë pranverës, veçanërisht me protestat e punonjësve të korporatave në Amazon kundër planeve të kompanisë për kthimin në zyrë.
Shumë punëtorë gjithashtu refuzuan të ndiqnin protokollet e rrepta hibride.
Në Mbretërinë e Bashkuar, rritja e inflacionit dhe kriza e kostos së jetesës bëri që më shumë punëtorë të ishin të gatshëm të largoheshin dhe të gjenin punë të reja.
Ky ishte një ndryshim i dukshëm nga periudhat e kaluara të rënies financiare, në të cilat punonjësit priren të qëndrojnë në rolet e tyre aktuale.
Ndërsa punonjësit mbetën të guximshëm në shprehjen e mosmiratimit të tyre ndaj shefave, një ngadalësim i tregut të punës nënkuptonte se ata në fund të fundit kishin shumë më pak fuqi në krahasim me vetëm një vit më parë.
Pushimet nga puna vazhduan dhe normat e largimit u kthyen në nivelet para pandemisë.
Deri në shtator, goditja ndaj punës në distancë rriti ritmin, retorika e shefave për kthimin në zyrë u përshkallëzua dhe frekuentimi i punonjësve u bë gjithnjë e më shumë një çështje disiplinore.
Teksa mandatet hibride të shefave u intensifikuan, kërkesa e tyre për punë të re u ftoh – zbavitja tradicionale e punësimit në vjeshtë u ndërpre nga një ekonomi e lëkundur.
Ky ngadalësim i rekrutimit dobësoi akoma më shumë fuqinë e punëtorëve.
Të dhënat e LinkedIn tregojnë se punësimi në SHBA në platformë ra me 13.4 për qind nga viti në vit në tetor 2023.
Anasjelltas, sjellja e punëkërkuesve u rrit – numri mesatar i aplikimeve për aplikant si në SHBA ashtu edhe në MB u rrit me më shumë se 21 për qind gjatë së njëjtës periudhë.
Rezultati është se shumë punëtorë kanë mbetur të frustruar.
Teksa shkojmë në vitin 2024, punëdhënësit kanë më shumë pushtet se në çdo kohë që nga Covid-19.
Sidoqoftë, kjo nuk do të thotë se lavjerrësi është kthyer plotësisht në pozicionin e tij para pandemisë.
Fleksibiliteti është rrënjosur në shumë punë.
Pritjet e punonjësve janë vendosur në një bazë shumë më të lartë se në fillim të vitit 2020.
Një nënseksion i vogël i fuqisë punëtore mund të vazhdojë të ketë ndikim më të madh mbi punëdhënësit e tyre.
Dhe kjo ka të ngjarë të ndodhë në sektorët e rritjes më të kërkuar, siç është inteligjenca artificiale.
Por, për shumicën e punonjësve, do të ketë më pak mundësi për të ndryshuar vendin e punës.
Si rezultat, ata ka të ngjarë të kenë më pak ndikim kur bëhet fjalë për negocimin e pagave dhe autonomisë – dy shenjat dalluese të krizës së punësimit, kur firmat luftojnë për talentin.
Në parashikimin e ekspertëve, kjo ka të ngjarë të vazhdojë deri në ciklin e ardhshëm të rritjes ekonomike.
Marrë nga “BBC”, përshtatur për “Albanian Post”.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
