Shqipëria me plan masash kundër lisë së majmunit

Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale në Shqipëri, Ogerta Manastirliu, ka marrë pjesë në mbledhjen e Komitetit Kombëtar të Vaksinimit për marrjen e masave kundër virusit të lisë së majmunit.

Komiteti i Ekspertëve ka rekomanduar vaksinën kundër lisë, kryesisht për kontaktet e afërta dhe personelin shëndetësor. Kjo, në rastin më të keq, nëse shfaqet sëmundja në vendin tonë.

“Komiteti i Ekspertëve të Vaksinimit ka marrë vendim, në trajtën e një rekomandimi, për të mundësuar që, për sa u përket kontakteve të afërta të rasteve me të cilat mund të diagnostikohen me linë e majmunit, të mundet të përdoret vaksina e lisë”, shpjegoi ministrja Manastirliu.

Sipas saj, kjo vaksinë ka efikasitet rreth 85% të mbrojtjes nga lia e majmunëve dhe vlerësohet se do të disponohet një sasi e tyre.

Sakaq, Manastirliu u shpreh se po bëhen përgatitjet për diagnostikimin e lisë së majmunit në laboratorin e Institutit të Shëndetit Publik (ISHP).

“Ne jemi duke u përgatitur me ISHP-në, që nëpërmjet metodës PCR, të mund të kemi edhe në Shqipëri pikërisht mostrat primer, të cilat mund të evidentojnë edhe në vendin tonë, në këtë laborator të ISHP-së, diagnostikimin e lisë së majmunit”, vijoi ajo.

Gjatë fjalës së saj, ministrja bëri me dije se aktualisht ata po bashkëpunojnë me laboratorët e referencës në Londër dhe në Holandë.

Sipas rekomandimeve të ekspertëve, tha ajo, Shqipëria ka “një risk të ulët për t’u prekur nga ky virus”.

“Janë kryer të gjitha trajnimet e nevojshme në personelin mjekësor në kujdesin parësor, në Njësitë Vendore të Kujdesit Shëndetësor, për të mundësuar evidentimin në kohë të rasteve, të cilat, më pas, nëpërmjet laboratorëve të referencës, vlerësohen dhe shihen nëse do të ketë raste me linë e majmunit”, ravijëzoi Manastirliu.

Po ashtu, edhe shefja e Departamentit të Epidemiologjisë dhe Sëmundjeve Infektive në ISHP, profesoreshë Silva Bino, theksoi se sëmundja e lisë së majmunit ka një risk të ulët për popullatën e përgjithshme dhe se vaksinimi ka efikasitet për grupet në risk.

“Përveç masave të tjera, si izolimi dhe masave të tjera për një sëmundje të transmetohet nëpërmjet kontaktit apo spërklave të mëdha, Komiteti ka vendosur masën e përdorimit të vaksinës”, u shpreh Bino.

Përveç kësaj të fundit, pjesë e Komitetit janë edhe: Eduart Kakariqi, Gjeorgjina Kuli, Genc Sulçebe, Najada Çomo, Aida Bushati, Silva Bino dhe Eugena Tomini.

Bino, në përmbyllje, tha se lija e majmunit nuk ka një vaksinë specifike, por mendohet që vaksina, e cila është përdorur për variolën apo lijën e zezë – siç edhe njihet në popullatë – është një vaksinë, e cila ka 85% efikasitet në parandalimin e sëmundjes, ose në parandalimin e formave të rënda të sëmundjes.

Çfarë është lija e majmunit?

Lija e majmunëve është një sëmundje e rrallë e shkaktuar nga virusi i lisë së majmunëve, pjesë e së njëjtës familje si variola, megjithëse zakonisht më pak i rëndë.

I gjendur përgjithësisht në pjesë të largëta të Afrikës Qendrore dhe Perëndimore, virusi u zbulua për herë të parë te majmunët në vitin 1958. Rasti i parë i njeriut u regjistrua në vitin 1970.

Që atëherë janë raportuar raste sporadike në 10 vende afrikane, përfshirë Nigerinë, e cila në vitin 2017 përjetoi shpërthimin më të madh të dokumentuar, me 172 të dyshuar dhe 61 raste të konfirmuara. Tre të katërtat ishin mes meshkujve të moshës 21 deri në 40 vjeç.

Rastet jashtë Afrikës kanë qenë historikisht më pak të zakonshme dhe zakonisht të lidhura me udhëtime ndërkombëtare ose kafshë të importuara.

Si mund të infektohemi nga lija e majmunit?

Lija e majmunit përhapet kur dikush bie në kontakt të ngushtë me një person tjetër, kafshë ose material të infektuar me virusin.

Virusi mund të hyjë në trup përmes lëkurës së çarë, rrugëve të frymëmarrjes ose përmes syve, hundës dhe gojës.

Transmetimi nga njeriu te njeriu më së shpeshti ndodh përmes pështymës, megjithëse zakonisht kërkon kontakt më të ngushtë fizik. Transmetimi nga kafsha te njeriu ndërkohë mund të ndodhë nëpërmjet një pickimi ose gërvishtjeje.

Lija e majmunëve nuk konsiderohet përgjithësisht një sëmundje seksualisht e transmetueshme, megjithëse mund të transmetohet gjatë seksit.

Cilat janë simptomat?

Simptomat fillestare të lisë së majmunit përfshijnë ethe, dhimbje koke, dhimbje muskulore, ënjtje dhe dhimbje shpine.

Pacientët zakonisht zhvillojnë një skuqje një deri në tri ditë pas shfaqjes së etheve, shpesh duke filluar në fytyrë dhe duke u përhapur në pjesë të tjera të trupit, të tilla si pëllëmbët e duarve dhe shputat e këmbëve.

Infeksioni zakonisht zgjat dy deri në katër javë dhe përgjithësisht largohet vetë.

Cili është trajtimi?                  

Aktualisht nuk ka trajtime të provuara dhe të sigurta për linë e majmunit, megjithëse shumica e rasteve janë të lehta.

Njerëzit, që dyshohet se kanë virusin, mund të izolohen në një dhomë dhe të monitorohen nga profesionistë të kujdesit shëndetësor, duke përdorur pajisje mbrojtëse personale.

Megjithatë, vaksinat kundër lisë janë dëshmuar kryesisht efektive në parandalimin e përhapjes së virusit.

Vendet, duke përfshirë Britaninë e Madhe dhe Spanjën, tani po ofrojnë vaksinën për ata që janë ekspozuar ndaj infeksioneve për të ndihmuar në uljen e simptomave dhe kufizimin e përhapjes.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.