Prokuroria serbe për krimet e luftës ka ngritur një aktakuzë kundër ish-gjeneralit dhe komandantit të Korpusit të Drinës të Ushtrisë së Republikës Srpska, Milenko Zivanoviç, për krime lufte kundër civilëve në Bosnje dhe Hercegovinë, nga viti 1992 deri më 1995.

Zivanoviç, akuzohet për urdhërimin dhe pjesëmarrjen në zhvendosjen e detyruar të civilëve boshnjakë nga Srebrenica dhe Zhepa.

Bazuar në aktakuzën, Zivanoviç përmes një vendimi në nëntorin e vitit 1992 ka urdhëruar që “me forcat dhe mjetet kryesore, me aplikimin e veprimeve aktive, i shkaktoni armikut sa më shumë humbje, e lodhni, e thyeni ose e detyroni të dorëzohet dhe detyroni popullsinë myslimane të largohet nga zona e Cerskës, Zhepës, Srebrenicës dhe Gorazhdës”.

Në mars 1995, ai lëshoi një urdhër për “krijimin e kushteve të pasigurisë totale, intolerancës dhe mungesës së shpresës për mbijetesën dhe jetën e mëtejshme të vendasve në Srebrenicë dhe Zhepë përmes aktiviteteve luftarake të planifikuara dhe të planifikuara ditore”.

Më 12 korrik 1995, ai urdhëroi sigurimin e 50 autobusëve për “evakuimin e civilëve nga enklava e Srebrenicës”.

Shqyrtimi kryesor për aktakuzën kundër Zivanoviç është caktuar për më 8 prill në Gjykatën e Lartë në Beograd.

Aktakuza kundër Zivanoviçit u ngrit më 4 janar 2022 edhe nga Prokuroria e Shtetit të Bosnjë e Hercegovinës, e cila e akuzon atë për krime kundër njerëzimit në zonën e Srebrenicës dhe Zhepës, nga marsi deri në mes të korrikut të vitit 1995.

Ai akuzohet se, si pjesëmarrës në ndërmarrjen e përbashkët kriminale, ka planifikuar dhe drejtuar aktivitetet e njësive të Korpusit të Drinës “në një sulm sistematik kundër popullatës civile boshnjake”.

Zivanoviç, u paraqit para Tribunalit të Hagës në tetor 2013 si dëshmitar mbrojtës në rastin kundër ish-presidentit të Republikës Srpska, Radovan Karagjiç, i cili u dënua me burgim të përjetshëm në mars të 2019-s për gjenocid dhe krime lufte në Bosnje dhe Hercegovinë.

Një ditë më vonë ai lëshoi një paralajmërim, në të cilin, përveç urdhrave konkrete, tha se boshnjakëve në Zhepë u ishte vendosur ultimatum që “nëse nuk e pranoni thirrjen për dëbim, ata do të vazhdojnë me ekzekutimin”.

Pas kapjes së Srebrenicës më 11 korrik 1995, Zivanoviç u lirua nga detyrat e tij si komandant i Korpusit të Drinës dhe, ndryshe nga pasardhësi i tij Radislav Krstiq, nuk ishte përgjegjës për vrasjet masive që pasuan.

Gjatë dëshmisë të tij, prokurorja e Hagës, Melissa Pack, e përballi Zivanoviçin me zbatimin e urdhrave të Karagjiçit për t’i lënë të uritur banorët e Srebrenicës, gjë që i parapriu vrasjes dhe dëbimit.

Gjatë dy ditëve të dëshmisë së tij, Zivanoviç pretendoi se objektivi i tij nuk ishin kurrë civilët.

“Ne ishim në një marrëdhënie lufte në atë kohë, dy palë ndërluftuese. Por, mos ma përmendni popullin mysliman në çdo pyetje. Populli mysliman nuk ka qenë kurrë armiku im,” kishte thënë Zivanoviç në Hagë.