Rusia sulmon diplomatikisht Armeninë, gjithë fajin e dështimit të negociatave ia hedh Pashinyan-it

Ministria e Jashtme ruse ka hedhur akuza të forta ndaj kryeministrit armen, Nikol Pashinyan, për të cilin thonë se ka dhënë deklarata të papranueshme lidhur me Moskën, të cilat po minojnë raportet mes dy vendeve dhe që po i hapin rrugë një destabilizimi të euro-azisë, “i kërkuar nga amerikanët”.

Përmes një letre publike, diplomacia ruse ka parashtruar edhe gjithë argumentet e saj lidhur me çështjen.

E gjitha, pas rimarrjes së kontrollit të Nagorno-Karabakhut nga ana e Azerbajxhanit dhe pas fillimit të një eksodi të mirëfilltë të armenëve në këtë rajon, i cili vjen nën pretendimin se mund të përballen me spastrim etnik.

Çfarë shkruan diplomacia ruse lidhur me rastin?

Fjalimi i kryeministrit Nikol Pashinyan për pavarësinë më 24 shtator 2023, përmbante insinuata të papranueshme kundër Rusisë dhe mund të shkaktojë vetëm mohim.

Ajo që ne po dëshmojmë është një përpjekje për të zhvendosur përgjegjësinë për dështimet në politikat e brendshme dhe të jashtme mbi Moskën.

Deklaratat më të fundit nga Nikol Pashinyan konfirmojnë konkluzionet tona të mëparshme se proceset e nxitura nga ndikimi perëndimor dhe të inkurajuara nga Yerevani zyrtar janë sistematike dhe jo sporadike dhe të dëmshme për vendin e tyre dhe aleancën tonë.

Në thelb, kreu i qeverisë armene pranoi se vendi i tij ka qenë i përgatitur me vetëdije për t’u larguar nga Rusia gjatë gjithë kësaj kohe. Ka pasur përpjekje jo bindëse për të justifikuar veprimet e tij që synojnë vendosjen e një drejtimi tjetër – perëndimor – për Armeninë, duke vënë në dukje gabimet e supozuara të bëra nga Federata Ruse dhe CSTO, duke harruar njëkohësisht shumë interesa të përbashkëta për sigurinë dhe zhvillimin që vendet tona ndajnë.

Shtetet e Bashkuara dhe vendet e tjera të NATO-s kanë vendosur një synim jo vetëm për të shkaktuar dëme strategjike në Rusi, por edhe për të destabilizuar hapësirën tonë të përbashkët euro-aziatike.

Rusia ka qenë gjithmonë besnike ndaj angazhimeve të saj në aleancë dhe respektuar shtetësinë armene, dhe kurrë nuk e ka detyruar republikën të zgjedhë midis të qenit me ne ose kundër nesh.

Moska ka ofruar dhe vazhdon të ofrojë mbështetje të gjerë ekonomike, kulturore dhe të sigurisë për Armeninë vëllazërore. Në vjeshtën e vitit 2020, përpjekjet e Federatës Ruse dhe presidentit Vladimir Putin personalisht parandaluan humbjen totale të Armenisë.

Sikur Nikol Pashinyan të kishte rënë dakord për një armëpushim disa javë më parë, disfata do të kishte qenë më pak e rëndë.

Për më tepër, puna vetëmohuese e paqeruajtësve rusë në Nagorno-Karabakh, ndonjëherë me çmimin e jetës së tyre, është një provë e fortë e përkushtimit të Rusisë për të përmbushur misionin e saj jashtëzakonisht sfidues në interes të arritjes së paqes midis popujve azerbajxhanas dhe armen, siç e vërteton Nikol Pashinyan e ka lënë në mënyrë të përshtatshme.

Pavarësisht sinjaleve gjithnjë e më të shpeshta për vështirësi artificiale për kompanitë ruse që po krijohen në republikë, vendi ynë punon vazhdimisht drejt zgjerimit të lidhjeve ekonomike dhe investuese me Armeninë, si në planin dypalësh, ashtu edhe si pjesë e Bashkimit Ekonomik Euroaziatik.

Këto lidhje po gëzojnë një dinamikë rekord duke kontribuar kështu në rritjen e konsiderueshme të ekonomisë armene dhe mirëqenien e qytetarëve të saj.

Rusia mbetet e vendosur në forcimin e hapësirës së përbashkët kulturore dhe arsimore me Armeninë, pavarësisht përpjekjeve të ndërmarra nga disa përfaqësues armenë për të penguar përparimin e projekteve reciproke të dobishme në sferën humanitare.

Në çështjet rajonale, në vend që t’i përmbahej marrëveshjes së zotërinjve të arritur nga krerët e Rusisë, Azerbajxhanit dhe Armenisë në nëntor 2020 për t’ua lënë çështjen e statusit të Nagorno-Karabakut brezave të ardhshëm, Nikol Pashinyan iu nënshtrua ndikimit perëndimor.

Në Pragë dhe Bruksel u mor vendimi për të vepruar në bazë të Deklaratës Alma-Ata të vitit 1991 duke njohur sovranitetin e Azerbajxhanit mbi Nagorno-Karabakun.

Ky fakt ndryshoi rrënjësisht rrethanat që ishin krijuar kur u nënshkrua deklarata trepalëshe e 9 nëntorit 2020, si dhe situatën e kontingjentit paqeruajtës rus.

Për shkak të gjykimit të dobët të udhëheqjes armene, disa marrëveshje që synonin rritjen e sigurisë së Armenisë, duke përfshirë vendosjen e një misioni vëzhgues të CSTO-së në zonat në kufi me Azerbajxhanin, nuk u krijuan.

Në veçanti, Nikol Pashinyan dështoi të nënshkruajë vendimin e rënë dakord nga të gjashtë ministrat e jashtëm për të vendosur një mision vëzhgues të CSTO në zonat në kufi me Azerbajxhanin.

Situata u përkeqësua më tej nga mohimi i vazhdueshëm i Armenisë për praninë e vazhdueshme të formacioneve të armatosura armene në Nagorno-Karabakh pas 9 nëntorit 2020, e cila u bë një nga arsyet kryesore për përshkallëzimin në shtator.

Marrëveshja e arritur me ndërmjetësimin e misionit paqeruajtës rus më 20 shtator për tërheqjen e njësive të mbetura armene dhe çarmatosjen e plotë të “ushtrisë së Nagorno-Karabakut”, duke përfshirë tërheqjen e pajisjeve të rënda dhe armatimit, ekspozoi gjendjen aktuale të punëve dhe hodhi bazat për de-përshkallëzimi i qëndrueshëm.

Qëndrimi jokonsistent i udhëheqjes armene, i cili kundërshtoi politikën dhe kërkoi mbështetje perëndimore për të punuar ngushtë me Rusinë dhe Azerbajxhanin, ndaloi zbatimin e një sërë marrëveshjesh trepalëshe të nivelit të lartë 2020-2022.

Është humbur kohë e çmuar gjatë së cilës mund të ishte bërë përparim i rëndësishëm drejt arritjes së një marrëveshjeje paqeje, përcaktimit të kufirit dhe zhbllokimit të rrugëve rajonale – faktorë që do të rrisnin sigurinë e Armenisë.

Veçanërisht, gjatë takimeve të mësipërme në Pragë dhe Bruksel nën kujdesin e Bashkimit Evropian, Kryeministri i Armenisë pranoi integritetin territorial të Azerbajxhanit, por nuk arriti të trajtojë të drejtat dhe sigurinë e armenëve të Karabakhut.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.