Raporti i KE mbi Sundimin e Ligjit në Shqipëri: Është zbatuar reformë thelbësore në drejtësi, por ka mangësi dhe tentativa për ndërhyrje
Komisioni Evropian ka publikuar Raportin e tij vjetor mbi Sundimin e Ligjit në Shqipëri.
Teksa vlerat themelore dhe sundimi i ligjit mbeten gurët e themelit të procesit të zgjerimit të Bashkimit Evropian, raporti vëren se Shqipëria ka zbatuar një reformë thelbësore në drejtësi që nga viti 2016.
“I gjithë sistemi i drejtësisë është ristrukturuar dhe verifikimi i të gjithë gjyqtarëve dhe prokurorëve ka forcuar llogaridhënien”, thuhet në raport.
Megjithatë, veçohet se ka mangësi në emërimet e anëtarëve jo magjistratë të Këshillit të Lartë Gjyqësor dhe Këshillit të Lartë të Prokurorisë.
Referuar raportit të KE, Inspektori i Lartë i Drejtësisë është funksional, por numri i konsiderueshëm i vendeve vakante për magjistratë-inspektorë përbën një sfidë.
“Pavarësisht garancive të forta të pavarësisë në procesin e emërimeve, promovimeve dhe transferimeve të magjistratëve, ai ndikohet nga transparenca e kufizuar dhe sfidat në sigurimin e vlerësimeve në kohë dhe cilësore”, vijon raporti.
Ndërkohë, dallohet se mbeten shqetësimet për tentativën për ndërhyrje dhe presion mbi sistemin gjyqësor nga zyrtarë publikë apo politikanë.
“Shfaqja e sistemit modern të integruar elektronik të menaxhimit të çështjeve ka qenë në pritje të gjatë. Mungesa e burimeve financiare dhe njerëzore ndikon negativisht në cilësinë e drejtësisë. Sfidat mbeten në lidhje me kohëzgjatjen e procedurave dhe ngarkesën e madhe, ndërsa masat e mëtejshme për të rritur efikasitetin ende nuk janë zbatuar”, sipas raportit.
Raporti flet edhe për Strategjinë e re Kundër Korrupsionit për periudhën kohore 2024-2030.
“Kuadri ligjor për të luftuar korrupsionin është gjerësisht i vendosur. Ka rezultate fillestare inkurajuese të Strukturës së Posaçme Antikorrupsion (SPAK) dhe gjykatave, megjithatë autoritetet janë të specializuara në shtypjen dhe parandalimin e mungesës së flamurit të korrupsionit për sa i përket burimeve dhe mjeteve të specializuara në dispozicion”, dallon raporti.
Po ashtu shkruhet se numri i personave të hetuar, të ndjekur penalisht dhe të dënuar për vepra korrupsioni është rritur gjatë tre viteve të fundit, ndërsa një ligj i fundit për amnisti “ngre shqetësime”.
Përdorimi sistematik i hetimeve financiare dhe konfiskimeve të aseteve është përmirësuar – sipas raportit të KE – megjithëse kufizimet në fushëveprim kufizojnë ndikimin e tyre.
Sakaq, koordinimi ndërmjet institucioneve përgjegjëse për parandalimin e korrupsionit dhe strukturave përkatëse ligjzbatuese “mbetet i dobët”.
Teksa deklarimet e pasurisë verifikohen nga Inspektorati i Lartë i Deklarimit dhe Kontrollit të Pasurive dhe Konfliktit të Interesit, “ka disa mangësi për sa i përket mandatit dhe burimeve njerëzore”.
Raporti vëren se në përgjithësi, korrupsioni është i përhapur në shumë fusha, duke përfshirë edhe gjatë fushatave elektorale.
“Masat parandaluese vuajnë nga një kuadër ligjor tepër kompleks dhe vazhdojnë të kenë një ndikim të kufizuar, veçanërisht në sektorët vulnerabël”.
Gjithashtu raporti veçon se janë ngritur shqetësime në lidhje me pavarësinë e autoritetit rregullator audio-vizual.
“Rregullimi i kufizuar për transparencën e pronësisë së medias dhe përqendrimi i lartë ndikojnë negativisht në pavarësinë e medias. Nuk sigurohet shpërndarja e drejtë e reklamave shtetërore dhe burimeve të tjera shtetërore”.
Nga ana tjetër, ekzistojnë shqetësime në lidhje me pavarësinë e transmetuesit publik.
“Ndërsa ndryshimet në Ligjin për të drejtën e informimit sjellin ndryshime pozitive, ka mangësi në zbatim. Kuadri për mbrojtjen e gazetarëve është i vendosur, por sulmet verbale dhe fizike, fushatat e shpifjeve dhe paditë strategjike kundër pjesëmarrjes së publikut janë shkak për shqetësim”.
Sa i përket cilësisë së procesit legjislativ, raporti dallon se sfidat përfshijnë edhe efektivitetin e kufizuar të konsultimeve publike.
“Ndryshimet në Ligjin për Komisionet Hetimore janë kritikuar për kufizimin e rolit mbikëqyrës të Parlamentit dhe janë në shqyrtim nga Gjykata Kushtetuese”.
Referuar raportit të KE, polarizimi i thellë politik ndikoi negativisht në efektivitetin, transparencën dhe objektivitetin e punës parlamentare.
“Gjykata Kushtetuese është efektive në ruajtjen e kontrolleve dhe balancave institucionale, megjithëse Parlamenti ka dështuar të zbatojë disa nga vendimet e saj. Korniza ligjore për Avokatin e Popullit dhe Komisionerin kundër Diskriminimit ekziston, por ka pengesa për punën e tyre efektive”.
Kurse mjedisi për organizatat e shoqërisë civile është sfidues, duke përfshirë kërkesat për regjistrim dhe financimin e kufizuar publik
Raporti i KE: Harta e re gjyqësore ka ekspozuar mangësitë e sistemit gjyqësor në aksesin në drejtësi
Sfidë në gjyqësor mbetet edhe kohëzgjatja e procedurave dhe ngarkesa e madhe, thekson raporti i KE
Raporti i KE: Lufta kundër rrjeteve të organizuara kriminale mbetet sfidë në Shqipëri
Raporti i KE: Frikësimi i gazetarëve nga zyrtarë të lartë shtetërorë mbetet shqetësim
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
