Thuhet se Roma nuk u ndërtua për një natë, e as “La Sagrada Familia” e Barcelonës.
Ndërtimi i kryeveprës fetare ka nisur që nga viti 1882, duke u renditur kështu ndër ndërtesat më të vjetra në botë.
Librashitësi Josep Maria Bocabella u kthye nga një udhëtim në Vatikan në 1872. I frymëzuar nga veprat madhështore të artit katolik që dominonin horizontin e qytetit, ai kaloi tetë vite duke bërë një fushatë për të ndërtuar katedralen e Barcelonës.
Duke përdorur lidhjet e tij si themelues i një prej ‘Shoqatave Shpirtërore’ të qytetit, Bocabella angazhoi arkitektin Francisco de Paula del Villar për të dalë me një dizajn të frymëzuar nga katedralet neo-gotike në të gjithë Evropën.
Shumë shpejt u bë e qartë se projekti kërkonte dikë që mund të përballonte kërkesat e tij të mëdha teknike dhe kostot monetare.
Gjithçka që mbetet nga vizioni i këtij arkitekti origjinal është kripti i ndërtesës.
1882-1884: Gjetja e tokës dhe vendosja e themeleve, prezantimi i Antoni Gaudi
Ambicia e shfrenuar e Antoni Gaudi-t e bëri që projekti të merrte një formë krejtësisht tjetër në 1883.
Si kryearkitekt, ai imagjinoi se si bazilika e kësaj kulle mund të ishte krejt ndryshe.
Projektet e tij komplekse që do të realizoheshin do ta bënin Sagradën qendrën më të lartë katolike të Evropës.
Pjesa më e madhe e punës së tij u shpenzua duke zhvilluar modele 3D të detajuara në vend të skicave tradicionale për të siguruar që kujtdo që i kalonte projekti do të dinte saktësisht se si duhej të dukej.
Kur u pyet nëse kjo do të ishte problematike për vizionin e tij, ai do të përgjigjej: “Klienti im (Zoti) nuk e ka me nxitim.”
1926, Gaudi vdes në një aksident tragjik
Pasi iu përkushtua Sagradës për 43 vjet, Antoni Gaudi u godit nga një tramvaj teksa po kthehej në shtëpi.
Procesioni funeral u ndoq nga mijëra vajtues, duke përfunduar në kishën e paplotë, por të jashtëzakonshme.
Vdekja e tij aksidentale prishi çdo gjë që ai kishte menduar.
1936, modelet u shkatërruan në Luftën Civile Spanjolle
Romancieri britanik George Orwell vizitoi vendin gjatë asaj periudhe.
Ai e përshkroi katedralen si “një nga ndërtesat më të tmerrshme në botë”.
“Ndryshe nga shumica e kishave në Barcelonë, ajo nuk u dëmtua gjatë revolucionit, por u kursye për shkak të “vlerës së saj artistike”, thanë njerëzit
1939-1986: Një derë rrotulluese arkitektësh dhe probleme financimi
Puna vazhdoi gjatë diktaturës së gjatë të Francisco Frankos në Spanjë.
Franko tregoi pak interes për “La Sagrada-n”, por e vërteta është që nuk mund të bënte shumë. Gaudi kishte këmbëngulur që puna të financohej nga njerëzit e komunitetit katolik të Spanjës.
Katër arkitektë të ndryshëm morën kontrollin e procedurave në këtë kohë. Ndër ta Francesc de Paula Quintana në 1939 dhe Isidre Pui.
2010: Shenjtërohet nga Papa Benedikti XVI
Papa Benedikti XVI bëri një vizitë në “La Sagrada”, në vitin 2010 për ta shenjtëruar atë si një bazilikë zyrtare.
6 mijë e 500 njerëz ndoqën meshën nga brenda dhe mbi 50 mijë njerëz u mblodhën në rrugë për të marrë bekimin nga qindra peshkopë dhe priftërinj.
Vetëm 15 vjet më parë, nuk kishte çati në pjesën e brendshme të kishës, pasi ajo qëndronte mes dy fasadave me tetë këmbana, njëra anë dukej si një kështjellë rëre, tjetra një vepër arti e frymëzuar nga piktura kubiste.
2019: Data e përfundimit të përcaktuar për 2026 pas miratimit të lejeve të reja
Në këtë fazë, qeveria spanjolle vendos të rrisë nxehtësinë në një betejë të gjatë për një lloj kontributi financiar nga zhvilluesit.
Kërcënimet u bënë se nëse projekti nuk do të kishte licencë, punimet e ndërtimit nuk mund të kryheshin më.
UNESCO ishte në gjendje të ndihmonte çështjet në vitin 2017 duke paguar 37 milionë euro, por vetë pas mbikëqyrjes së lejeve.
Por qeveria këmbënguli se ata kishin nevojë për siguri tek fondet meqë planifikimi i kostos së punimeve ishte i lartë. U dha një leje shtatëvjeçare dhe u caktua 2026 si viti i përfundimit të punimeve.
2021: Ku jemi tani?
COVID-i ndaloi ndërtimin e strukturës për herë të parë që nga Lufta Civile Spanjolle.
Për këtë arsye afati ka të ngjarë të shtyhet pas 2026.
20 milionë njerëz vizitojnë zonën çdo vit dhe 4 milionë prej tyre përfundojnë duke paguar një biletë me koston prej 26 euro një biletë.
La Sagrada Familia gjithashtu është rihapur për hyrje publike përkohësisht.
Megjithëse procesi i punimeve është dëmtuar nga vendimet e përshpejtuara, financat dhe përçarjet, në thelb janë një ekip njerëzish që duan të ruajnë integritetin e një hapësire për të cilën Gaudi punoi aq shumë për ta ndërtuar.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
