Pse po ‘lufton pa armë’ Kim Jong-un?

Gjatë kohëve të fundit, Koreja e Veriut ka prezantuar një ligj të ri gjithëpërfshirës, i cili kërkon të shfarosë çdo lloj ndikimi të huaj duke ndëshkuar ashpër këdo që kapet me filma të huaja, veshje apo edhe duke përdorur zhargon.

Yoon Mi-so ka treguar për agjencinë e lajmeve, BBC, se ka qenë në moshën 11 vjeçare kur ka parë për herë të parë një burrë të ekzekutuar pasi ishte kapur me një dramë koreano-jugore.

Dhe e gjithë lagjja e tij ishte urdhëruar që të shihte momentin e ekzekutimit.

“Nëse nuk do ta bënim, do të klasifikohej si tradhti”, është shprehur ajo për BBC-në nga shtëpia e saj në Seul.

Kjo bëhej që rojet e Koresë së Veriut të siguroheshin që të gjithë ta dinin se dënimi për kontrabandë me video të paligjshme ishte vdekja.

“Unë kam një kujtim të fortë të burrit që i kishin lidhur sytë, unë ende mund të shoh lotët e tij të rrjedhin. Kjo ishte traumatike për mua. Lidhja e syve ishte zhytur plotësisht në lotët e tij”, ka treguar Yoon Mi-so.

“Ata e vunë në një kunj dhe e lidhën, pastaj e qëlluan”, vazhdon ajo.

‘Një luftë pa armë’

BBC e ka përshkruar jetën në Korenë e Veriut si “një gjendje bllokimi të vazhdueshme pa internet, pa media sociale dhe vetëm disa kanale televizive të kontrolluara nga shteti të dizajnuara për t’ju treguar atë që udhëheqësit e vendit duan të dëgjoni:.

Dhe shtrëngesat e lideri të saj, Kim Jong-Un, kanë shkuar edhe më tej me futjen e një ligj të ri gjithëpërfshirës kundër asaj që regjimi e përshkruan si “mendim reaksionar”.

Kjo do të thotë se kushdo që kapet me sasi të mëdha mediash nga Koreja e Jugut, Shtetet e Bashkuara ose Japonia, do të përballet me dënimin me vdekje. Dhe ky ligj nuk ka të bëjë vetëm me atë që njerëzit shohin.

Kim Jong-Un shkroi një letër kohëve të fundit në mediat shtetërore duke i bërë thirrje Lidhjes Rinore të vendit për të goditur “sjelljen jo të këndshme, individualiste, anti-socialiste” midis të rinjve. Ai dëshiron të ndalojë fjalët e huaja, modelet e flokëve dhe veshjet që i ka përshkruar si “helme të rrezikshme”.

Daily NK, një botim në internet në Seul me burime në Korenë e Veriut, ka raportuar se tre adoleshentë ishin dërguar në një kamp riedukimi për prerjen e flokëve të tyre si idhuj të zhanrit muzikor K-pop dhe ngritjen e pantallonave mbi kyçet e këmbëve.

Dhe BBC  thotë se e gjithë kjo bëhet në emër të  një lufte të Kim JongUn-it që nuk përfshin armë bërthamore ose raketa.

Ndërkohë, analistët janë shprehur se ai po përpiqet të ndalojë informacionin e jashtëm që arrin tek njerëzit e Koresë së Veriut teksa jeta në vend bëhet gjithnjë e më e vështirë.

Kjo pasi miliona njerëz mendohet të jenë të uritur dhe ai dëshiron të sigurojë që ata janë ende duke u ushqyer me propagandë të hartuar me kujdes nga shteti, në vend që të fitojë pamje të jetës sipas dramave të shkëlqyera koreane të vendosura në jug të kufirit në Seul, i cili është një nga qytetet më të pasura të Azisë.

Pasi vulosi kufirin e tij në përgjigje të pandemisë gjatë vitit të kaluar, vendi ka qenë më i prerë se kurrë më parë nga bota e jashtme. Madje, furnizimet vitale dhe tregtia nga Kina fqinje pothuajse u ndalën. Edhe pse disa furnizime kanë filluar të kalojnë, importet janë ende të kufizuara.

BBC shkruan se ky “izolim i vetë-imponuar” e ka përkeqësuar më tej ekonominë tashmë të dështuar, ku paratë futen në ambiciet bërthamore të regjimit. Edhe vetë Kim JongUn-i ka pranuar në fillim të këtij viti se njerëzit e tij po përballeshin “me situatën më të keqe ndonjëherë që duhet të kapërcejmë”.

Mirëpo, çfarë thotë ligji?

I pari që arriti një kopje të ligjit ishte Daily NK.

“Ai thotë se nëse një punëtor kapet, shefi i fabrikës mund të dënohet dhe nëse një fëmijë është problematik, prindërit gjithashtu mund të ndëshkohen. Sistemi i monitorimit të ndërsjellë i inkurajuar nga regjimi i Koresë së Veriut pasqyrohet në mënyrë agresive në këtë ligj, ka treguar kryeredaktori, Lee Sang Yong për BBC.

Ai vijon se kjo ka për qëllim “të shkatërrojë” çdo ëndërr ose magjepsje që brezi i ri mund të ketë në lidhje me jugun.

“Me fjalë të tjera, regjimi arriti në përfundimin se një ndjenjë rezistence mund të formohej nëse kulturat nga vendet e tjera do të futeshin”, konstatoi Yong-u.

Një nga të paktët dezertorë që u largua nga vendi vitin e fundit, Choi Jong-hoon, ka thënë për se “sa më të vështira të jenë kohët, aq më të ashpra bëhen rregulloret, ligjet, dënimet”.

“Psikologjikisht, kur barku juaj është plot dhe ju shikoni një film të Koresë së Jugut, mund të jetë për kohën e lirë. Por, kur nuk ka ushqim dhe është një luftë për të jetuar, njerëzit zhgënjehen”.

A do të funksionojë?

Sulmet e mëparshme kanë demonstruar vetëm faktin sesa njerëz të shkathët kanë qarkulluar duke parë filma të huaj, të cilët zakonisht kontrabandohen përtej kufirit nga Kina.

Sipas Choi-t, për disa vite, dramat kanë kaluar nëpër USB që tani janë po aq “të zakonshme sa gurët” pasi janë të lehta për t’u fshehur dhe gjithashtu janë të koduara me fjalëkalim.

“Nëse shkruani një fjalëkalim të gabuar tre herë me radhë, USB-ja e fshin përmbajtjen e tij. Mund ta vendosni edhe kështu që kjo të ndodhë pas një hyrje të gabuar të fjalëkalimit nëse përmbajtja është tepër e ndjeshme”, shprehet ai.

“Ka gjithashtu shumë raste kur USB-ja është vendosur kështu që mund të shikohet vetëm një herë në një kompjuter të caktuar dhe nuk mund ta lidhni në një pajisje tjetër ose t’ja jepni dikujt tjetër. Vetëm ju mund ta shihni atë. Pra edhe nëse keni dashur ta përhapni nuk mundeni”, shpjegon Choi.

Ndërkohë, Miso-ja ka rikujtuar sesi lagjja e saj u përpoq shumë për të parë filma.

Ata dikur huazuan një bateri makine dhe e lidhën atë me një gjenerator për të marrë energji elektrike të mjaftueshme për të furnizuar televizorin. Gjithashtu kujton edhe një dramë të Koresë së Jugut të quajtur “Stairway to Heaven”.

Një histori epike dashurie për një vajzë që lufton së pari me njerkun e saj dhe më pas me kancerin dhe që mund të ketë qenë e famshme në Korenë e Veriut rreth 20 vjet më parë.

Nga ana tjetër, Choi shprehet se kjo është gjithashtu kur magjepsja me mediat e huaja me të vërtetë mori hov duke u ndihmuar nga CD-të dhe DVD-të e lira nga Kina.

Fillimi i goditjes

Choi tregon se më pas, regjimi në Pyongyang, nisi të vërejë. Ai kujton sigurinë e shtetit duke kryer një bastisje në një universitet rreth vitit 2002 dhe duke gjetur më shumë se 20,000 CD.

“Ky ishte vetëm një universitet. A mund ta imagjinoni sa kishte në të gjithë vendin? Qeveria u trondit. Ky është çasti kur ata e bënë dënimin më të ashpër”, tha ai.

Një tjetër, Kim Geum-hyok, tregon për BBC se ishte veç 16 vjeç në vitin 2009 kur u kap nga rojet, nga një njësi speciale e ngritur për të ndjekur dhe arrestuar këdo që shpërndante video të paligjshme.

Kjo pasi ai i kishte dhënë një shoku disa DVD të muzikës pop të Koresë së Jugut që babai i tij i kishte kontrabanduar nga Kina.

Geum-hyok kujton si u trajtua si një i rritur dhe marshoi në një dhomë të fshehtë për marrje në pyetje, ku rojet refuzuan ta linin të flinte. Madje, thotë se u godit me grushta dhe shkelma vazhdimisht për katër ditë.

“Unë isha i tmerruar”, ka thënë ai për BBC nga Seuli, ku dhe jeton aktualisht.

“Mendova se bota ime po merrte fund. Ata donin të dinin se si e mora këtë video dhe sa njerëzve u tregova. Nuk mund të thosha që babai im i kishte sjellë ato DVD nga Kina. Çfarë mund të thosha? Ishte babai im. Unë nuk thashë asgjë, thjesht thashë: Nuk e di, nuk e di. Ju lutem më lini të shkoj”.

Geumhyok-u i përket një prej familjeve elitare të Pyongyang-ut dhe babai i tij ishte i aftë të korruptojë rojet për ta liruar asokohe djalin. Diçka që do të jetë thuajse e pamundur sipas ligjit të ri.

Në atë kohë, shumë nga ata që u kapën për vepra të ngjashme u dërguan në kampe pune. Por, kjo nuk ishte e mjaftueshme për të çuar drejt një parandalimi, prandaj dhe masat u rritën.

“Në fillim dënimi ishte rreth një vit në një kamp pune çka ndryshoi në më shumë se tre vjet në kamp. Tani për tani, nëse shkoni në kampe pune, më shumë se 50 për qind e të rinjve janë atje sepse ata panë media të huaja”, ka thënë Choi.

Ai ka shtuar se “nëse dikush shikon dy orë material ilegal, atëherë do të ishin tre vjet në një kamp pune. Ky është një problem i madh”.

Choi beson se ligjet e reja të ashpërsuara po japin efekt pasi nga një numër burimesh është konfirmuar se madhësia e disa kampeve të burgjeve në Korenë e Veriut është zgjeruar vitin e fundit.

“Të shikosh një film është luks. Duhet të ushqehesh më parë para se të mendosh për të parë një film. Kur kohërat janë të vështira për t’u ngrënë, madje edhe një anëtar i familjes të dërgohet në një kamp pune, mund të jetë shkatërruese”, vijon ai.

Pse njerëzit ende vazhdojnë?

“Na u desh të shfrytëzonim kaq shumë shanse duke parë ato drama. Por, askush nuk mund ta mposhtë kuriozitetin tonë. Ne donim të dinim se çfarë po ndodhte në botën e jashtme”, ka thënë Geum-hyok.

Për të, mësimi i së vërtetës për vendin e tij i ndryshoi jetën. Ai ishte një nga të paktët koreano-veriorë të privilegjuar që u lejua të studionte në Pekin, ku zbuloi edhe internetin.

“Në fillim, nuk mund ta besoja atë (përshkrimet e Koresë së Veriut). Mendova se njerëzit perëndimorë po gënjenin. Wikipedia po gënjen, si mund ta besoj atë? Por zemra dhe truri im ishin të ndarë”, ka treguar ai.

“Kështu që pashë shumë dokumentarë në lidhje me Korenë e Veriut, lexova shumë gazeta. Dhe pastaj kuptova se ato ndoshta janë të vërteta, sepse ato që thoshin kishin kuptim”, thotë ai duke vazhduar se “pasi e kuptova që një tranzicion po ndodhte në trurin tim, ishte tepër vonë, nuk mund të kthehesha”.

Prandaj dhe ai vendosi të largohej përfundimisht në Seul.

Ndërsa Miso-ja po jeton ëndrrat e saj si këshilltare e modës. Dhe gjëja e parë që ajo bëri në vendin e saj të ri të lindjes ishte të vizitonte të gjitha vendet që pa në “Stairway to Heaven”.

BBC ravijëzon se histori si të tyret po bëhen më të rralla se kurrë.

Kjo pasi largimi nga vendi është bërë pothuajse i pamundur me urdhrin aktual “të qëllosh për të vrarë” në kufirin e kontrolluar fort. Prandaj është e vështirë të mos presësh që ligji i ri të ketë edhe më shumë një efekt “tronditës”.

Kurse Choi, i cili duhej të linte familjen e tij në veri, beson se shikimi i një ose dy dramave nuk do të mund të përmbysë dekada të kontrollit ideologjik. Megjithatë,  mendon se koreano-veriorët dyshojnë se propaganda shtetërore nuk është e vërteta.

“Njerëzit e Koresë së Veriut kanë një farë ankesash në zemrën e tyre, por ata nuk e dinë se për çfarë synojnë ankesat e tyre”, është shprehur ai.

“Është një ankesë pa drejtim. Ndihem i thyer nga zemra që ata nuk mund ta kuptojnë edhe kur u them atyre. Ekziston një nevojë që dikush t’i zgjojë, t’i ndriçojë”, përmbyll Choi.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.

/Albanianpost.com