Problemi i baterive të makinave elektrike në Evropë: Lëndët e para të pakta dhe rreziku i varësisë

Vendimi i Bashkimit Evropian për ta bërë të detyrueshme shitjen e automjeteve me emetim zero që nga viti 2035 paraqet padyshim një pikë kthese pozitive.

Kjo sepse reduktimi i emetimeve të dioksidit të karbonit në atmosferë që do të rezultojë nga kjo lëvizje është një fakt i pakundërshtueshëm.

Mirëpo, të panjohurat janë të shumta dhe thuajse të gjitha kanë temën e baterive në qendër. Tema që aktualisht kanë më shumë pyetje sesa përgjigje. Por ka ende kohë për të bërë përparim.

Të dhënat e para kanë të bëjnë me reduktimin e agjentëve ndotës. Siç nënvizohet në periodikun online “Fatti per comprehend”, pa dyshim që makinat elektrike janë një alternativë më pak ndotëse ndaj makinave që furnizohen me lëndë djegëse fosile.

Megjithatë vëmendje duhet t’i kushtohet disa kushteve.

Një nga kushtet thelbësore është prodhimi i pastër i energjisë elektrike.

“Elektrifikimi është i mirë” – sipas Piero Martin, profesor i fizikës në Universitetin e Padova-s – “por duhet të shkojë paralelisht me prodhimin e energjisë pa karbon.

“Aktualisht 63 për qind e energjisë prodhohet nga burimet fosile dhe nëse vazhdojmë kështu rrezikojmë vetëm ta zhvendosim problemin”, ka thënë ai.

Ndaj, e vetmja mundësi është përdorimi i burimeve të rinovueshme.

“BE-ja ka vendosur sasinë e energjisë së pastër në 45 për qind deri në vitin 2030. Kjo kërkon një përdorim të zgjeruar të burimeve të rinovueshme dhe, në një farë mase, edhe bërthamore”, ka sqaruar Martin.

Lidhur me bateritë, litiumi, kobalti dhe bakri janë përbërësit e akumulatorëve që gjenden në makinat hibride dhe elektrike.

Pika fillestare që ofron profesori Martin, duke cituar gjetjet e IEA-së (Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë) është se një makinë elektrike kërkon gjashtë herë më shumë materiale të rralla se një makinë tradicionale.

Kurse fakti tjetër i rëndësishëm është se 70 për qind e mineraleve të rralla vijnë nga Kina dhe Kongo.

Le të imagjinojmë se çfarë ndodhi me çipat gjysmëpërçues.

Mungesa e prodhimit në vendet udhëheqëse të atyre produkteve ka eliminuar praktikisht prodhimin e automjeteve nga prodhuesit e makinave në Evropë.

A mund të lindë sërish një situatë “urie” për bateri?

“Sigurisht që ky problem ekziston” – vazhdon Martin – “sepse po flasim për dy vende të veçanta gjeopolitikisht”.

“Njëra është një superfuqi, e cila në këtë mënyrë do të ushtrojë gjithnjë e më shumë rolin e saj, tjetri është një vend shumë i brishtë”, ka thënë ai.

Në varësi të një vendi me një fuqi të madhe shantazhi dhe një vend të çorganizuar në mënyrë të pashmangshme mund t’i nënshtrojë vendet amerikane dhe evropiane ndaj rrezikut të mungesës së furnizimeve.

Mjetet juridike që po studiohen për të kapërcyer këtë situatë janë në thelb tre: optimizimi në dizajnimin e baterive, përdorimi i materialeve alternative dhe riciklimi.

Kjo e fundit do të jetë gjithnjë e më e rëndësishme.

“Sasia e litiumit të nxjerrë së shpejti mund të hyjë në një fazë kritike dhe riciklimi mund të bëhet i domosdoshëm”, ka dalluar Martin.

Nga pikëpamja diplomatike, sipas tij, nevojitet një veprim i përbashkët i vendeve evropiane për të sistemuar inteligjencat e mëdha të këtij kontinenti dhe për të vepruar me efektivitet në nivelin e marrëdhënieve ndërkombëtare.

Marrë nga “Corriere della Sera”, përshtatur për “Albanian Post”.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.