Portretet e Lynette Yiadom-Boakye që vënë në dyshim historinë

Në disa portrete shfaqet një fotografi e epokës së tyre.

Fytyra të ngrira në kohë dhe vend, të ngurtësuara.

Janë të paktë ata që ndjehen të shkëputur nga përjetësia. Dhe Rembrandt mund ta bënte.

Të vendosur kundër errësirës, selfiet e tij duken si një vështrim në një sferë tjetër, një vend tjetër i zhbllokuar nga futja e detajeve të shkëputura që e shkëputin fytyrën e tij nga e tashmja kalimtare.

Një fustanellë e rrëshqitshme nga një shekull i shkuar, një kapelë anakronike, një shtëllungë e këputur nga lashtësia.

E rrezikuar, por jo e zhdukur, ajo dhunti vizionare ka mbijetuar deri në epokën tonë.

Gjendet në kanavacat e artistes britanike Lynette Yiadom-Boakye, portretet e së cilës janë subjekt i një studimi të madh në mes të karrierës në Tate Britain me titull “Fly in League with the Night”.

Dikush mund të habitet kur zbulon se mjeshtri holandez i epokës së artë të shekullit të XVII-të mishërohet te një artiste femër me ngjyrë e shekullit të XXI-të.

Por shpirti zgjedh shoqërinë e vet dhe gjeniu ka gjenealogjinë e vet.

Piktura e saj, “A Passion Like No Other”, shfaq një mirazh të mjegullt të një të riu misterioz – gjysmë në hije, gjysmë në hije më të thellë – që artistja e lindur në Londër e krijoi në vitin 2012, një vit para se të përfshihej në listën e ngushtë për çmimin prestigjioz “Turner”.

I veshur me rroba të zeza të ngjyrosura, me një pelerinë me pupla që rrezaton në mënyrë të ylbertë nga qafa e tij, figura fiksuese ka krijuar një siluetë nga një zymtësi e gjelbër pas tij.

Është piktura emblematike e magjisë enigmatike të Yiadom-Boakye, e aftësisë së saj për të sjellë në kanavacë një çudi shpirti

Thellësia e karakterit të personazhit është si i padiskutueshëm pasi përshkrimi i tij është i zhdukur.

Çka i bën subjektet e Yiadom-Boakye kaq prekës është se lidhja e tyre me botën ku banojnë është jashtëzakonisht e dobët. Vezulloni dhe ato mund të zhduken, të shpërndahen në errësirë.

Ato nuk kanë asnjë korrespondencë reale me njerëzit e vërtetë që jetojnë ose kanë jetuar ndonjëherë. Një trillim suprem i krijuar në themelin e mendjes së artistes, ato janë thjesht pigmente të imagjinatës së saj.

“Lynette krijon personazhet që popullojnë pikturat e saj ashtu si një shkrimtar ndërton një personazh në një roman”, ka thënë drejtori i ekspozitave të Tate, Andrea Schlieker.

“Ata janë personazhe të shpikur. Dhe ajo u jep atyre një hapësirë në pikturat e saj që është mjaft e pazakontë në atë që është kaq e përjetshme. Ajo shmang çdo gjë në veshje, në aksesorë, në ambientet e brendshme apo të jashtme ku ata banojnë, që ka të bëjë apo që mund të lidhë portretin e veçantë me një periudhë të caktuar”, ka vijuar ai.

Schlieker është i mendimit se përjetësia që ajo krijon, shumë qëllimisht, ndihmon në eksplorimin e botës së brendshme.

“Gjithçka drejtohet vërtet për shikuesin në këtë eksplorim të botës së brendshme. Gjendjet e shpirtit, lloji i humanizmit të thellë që shpreh secila prej këtyre figurave, të cilat duken kaq reale. Mendoj se është e vështirë për shikuesit të besojnë se të gjitha janë shpikur”, ka dalluar ai.

E lindur në Londër në vitin 1977 nga prindër që kishin emigruar në vitet 1960 nga Gana, jo shumë kohë pasi ish-kolonia britanike kishte fituar pavarësinë në vitin 1957, Yiadom-Boakye ka kaluar dy dekadat e fundit duke hartuar botën e brendshme të konstrukteve të saj poetike.

E përbërë nga rreth 70 piktura me vaj dhe vizatime me qymyr të krijuara nga artistja që nga viti 2003, ekspozita i fton vizitorët në një botë imagjinare që është njëherësh thellësisht e njohur dhe jashtëzakonisht e çuditshme.

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.