Pas vdekjes së Nasrallahut, Lindja e Mesme në pritje

Vrasja e liderit të Hezbollahut sjell emocione të përziera për libanezët, por rrit rrezikun
SHFLETO
Tom Fletcher, Financial Times
28.09.2024 18:02
Loading Icons...

Vdekja e Hassan Nasrallah është një moment sizmik për Lindjen e Mesme, duke rritur rrezikun e një konflikti midis Izraelit dhe Iranit që do të ishte shkatërrues për civilët dhe do të dërgonte lëkundje përtej rajonit.

Për dekada, Sekretari i Përgjithshëm i HEzbollahut mund të ketë qenë i fshehur nga publiku, por ai ishte i pranishëm në çdo diskutim.

Si ambasador në Bejrut, mbaj mend shumë mbrëmje të mbledhura rreth radios, duke pritur nëse fjalimi i tij i fundit – në përgjigje të një atentati apo sulmi ushtarak – do ta çonte lart apo poshtë rrezikun.

Shpesh ishte kjo e fundit, por gjithmonë me kërcënimin e dhunës që do të vinte.

Njeriu më i fuqishëm në vend e shijoi teatrin e tij, aftësinë për të na mbajtur të gjithëve të hamendësojmë.

Nasrallah ishte një gjeni keqdashës.

Ai ndërtoi një makineri të frikshme luftarake, të mbështetur nga aftësitë e tij të sofistikuara të komunikimit publik dhe fuqia e butë – shkollat, spitalet, kujdesi social, infrastruktura – që do të thoshte se kontrolli i tij mbi Libanin jugor nuk bazohej vetëm në frikë.

Ai ishte gjithashtu në gjendje të siguronte, nëpërmjet vrasjeve, muskulaturës së rrugës dhe aftësisë së shkathët për të përçarë dhe sunduar, që asnjë qeveri libaneze të mos mund të mbijetonte pa pranimin e tij.

Rajoni tani përgatitet për vendimet e radhës të marra nga vija e ashpër në Iran dhe Izrael.

Shumë po luftojnë për mbijetesën e tyre, jo për interesat e njerëzve që pretendojnë se përfaqësojnë.

Në New York javën e kaluar, Irani u kishte sinjalizuar diplomatëve perëndimorë se nuk donte të përshkallëzohej konflikti.

Frika kryesore strategjike e Iranit, nga një normalizim më i gjerë midis Izraelit dhe Gjirit, tani për tani është varrosur në konfliktin katastrofik pas sulmit të Hamasit ndaj Izraelit më 7 tetor të vitit të kaluar.

Disa në Teheran mendojnë se nuk duhet ta ndërpresin armikun e tyre në procesin e gabimit, duke argumentuar se kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, e ka izoluar vendin e tij për një dekadë dhe e ka bërë të pashmangshëm rezultatin që ai ka luftuar gjatë gjithë karrierës së tij të trazuar: një shtet palestinez.

Ndërkohë, vendimet izraelite do të vazhdojnë të drejtohen nga politika e brendshme dhe jo nga presioni ndërkombëtar.

Netanyahu ka kërkuar të lëvizë historinë nga kritikat e brendshme dhe ndërkombëtare për zhvillimin e luftës së Gazës.

Izraeli e ka goditur shumë rëndë Hezbollahun, fizikisht dhe psikologjikisht.

Disa në Tel Aviv po argumentojnë se një pushtim tokësor mund të degradojë ose shkatërrojë më tej Hezbollahun.

Por zërat më të qetë pranojnë dëmin e madh që do t’i bënin reputacionit të Izraelit viktima më masive civile.

Një pushtim tokësor do t’i lejonte Hezbollahut të rindërtonte popullaritetin dhe besimin që është shteruar për shkak të veprimeve të tyre kundër kritikëve në Liban dhe në mbështetje të diktatorit sirian Bashar al-Assad.

Për libanezët do të ketë emocione të përziera.

Pjesë të komunitetit do të festojnë largimin e një njeriu që ka mbajtur për vite me radhë një kontroll brutal mbi vendin.

Por ka gjithashtu një tmerr të përhapur nga humbja e jetës civile dhe frika nëse Hezbollahu, i cili nuk do të mbetet pa udhëheqës për një kohë të gjatë, nuk ka zgjidhje tjetër veçse të lëshojë çfarëdo që ka mbetur nga arsenali i tij drejt Izraelit, duke sjellë një cikël të mëtejshëm të përgjakshëm ndëshkimi.

Diplomatët kanë folur për muaj të tërë për rrezikun e luftës mes Izraelit dhe Hezbollahut.

Tani e kemi kaluar atë pikë.

Kishte një besim të vërtetë në New York këtë javë, pas thirrjes së shpejtë të Mbretërisë së Bashkuar për një armëpushim dhe deklaratës nga udhëheqësit amerikanë, evropianë dhe arabë që bënin presion për një ndërprerje 21-ditore të armiqësive.

Gjendja tani është e dëshpëruar.

Megjithatë, ata që punojnë më shumë për ta tërhequr rajonin nga humnera e dinë se çfarë nevojitet.

Së pari, zbatimi i rezolutave të OKB-së dhe presioni i vazhdueshëm për të ndaluar përshkallëzimin.

Pastaj për të marrë ushtrinë libaneze përkrah OKB-së në kufirin Izrael/Liban dhe kthimin e autoritetit të shtetit libanez – jo Iranit apo Hezbollahut – në Libanin jugor.

Një marrëveshje armëpushimi në Gaza që nxjerr pengjet izraelitë dhe ndihma mbetet kritike: kjo mund të krijojë kushtet për zgjidhjen me dy shtete që Hamasi, Hezbollahu dhe skifterët izraelitë duan të varrosin.

Siguria, drejtësia dhe mundësitë mund të arrihen vetëm përmes bashkëjetesës, jo ciklit të frikës dhe shkatërrimit, pjesë e të cilit ishte Nasrallah.