Palestinezët refuzojnë ofertën e Gjykatës izraelite për statusin e tyre

Palestinezët e kërcënuar në Jerusalemin Lindor kanë refuzuar ofertën e Gjykatës Supreme të Izraelit që ata të marrin me qira shtëpitë e tyre nga një organizatë hebraike që zotëron të drejtat mbi tokën.

Në një rast të vëzhguar dhe përçarës, Gjykata propozoi një kompromis për t’i dhënë fund një lufte të gjatë ligjore.

Ajo sugjeroi që katër familjet mund të qëndronin në shtëpitë e tyre në Sheikh Jarrah nëse ata e pranonin se toka ishte në pronësi të organizatës së kolonëve – por ata e refuzuan.

Çështja ka nxitur tensionet midis Izrael dhe palestinezëve muajt e fundit.

Kërcënimi i dëbimeve nxiti disa nga dhunat më të këqija midis policisë izraelite dhe palestinezëve në Jerusalem ndër vite – duke kulmuar në një konflikt 11-ditor në Rripin e Gazës.

Sundimtarët militantë të Hamass-it gjuajtën me raketa në atë që ata thanë se ishte pjesërisht një përgjigje “ngacmimi” ndaj Izraelit në Sheikh Jarrah.

Sipas planit të gjykatës, palestinezët – mes dhjetëra familjeve të kërcënuara me dëbim – do të mbeten si “qiramarrës të mbrojtur” të cilët nuk mund të dëbohen për aq kohë sa ata paguajnë qira për organizatën e hebrenjve që zotëron tokën – një status quo që ekzistonte deri në vitet 1980.

Por palestinezët thonë se duan njohjen e të drejtave të tyre mbi pronat.

“Ata na bënë shumë presion për të arritur një marrëveshje me kolonët izraelitë, në të cilën ne do të merrnim me qira nga organizatat e hebrenjve” tha Muhammad el-Kurd, nga njëra prej familjeve të përfshira. “Sigurisht që kjo refuzohet”.

Avokati i familjeve hodhi poshtë pretendimet izraelite për pronën, por tha se ai shpresonte se një marrëveshje mund të gjendej ende.

Rasti është bërë fokusi i vëmendjes ndërkombëtare dhe një pikë grumbullimi për aktivistët që kundërshtojnë aktivitetin e zgjidhjes izraelite.

Shefja e Kombeve të Bashkuara për të Drejtat e Njeriut i ka bërë thirrje Izraelit të mos kryejë asnjë dëbim në Sheikh Jarrah, duke paralajmëruar se një veprim i tillë mund të përbëjë një krim lufte sipas ligjit ndërkombëtar.

Çfarë ka ndodhur?

Izraeli pushtoi Jerusalemin Lindor në luftën e Lindjes së Mesme të vitit 1967 dhe në fakt e aneksoi atë më vonë.

Rrjedhimisht autoritetet nuk e konsiderojnë Lindjen si territor të pushtuar, por të gjithë qytetin si kryeqytetin e tij – një pretendim i panjohur nga shumica e bashkësisë ndërkombëtare.

Izraeli thotë se çështja e Sheikh Jarrah nuk është çështje e shtetit, por një mosmarrëveshje mbi pronën private që i nënshtrohet vendimeve të gjykatave.

Seanca e së hënës ishte kulmi i gati 30 viteve të procedurave ligjore, të cilat filluan kur pronarët hebrenj të regjistruar të tokës kërkuan të dëbonin banorët palestinezë për mospagim të qirasë.

Palestinezët pohuan se ishin pronarët e ligjshëm të pronës, të cilën ata thanë se u ishte garantuar nga Jordania gjatë luftës arabo-izraelite në vitin 1948.

Pretendimi i palestinezëve u hodh poshtë nga një gjykatë e Jerusalemit në vitin 2020 dhe urdhri i dëbimit u la në fuqi.

Palestinezët e shohin rastin si pjesë e një lëvizjeje më të gjerë të kolonëve izraelitë për të marrë nën kontroll shtëpitë palestineze në Jerusalemin Lindor.

Në vitin 2003, të drejtat për tokën ku ata jetojnë në Sheikh Jarrah u blenë nga një organizatë hebraike e cila planifikon të zhvillojë zonën për vendbanimin hebre.

Konflikti izraelito-palestinez

Konflikti izraelito-palestinez i ka rrënjët dekada më parë dhe luftimet e fundit tregojnë se çdo zgjidhje afatgjatë mund të jetë akoma larg.

Tensionet më të shumta midis Izraelit dhe palestinezëve janë në Jerusalemin Lindor, Gaza dhe Bregun Perëndimor.

Përplasjet e fundit pasuan një muaj të tensioneve në rritje në Jerusalem, megjithëse konflikti ka qenë i pranishëm për dekada.

Izraeli më 14 maj filloi bombardimin intensiv të Rripit të Gazës me sulme ajrore dhe predha artilerie, ndërsa rriti vendosjen e trupave dhe tankeve.

Kjo përplasje ka rezultuar në bombardimet më të rënda të Gazës që nga lufta 50-ditore midis Izraelit dhe Hamass-it në vitin 2014.

Të paktën 219 njerëz, përfshirë gati 100 gra dhe fëmijë, u vranë në Gaza. Autoritetet e Hamass-it nuk kanë dhënë shifra të viktimave për luftëtarët.

Ndërsa në Izrael, 12 persona, përfshirë dy fëmijë, mbeten të vdekur.

Cilat janë problemet kryesore?

Ka një numër çështjesh, për të cilat Izraeli dhe palestinezët nuk mund të bien dakord.

Këto përfshijnë atë që duhet të ndodhë me refugjatët palestinezë, nëse vendbanimet hebraike në Bregun Perëndimor të okupuar duhet të qëndrojnë ose të hiqen.

Gjithashtu, nëse të dyja palët duhet të ndajnë Jerusalemin dhe ndoshta më e ndërlikuara nga të gjitha, nëse një shtet palestinez duhet të krijohet së bashku me Izraelin.

Bisedimet e paqes po zhvillohen brenda dhe jashtë për më shumë se 25 vjet, por deri më tani nuk e kanë zgjidhur konfliktin.

Çfarë pret e ardhmja?

Me pak fjalë, situata nuk do të zgjidhet së shpejti.

Plani më i fundit i paqes, i përgatitur nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, kur Donald Trump ishte president, i quajtur “marrëveshja e shekullit” nga ish-kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu, është hedhur poshtë nga palestinezët si i njëanshëm.

Çdo marrëveshje e ardhshme e paqes do të ketë nevojë që të dy palët të bien dakord për zgjidhjen e çështjeve komplekse.

Derisa të ndodhë kjo, konflikti do të vazhdojë!

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.