‘Pakti Aukus’, Australia paguan 830 milion dollarë dënim për heqjen e nëndetëseve franceze jo-bërthamore
SHFLETO
Rajmonda Basha
11.06.2022 17:00
Loading Icons...
Qeveria australiane ka rënë dakord të paguajë 550 milionë euro (830 milionë dollarë australianë) në një marrëveshje me Naval Group mbi vendimin e diskutueshëm të ish-qeverisë Morrison për të hequr projektin francez të nëndetëseve të klasës sulmuese.
Kryeministri, Anthony Albanese, njoftoi të shtunën se zgjidhja konfidenciale do të vinte një vijë nën projektin e anuluar 90 miliardë dollarë.
Laburistët dhanë mbështetje për partneritetin Aukus që zëvendësoi projektin, sipas të cilit SHBA dhe Britania e Madhe kanë ofruar të ndihmojnë Australinë për të blerë të paktën tetë nëndetëse me shtytje bërthamore dhe për të bashkëpunuar në teknologji të tjera të avancuara.
Megjithatë, Albanese tha të shtunën se mënyra si u trajtua nga ish-qeveria Morrison “ka shkaktuar tensione të mëdha në marrëdhëniet midis Australisë dhe Francës”.
“Kjo është një zgjidhje e drejtë që është arritur. Pasojnë, gjithashtu, diskutimet që kam pasur me Presidentin Emmanuel Macron dhe e falënderoj atë për ato diskutime dhe mënyrën e përzemërt në të cilën ne po rivendosim një marrëdhënie më të mirë midis Australisë dhe Francës”.
Ministri francez i Mbrojtjes përshëndeti marrëveshjen e zgjidhjes të shtunën pasdite.
“Kjo na lejon të kthejmë një faqe në marrëdhëniet tona dypalëshe me Australinë dhe të shikojmë nga e ardhmja”, tha Sebastien Lecornu.
Duke folur në margjinat e samitit të sigurisë së Dialogut Shangri-La në Singapor, Lecornu tha se Franca e vlerësonte “miqësinë” e saj me Australinë.
“Vetëm për shkak se një qeveri në të kaluarën nuk e mbajti fjalën e saj, kjo nuk do të thotë që ne duhet të harrojmë marrëdhëniet tona strategjike”, tha ai.
Marrëveshja u falsifikua nga qeveria e re laburiste vetëm tre javë pas zgjedhjeve federale. Albanese konfirmoi se ajo nuk ishte arritur para zgjedhjeve nga ish-qeveria dhe ishte mbajtur konfidenciale.
Kostoja totale e projektit të dështuar të nëndetëseve për taksapaguesit australianë është 3.4 miliardë dollarë, e cila është më e ulët nga 5.5 miliardë dollarë që pretendohet si buxheti total i miratuar i qeverisë për projektin.
Albanese tha se pavarësisht kostos më të ulët, ishte ende “një humbje e jashtëzakonshme nga një qeveri që ishte gjithmonë e madhe në njoftim, por jo e mirë në dorëzim, dhe nga një qeveri që do të mbahet mend si qeveria më e kotë në historinë e Australisë që nga federata”.
Kryeministri tha se do të lejonte Australinë të ecë përpara në marrëdhëniet e saj me Francën. Macron akuzoi Morrison se e kishte gënjyer në lidhje me marrëveshjen.
Një pjesë e një shkëmbimi të mesazheve me tekst midis dy liderëve u publikua në disa media australiane në një përpjekje të dukshme për të zbutur idenë që Franca ishte verbuar plotësisht nga anulimi.
Zyrtarët francezë e denoncuan rrjedhjen si “një nivel i ulët i ri i paprecedentë”.
Në të kundërt, Macron e kishte mirëpritur ngrohtësisht zgjedhjen e Albanese në detyrë muajin e kaluar, duke i bërë një ftesë Albanese për të vizituar Parisin, të cilën kryeministri tha se e kishte pranuar.
Njoftimi i Aukus detyroi gjithashtu Mbretërinë e Bashkuar dhe SHBA të kontrollojnë dëmet me Francën.
Ministrja franceze e mbrojtjes vitin e kaluar anuloi bisedimet me homologun e saj në Mbretërinë e Bashkuar pas shpalljes së marrëveshjes, ndërsa presidenti amerikan, Joe Biden, pati një telefonatë 30-minutëshe me Macron për të përmirësuar marrëdhëniet pasi Franca tërhoqi ambasadorin e saj nga Washingtoni.
Marrë nga The Guardian, përshtatur për Albanian Post