Vizioni i Elon Musk për “fjalën e lirë” do të jetë negativ për Twitter-in

Duhen shumë para për t’u bërë anëtar i bordit të Twitter dhe, asgjë tjetër… me sa duket. Me një blerje të madhe të aksioneve, një abuzues i shërbimit – Elon Musk, CEO i Tesla dhe njeriu më i pasur në botë – tani në thelb i ka blerë vetes një pritje të ngrohtë nga CEO i Twitter, Parag Agrawal. Për ata prej nesh që kujdesemi për barazinë dhe përgjegjshmërinë, emërimi i Musk në një rol kaq të spikatur në një platformë që u shërben qindra miliona përdoruesve çdo ditë është shumë shqetësues – madje një shuplakë në fytyrë.

Musk ka qenë i hapur në lidhje me preferencën e tij që Twitter të bëjë më pak për të kufizuar fjalën që shumë e shohin si urrejtje, abuzive ose të rrezikshme. Duke pasur parasysh ndikimin e tij të ri, mënyra se si ai vetë e ka përdorur platformën është e keqe për të ardhmen e saj. Musk pagoi 20 milionë dollarë në gjobë Komisionit të Letrave me Vlerë dhe Shkëmbim (SEC) dhe dha dorëheqjen si kryetar i Tesla-s, pasi postoi në Twitter atë që SEC tha se ishte informacion mashtrues në lidhje me një transaksion të mundshëm për ta privatizuar kompaninë; Marrëveshja kërkonte gjithashtu që çdo tweet i Musk në lidhje me financat e kompanisë të shqyrtohej nga avokatët.

(Ai vazhdon të shkelë rregullat e SEC, duke dështuar të njoftojë agjencinë sapo e kaloi pragun e zotërimit të 5% të aksioneve të Twitter. Vonesa 11-ditore në atë deklaratë mund t’i ketë sjellë atij 156 milionë dollarë, thonë ekspertët – pasi aksionet u rritën pasi investitorët mësuan për blerjen e tij).

Për temat jofinanciare, Musk, i cili ka afro 81 milionë ndjekës, shpesh godet me grusht në tweet-et e tij, duke shfaqur shumë pak ndjeshmëri. Në shkurt, ai postoi në Twitter ( që më pas e fashiu) një meme që krahasonte kryeministrin kanadez Justin Trudeau me Adolf Hitlerin.

Ndoshta jo rastësisht, pretendimet për incidente që përfshijnë racizëm dhe seksizëm në Tesla kanë qenë të zakonshme – duke u dalluar edhe nga standardet e ulëta të botës së teknologjisë. Një inxhiniere që paditi Teslën, duke pretenduar “ngacmim të padëshiruar dhe të përhapur”, raportoi se një zonë në një fabrikë Tesla në Fremont, Kaliforni, ishte e njohur për gratë si “zona e grabitqarëve”. Fabrika gjithashtu është akuzuar për racizëm.

Në tetor, një juri federale doli në përfundimin se mbindjeshmëria e punonjësve nuk ishte problemi: ajo i dha një ish-kontraktori me ngjyrë 137 milionë dollarë si kompensim për diskriminim. Dhe Departamenti i Punësimit dhe Strehimit në Kaliforni ngriti një padi në shkurt duke pretenduar diskriminim racor në fabrikën Fremont. Ka qartë rreziqe për krijimin e vendeve të punës në të cilat njerëzit ndjehen të lirë të thonë dhe të bëjnë gjëra që poshtërojnë kolegët e tyre. Ka rreziqe për të nxitur një abuzim të tillë në platformat e mediave sociale, gjithashtu.

Musk e quan veten një “absolutist i fjalës së lirë”, por si shumë avokatë të “fjalës së lirë”, ai injoron me dashje që kompanitë private janë të lira të vendosin disa kufizime në platformat e tyre. Ai nuk ka mësuar nga njerëzit që u larguan nga Facebook dhe më pas ngritën alarmet për dëmet që platforma mund t’u shkaktojë vajzave adoleshente dhe përdoruesve të tjerë. Ose edhe nga Dick Costolo apo Evan Williams, ish-drejtorë ekzekutivë të Twitter, të cilët të dy e kuptuan përfundimisht se sa i përhapur dhe i dëmshëm është ngacmimi në internet. (“Do të doja të mund të ktheja kohën pas, e të kthehesha në vitin 2010 dhe të ndaloja abuzimin në platformë duke krijuar një shirit shumë specifik për mënyrën se si të sillesh në platformë”, tha Costolo në 2017.) Bashkëthemeluesi Williams madje vazhdoi të ndërtojë një kompani të re për shkëmbimin e informacionit, “Medium”, sepse i vinte keq për mënyrën se si Twitter, Facebook dhe platformat e tjera ishin shndërruar në zona zjarri të lirë. Shumë liderë të teknologjisë – edhe pse jo Musk – po kthehen kundër modeleve të “fjalës së lirë” që përfundojnë duke i lejuar zërat më të zhurmshëm, më ekstremë dhe me urrejtje të fitojnë, duke i larguar të tjerët nga platformat.

Në dy vitet e fundit të udhëheqjes së Jack Dorsey – bashkëthemeluesi u kthye për të shërbyer si CEO nga viti 2015 deri në 2021 – Twitter bëri hapa për të hequr urrejtjen dhe ngacmimin dhe për t’u dhënë përdoruesve më shumë kontroll mbi mënyrën se si ata ndajnë mendimet e tyre (dhe si i shohin ata çfarë ndajnë të tjerët). Ai shtoi veçori që i lejojnë përdoruesit të kufizojnë se kush mund t’u përgjigjet tweet-eve të tyre, krijoi etiketa për përmbajtje mashtruese dhe ndaloi llogarinë e ish-presidentit Donald Trump. Pas gjithë kësaj, sjellja e Musk-ut në bord duket si një hap i madh prapa.

Si aksioneri më i madh i kompanisë, Musk pa dyshim do të ketë ndikim të madh . Ai mund ta kthejë kompaninë drejt preferencave të tij, duke hequr politikat e arsyeshme për gjuhën e urrejtjes dhe duke i nxitur njerëzit që ngacmohen të kenë lëkurë më të trashë. Dhe ai ka një shkop që mund ta përdorë për të ndryshuar më tej Twitter-in: Kërcënimi i nënkuptuar se ai do të blejë një aksion kontrollues në kompani dhe do të imponojë vullnetin e tij në këtë mënyrë.

(Për momentin, ai është zotuar të mos zotërojë më shumë se 14.9 për qind të kompanisë, por ai mund të ndryshojë mendje tani që ka hequr dorë nga vendi në bord).

Nëse Musk do pranonte vendin e tij në bord, kjo tregon se ne kemi nevojë për rregullim të platformave të mediave sociale për të parandaluar njerëzit e pasur të kontrollojnë kanalet tona të komunikimit. Si fillim, na duhen përkufizime të qëndrueshme të ngacmimit dhe përmbajtjes që cenon privatësinë personale. Shumica e kompanive, dyshoj se do të mirëprisnin rregullore të tilla: Ata do t’u jepnin mbulesë drejtuesve për të bërë gjëra që ata e dinë se duhen bërë, por që kanë frikë t’i provojnë, nga frika e reagimit politik ose një revolte nga disa përdorues.

Nëse platformat vazhdojnë të shtyjnë për rritje me çdo kusht – pa rregullore të tilla – njerëzit do të vazhdojnë të dëmtohen. Njerëzit e dëmtuar do të jenë në mënyrë disproporcionale ata që janë dëmtuar për shekuj – gra dhe anëtarë të grupeve të margjinalizuara racore dhe etnike. Njerëzit që përfitojnë nga përforcimi i pakufizuar i pikëpamjeve të tyre do të jenë gjithashtu të njëjtët njerëz që kanë përfituar nga ai privilegj me shekuj.