Opinione / Editoriale

Pse e djathta ekstreme është e fiksuar pas djegies së Kuranit?


Farid Hafez Profesor i Dalluar i Studimeve Globale në Kolegjin Williams

Udhëheqësi i ekstremit të djathtë, Rasmus Paludan, është një djegës serial i Kuranit.

Në vitin 2019, ai organizoi djegien publike të librit të shenjtë mysliman në disa vende anembanë Suedisë, duke shkaktuar trazira në disa qytete, me dhjetëra arrestime, lëndime dhe dëmtime të pronës.

Dhe ai po e bën përsëri, këtë herë duke i vënë zjarrin një Kurani përpara ambasadës turke në Stokholm, duke shkaktuar zemërim si vendas ashtu edhe ndërkombëtar.

Herën e fundit, politikanët kryesorë shprehën mosmiratimin e tyre, ndërsa lundronin në mbrojtjen bujare të Suedisë për lirinë e fjalës.

Anëtarët e komunitetit hebre kërkuan veprime ligjore, duke kujtuar politikën naziste të djegies së librave nga autorë “të ndaluar” (shpesh hebrenj), një prelud i Holokaustit.

Njëri tha: Djegia e librave të shenjtë si Kurani – ose Tora për këtë çështje – është një krim urrejtjeje.

Por konteksti politik i Suedisë është i ndryshëm, tani: koalicioni qeverisës varet nga mbështetja e një partie tejet ksenofobike, anti-muslimane të së djathtës ekstreme, me rrënjë në nazizmin, dhe Suedia është e mbyllur në një dramë gjeopolitike me Turqinë mbi anëtarësimin në NATO.

Akti i egër i djegies së shkrimeve të shenjta myslimane, i cili për të djathtën ekstreme është një deklaratë e qartë simbolike e synimeve në lidhje me myslimanët e Suedisë, shihet tani si një shpërqendrim më tepër sesa një krim toksik i urrejtjes.

Kur Heinrich Heine shkroi se “ata që djegin libra në fund do të djegin njerëzit”, ato fjalë në fakt u thanë nga një personazh mysliman në një histori tragjike dashurie të vendosur në Granada në 1492, pas Reconquista.

Në rrëfimin e poetit gjerman të shekullit të XIX-të, në shfaqjen e tij të vetme, Almansor, protagonisti arab, Hasan, përfshihet në një marrëdhënie të dënuar me Donna Clara, një grua marokene që është e detyruar të konvertohet nga Islami në Krishterim.

Madje ka edhe një djegie të Kuranit në shfaqjen e Heines.

Djegiet e librave kanë një histori të gjatë në Evropë, ndonjëherë përdoren për të sfiduar autoritetin politik dhe ndonjëherë përdoren nga regjimet autoritare për të frikësuar.

Djegiet janë zakonisht publike dhe shumë simbolike, sepse librat janë gjithmonë më shumë se thjesht bartës të shkrimit.

Kur ‘armiqtë e popullit’ nuk janë të disponueshëm personalisht, apo edhe tashmë të vdekur, shëmbëlltyrat e tyre shkatërrohen me prokurë.

Djegia e librave bëhet kështu vrasje simbolike, ose shkatërrim simbolik.

Ekziston gjithashtu një histori specifike dhe e historisë e djegies së Kuranit.

Reverend Terry Jones, who planned to burn copies of the Quran, at the Dove World Outreach Center in Gainesville, Florida.

Vitet e fundit, provokatorët kryesorë kanë ardhur nga e djathta ekstreme, si Paludan, ose nga qarqet e krishtera fundamentaliste amerikane, si pastori ungjillor Terry Jones në vitin 2010.

Por ata u paraprinë nga Charles Merrill, një artist homoseksual që dogji Kuranin në një ngjarje arti në New York në 2007 .

Akti i Merill-it mund të kishte kaluar pa u vënë re përtej një turme të rrallë artistike, nëse kauza e tij nuk do të merrej nga një aktor dhe regjisor porno homoseksual amerikano-izraelit, Michael Lucas, i lindur në Rusi, i cili shkroi një ese të përhapur gjerësisht të titulluar “Djeg Kuranin?’.

Rrjedhimisht, ishte populisti holandez i krahut të djathtë dhe islamofob i hapur Geert Wilders ai që popullarizoi vërtet analogjinë Islam-nazizëm.

Pesë ditë pas artikullit të Lucas, Wilders i tha gazetës holandeze De Volkskrant se “thelbi i problemit është Islami fashist, ideologjia e sëmurë e Allahut dhe e Muhamedit” dhe më pas kërkoi menjëherë ndalimin të Kuranit.

Rasmus Paludan vuri re vëmendjen që tërhoqi djegia e Kuranit.

Protesters burn the Swedish flag near the Swedish embassy in Amman, Jordan, after the burning of the Koran by an anti-Muslim far-right politician in front of the Turkish Embassy in Stockholm

Një politikan i dështuar, i parëndësishëm elektoral, Paludan e filloi karrierën e tij në Danimarkë, ku ai kurrë nuk fitoi më shumë se 1.8 për qind në zgjedhjet kombëtare, por ia doli të dënohej për gjuhën e urrejtjes.

Ai u transferua në Suedi, themeloi partinë politike Stram Kurs ose Hard Line dhe adoptoi djegien e Kuranit, një mjet që ai kishte parë se kishte funksionuar për lëvizjet e tjera bazë anti-myslimane për të fituar më shumë vëmendje.

Pas marifeteve të tij të urrejtjes në vitin 2019, atij iu dha leja nga policia suedeze për të mbajtur marifete anti-myslimane në disa qytete të Suedisë gjatë Ramazanit të vitit 2022, ku ai dogji publikisht kopje të Kuranit dhe bëri thirrje për dëbimin e muslimanëve.

Ndërsa Paludan e paraqet veten si një mbrojtës i fjalës së lirë, një gur prove i kulturës suedeze, akti i tij i djegies së Kuranit nuk ka të bëjë me lirinë apo të drejtat e njeriut.

Duke u mbështetur në ideologjinë tipike të së djathtës së re, ai dëshiron të ‘rivendos’ homogjenitetin etnik të popullatave të bardha nordike nëpërmjet ndalimit të Islamit dhe dëbimeve masive.

Çka është më e keqja, ndërsa këto tubime anti-myslimane u debatuan intensivisht në mediat suedeze, kjo ndodhi për arsyen e gabuar.

Debatet nuk u fokusuan në dimensionet raciste të djegies së Kuranit.

Përkundrazi, ata u përqendruan në rëndësinë e mbrojtjes së fjalës së lirë dhe, edhe më problematike, se si të ruhet ligji dhe rendi.


Lajmet kryesore