Ndërsa strehohem nga një breshëri raketash iraniane në një parking nëntokësor, ulem dhe reflektoj se si vitet e jetës sime po shpenzohen kot në luftërat e Izraelit – luftëra që nuk kanë të bëjnë fare me mua.
Pyes veten nëse janë pikërisht provokimet e Izraelit, tërbimet e tij të pamatura, që një ditë do të sjellin fundin tim. Kjo do të ishte një ironi e trishtueshme.
Që nga 7 tetori 2023, Izraeli ka braktisur doktrinën e parandalimit – dikur e njohur si “Muri i Hekurt” – në favor të diçkaje shumë më të rrezikshme: një mendësi shkatërrimi dhe shfarosjeje.
Ndoshta ky impuls ka qenë gjithmonë aty, i varrosur nën sipërfaqe, por tani është në publik dhe i deklaruar në mënyrë të qartë.
Ky nuk është thjesht një ndryshim taktik, por një transformim i thellë i vetëdijes, i botëkuptimit, ndoshta edhe i një psikike kolektive që është e plagosur dhe e shënjuar.
Në ç’pikë Izraeli pushoi së foluri për përmbajtje dhe parandalim dhe filloi të fliste në vend të shfarosjes? Kur qëllimi pushoi së qeni siguria dhe u bë, në vend të kësaj, eliminimi i tjetrit – ekzistenca e tij, institucionet e tij, madje edhe e drejta e tij për të ekzistuar si armik?
Sipas kësaj logjike, çdo gjë që ofendon syrin izraelit – qoftë një stacion televiziv, një universitet, një lagje banimi apo një stacion benzine – bëhet një objektiv legjitim për shkatërrim.
Kështu u bombarduan universitetet në Gaza dhe Teheran, kështu u vranë shkencëtarë, gazetarë, artistë dhe shkrimtarë. Izraeli nuk e kufizon më veten vetëm në objektiva ushtarake; ai shkatërron pikërisht kushtet që mbështesin jetën dhe mundësinë e rindërtimit.
E gjithë kjo bëhet në emër të “vetëmbrojtjes”. Por kjo nuk është më një përgjigje ndaj ndonjë kërcënimi konkret, por një ofensivë e nxitur nga një botëkuptim i pakufizuar – një dëlirësi nga kufijtë moralë, ligjorë apo edhe pragmatikë.
Izraeli kërkon të jetë fuqia e vetme dominuese në Lindjen e Mesme. Dhe nëse e drejta ndërkombëtare ende mbante ndonjë peshë të vërtetë, Izraeli e shkel atë vazhdimisht në Gaza, Liban, Siri dhe Iran. Aq shumë sa, me çdo sulm, ai pret pikërisht degën mbi të cilën mbështetet ideja e së drejtës ndërkombëtare.
Izraeli pretendon për vete të drejtën për të shkelur, goditur dhe bombarduar – vazhdimisht – edhe ato që nuk përbëjnë më një kërcënim të menjëhershëm. Shkatërrimi i vazhdueshëm i Gazës vetëm sa e nënvizon këtë mesazh.
E gjithë kjo krijon një precedent të rrezikshëm me pasoja të gjera: Çfarë do të ndihen të drejtë të bëjnë kombet e tjera në luftërat e tyre? Ku është vija ndarëse midis asaj që lejohet dhe asaj që nuk lejohet? Dhe çfarë ndodh kur shtetet e tjera e përvetësojnë të njëjtën logjikë izraelite ndaj armiqve të tyre? Katastrofë.
Po vetë izraelitët? Që nga themelimi i tij, dhe akoma më shumë që nga 7 tetori 2023, Izraeli ka kultivuar një psikikë kombëtare në të cilën mbijetesa hebraike duket se mbështetet në shkatërrimin e tjetrit. Çfarë do të bënin izraelitët nëse vendet e tjera do të merrnin të njëjtat liri që Izraeli merr për vete? Gjuha, deklaratat, toni i politikanëve, gazetarëve dhe qytetarëve njësoj zbulojnë të njëjtën të vërtetë: nuk ka kurë. Izraelitët janë të verbër, të robëruar dhe të nxitur.
Dhe ndoshta ajo që është më e frikshme është se kjo logjikë nuk duket më ekstreme, por është bërë normë; se shoqëria izraelite, me institucionet, këshilltarët, gazetarët, prindërit dhe fëmijët e saj, ka mësuar të mendojë në këtë mënyrë. Vetë gjuha ka ndryshuar dhe fëmijët izraelitë do të rriten të zhytur në të, të pavetëdijshëm se ekziston një rrugë tjetër.
Normat që Izraeli po çimenton përmes sjelljes së tij agresive ushtarake do të trondisin jo vetëm rajonin, por të gjithë botën për shumë vite në vijim.