Opinione / Editoriale

Në një botë të ndërtuar nga plutokratët të fuqishmit mbrohen, ndërsa ligjet hakmarrëse heshtin kritikët e tyre


George Monbiot

Pse protestuesit paqësorë trajtohen si terroristë, ndërsa terroristët aktualë (veçanërisht në të djathtën ekstreme dhe veçanërisht në SHBA) shpesh mbeten të paprekur nga ligji?

Pse, në Mbretërinë e Bashkuar, tani mund të merrni një dënim më të gjatë për “shqetësim publik” – mosbindje civile jo të dhunshme – sesa për përdhunim ose vrasje?

Pse kriminelët e zakonshëm lirohen herët për të krijuar hapësirë në burgjet e mbipopulluara, vetëm që hapësira të mbushet me të burgosur politikë: njerëz që përpiqen në mënyrë paqësore të mbrojnë planetin e banueshëm?

Ka një shpjegim të thjeshtë. Kjo u shpreh qartë nga një ish-analist në Departamentin Amerikan të Sigurisë Kombëtare.

“Ju nuk keni një grup kompanish që vijnë përpara duke thënë: Do të doja të bënit diçka për këta ekstremistë të krahut të djathtë”.

Në mbarë botën nuk janë, siç na sigurojnë vazhdimisht politikanët, të krijuara për të mbrojtur shoqërinë. Ato janë një përgjigje ndaj lobimit të korporatave.

Javën e kaluar, raportuesi special i OKB-së për mbrojtësit e mjedisit, Michel Forst, publikoi llojin e buletinit që mund të prisni të shihni të shkruar për regjimin e Sisit në Egjipt ose Rusinë e Vladimir Putinit. Por kishte të bënte me Britaninë e Madhe.

Ai vuri në dukje se ligjet drakoniane kundër protestës, dënimet masive dhe vendimet e gjykatës që i ndalojnë protestuesit të shpjegojnë motivet e tyre para jurive, po shtypin “liritë themelore” këtu.

Ai vuri në dukje se deri vonë ishte shumë e rrallë “që pjesëtarët e publikut të burgosen për protesta paqësore në MB”. Tani ju mund të merrni gjashtë muaj vetëm për marshim.

Ai theksoi gjithashtu trajtimin e egër të personave të dënuar për asnjë krim. Aktivistët paqësorë mjedisorë po mbahen me kusht deri në dy vjet, duke iu nënshtruar etiketimeve elektronike, gjurmimit GPS dhe shtetrrethimit, si dhe të privuar nga jeta e tyre sociale dhe të drejtat politike.

Ky është një nga shembujt e shumtë të procesit si ndëshkim. Edhe para se të jeni gjykuar, e lëre më të shpalleni fajtor, jeta juaj është copëtuar.

Ky raport bombë u injorua pothuajse nga të gjitha mediat. Nuk duhet të habiteni. Me pak përjashtime, media i përket kompleksit korporativo-politik që kërkonte këto ligje.

Në të gjithë botën, shtypi miliarder ka demonizuar aktivistët paqësorë dhe ka lobuar për masa gjithnjë e më shtypëse kundër atyre që sfidojnë industritë shkatërruese.

Sado absurde të jetë hiperbola e medias, qeveritë nxitojnë të plotësojnë kërkesat e saj. Në Gjermani, autoritetet nisën një hetim të krimit të organizuar ndaj lëvizjes së protestës mjedisore Letzte Generation.

Italia po përdor ligjet antimafia kundër një grupi aleat mbrojtës të mjedisit, Ultima Generazione. Në Francë dhe SHBA, protestuesit paqësorë të gjelbër etiketohen dhe trajtohen si terroristë.

Këto qeveri duhet të dinë se nuk kanë të bëjnë me krimin e organizuar, mafien apo terroristët. Por, duke përdorur këto etiketa, ata shpresojnë të izolojnë dhe të përjashtojnë protestuesit paqësorë, duke justifikuar një përgjigje ligjore çmendurisht disproporcionale.

Në shumë raste, ligjet propozohen ose hartohen nga grupe lobimi të financuara nga korporatat, të maskuara si grupe të mendimit, të tilla si Exchange Exchange në MB dhe Këshilli Amerikan i Shkëmbimit Legjislativ në SHBA.

Grupe të tilla krijojnë shabllone ligjore për të shtypur lëvizjet e protestës, pastaj bëjnë presion për miratimin e tyre në të gjithë botën. Kjo taktikë ka qenë jashtëzakonisht efektive.

Në Mbretërinë e Bashkuar, qeveria ka shkurtuar kontrollin parlamentar për të detyruar masat ekstreme në librat e statutit. Gjyqtarët kanë burgosur mbrojtësit e mjedisit që kërkonin t’i tregonin jurisë pse i ndërmorën veprimet e tyre.

Në vitin 2023, dy protestuesve paqësorë që zbuluan një bander në një urë, Marcus Decker dhe Morgan Trowland, u dënuan me dy vjet e gjysmë e tre vjet: më i gjati i llojit të tyre në historinë moderne. Decker, një shtetas gjerman që jeton me partnerin e tij në Mbretërinë e Bashkuar, tani përballet me dëbimin kur të lirohet. Nuk ka asgjë të drejtë apo proporcionale për asnjë nga këto.

Akoma më keq, si autoritetet publike ashtu edhe korporatat kanë hequr urdhra për njerëzit që kanë protestuar dhe, për këtë çështje, ata që ata besojnë se mund të protestojnë.

Siç vuri në dukje raportuesi i OKB-së, shumë protestues paqësorë “po dënohen dy herë për të njëjtin veprim”: duke u përballur me gjyqe penale dhe urdhra civile.

Thjesht emërimi në një urdhër ndalimi ju ekspozon ndaj gjobave potencialisht masive financiare, pasi personat e përmendur – të pandehurit – zakonisht duhet të paguajnë kostot ligjore të paditësve. Nëse të pandehurit kundërshtojnë urdhrin, kostot mund të shkojnë në qindra mijëra paund.

Unë jam kontaktuar nga disa njerëz që nuk kanë kryer kurrë një krim, të cilët më kanë thënë se po shkatërrohen nga përfshirja në këto lista.

Këto kosto janë, në fakt, gjoba që mund të vendosen nga organet publike ose private ndaj kujtdo që nuk pajtohet me to. Ato përbëjnë dënimin e të varfërve nga të pasurit. Korporatat bëhen, në fakt, autoritete ndjekëse.

Më keq akoma, policia gjithashtu mund të urdhërojë aktivistët paqësorë, edhe nëse ata nuk kanë bërë asgjë për të fyer ligjin. Vitin e kaluar, policia e Surrey-t i dha një “urdhër për sjellje antisociale” Colin Shearn, një ekzekutiv i korporatës në pension, me arsyetimin se ai kishte bërë “pyetje të pafundme në lidhje me trafikun ajror” në aeroportin Farnborough.

Pyetjet, letrat dhe kërkesat e tij për informacion ishin të sjellshme dhe të shqyrtuara, por kjo, me sa duket, nuk vlen asgjë. Rastësisht, tre javë pasi kritiku i tij më efektiv u mbyll me këtë urdhër, aeroporti Farnborough njoftoi se planifikonte të dyfishonte numrin e fluturimeve të fundjavës.

Pse po ndodh e gjithë kjo? Sepse Britania e Madhe, SHBA-të dhe shumë vende të tjera janë kthyer në dyqane të mbyllura të drejtuara nga sindikata e plutokratëve.

Kjo kapje politike shpjegon edhe pse, megjithë çoroditjet e supozuara të drejtësisë që shkatërruan jetën e kaq shumë nënpostistëve, asnjë nga figurat e larta të Postës apo kompanive të saj kontraktore nuk janë mbajtur përgjegjës.

Ai shpjegon pse, në SHBA, mund të burgosesh për posedim të disa gramë lëndë narkotike, megjithatë asnjë drejtues farmaceutik nuk është dërguar në burg për shitjen e opioideve që kanë vrarë 800 mijë njerëz.

Na tregon pse, në MB, asnjë kompani nuk është ndjekur ende penalisht për evazion fiskal sipas Aktit të Financave Kriminale të vitit 2017 dhe pse qeveria e Rishi Sunak sabotoi në mënyrë të përsëritur përpjekjet e parlamentit për të shtypur krimin e madh të jakave të bardha.

Të fuqishmit mbrohen ndërsa të pafuqishmit janë të ekspozuar ndaj ligjeve gjithnjë e më shpikëse.

Pabarazia kërkon shtypje. Sa më shumë të koncentrohen pasuria dhe fuqia, aq më shumë ata që sfidojnë të pasurit dhe të fuqishmit duhet të gjurmohen dhe shtypen.

Me fjalë të tjera, pabarazia ekonomike pasqyrohet nga pabarazia para ligjit. Ju mund të hiqni dorë nga të gjitha indekset e tjera të demokracisë. Masa më e mirë e shëndetit të një sistemi politik është kush ndiqet penalisht.


Lajmet kryesore