Më 1 qershor, Ukraina kreu një nga operacionet asimetrike më të jashtëzakonshme në historinë moderne ushtarake. Duke përdorur dronë të ndërtuar në vend me pamje nga personi i parë (FPV) të vendosur nga thellësia e territorit rus, ukrainasit nisën një sulm të koordinuar kundër bazave të shumta ajrore ushtarake – disa deri në Siberinë lindore, kufirin me Mongolinë dhe Arktikun.

“Operacioni Rrjeti i Merimangës” shkatërroi ose dëmtoi rëndë deri në 20 avionë strategjikë, duke përfshirë bombardues të aftë për të mbushur armë bërthamore dhe aeroplanë paralajmërues të hershëm. (Ukraina pretendon se numri i vërtetë i viktimave mund të arrijë në 41.)

Pastaj, vetëm dy ditë më vonë, Shërbimi i Sigurisë së Ukrainës goditi përsëri – këtë herë duke shpërthyer eksplozivë nënujorë dhe duke dëmtuar Urën Kerç, arterien kritike hekurudhore dhe rrugore që lidh Rusinë me Krimenë e pushtuar. Mesazhi nga Kievi nuk mund të kishte qenë më i qartë: ne mund të jemi shumë më të vegjël dhe më të dobët (të paktën në letër), por mund të godasim fort dhe mund ta bëjmë këtë nga kudo brenda Rusisë.

Duke përdorur dronë të prodhuar në vend për më pak se kostoja e një iPhone, forcat e armatosura ukrainase shkatërruan bombardues strategjikë me vlerë mbi 100 milionë dollarë secili – shumë prej të cilëve janë pothuajse të pamundur të zëvendësohen, për shkak të sanksioneve dhe bazës së degraduar industriale të Rusisë. Me një kthim investimi prej 300 mijë me një, ky ishte lloji i operacionit asimetrik që mund të përmbysë rregullat e luftës moderne.

Po aq i rëndësishëm sa dëmi material është edhe ai që zbuluan sulmet: se një vend i vogël, por i vendosur dhe inovativ, mund të vendosë teknologji të lirë, të shkallëzueshme dhe të decentralizuar për të sfiduar një armik shumë më të madh, konvencionalisht superior – madje duke degraduar elementë të kapacitetit të sulmit të dytë të një superfuqie bërthamore. Mësimet do të jehojnë globalisht, nga Taipei në Islamabad.

Më menjëherë, grushti i shtetit në fushën e betejës në Ukrainë mund të sfidojë supozimin thelbësor strategjik që ka udhëhequr mendimin e Presidentit rus Vladimir Putin për më shumë se tre vjet. Që kur filloi pushtimi i tij në shkallë të plotë, Putin ka vënë bast për të mbijetuar Ukrainën – duke rralluar mbrojtjen e saj, duke shteruar mbështetjen perëndimore dhe duke pritur që erërat politike në Uashington dhe Evropë të ndryshojnë.

Ky supozim ka mbështetur refuzimin e tij për të negociuar seriozisht. Por suksesi i operacioneve të Ukrainës me dronë dhe sabotim sfidon teorinë e tij të fitores. Ai tregon se Ukraina nuk po mban thjesht vijën ose nuk po i mbijeton një lufte rraskapitëse; po e zhvendos fushën e betejës dhe po rrit kostot për Rusinë në mënyra që Kremlini nuk i kishte parashikuar.

Ky ndryshim ka rëndësi, veçanërisht në kontekstin diplomatik. Koha e fushatës me dronë – vetëm 24 orë para një raundi bisedimesh midis zyrtarëve rusë dhe ukrainas në Stamboll – nuk ishte aspak rastësore. Veprimet e Ukrainës ishin hartuar për të sinjalizuar se nuk po negocion nga një pozicion dobësie dhe nuk do të detyrohet të hyjë në një marrëveshje të keqe.

Megjithëse negociatat në Stamboll ishin të parashikueshme të pafrytshme – që zgjatën pak më shumë se një orë dhe pasqyruan papajtueshmërinë e pozicioneve të të dy palëve – fakti që rusët u shfaqën të sapoardhur nga një turp kaq i profilit të lartë sugjeron se Kremlini mund të fillojë të kuptojë se vazhdimi i luftës mbart rreziqe për Rusinë.

Sigurisht, një zgjidhje e përhershme paqeje mbetet aq e largët sa gjithmonë. Ukraina vazhdon të shtyjë për një armëpushim pa kushte, të cilin Rusia e refuzon menjëherë. Në Stamboll, negociatorët rusë propozuan dy alternativa po aq të papranueshme: që Ukraina ose të tërhiqet nga territoret e pretenduara nga Rusia ose të pranojë kufizime në aftësinë e saj për t’u riarmatosur, duke përfshirë edhe ndalimin e ndihmës ushtarake perëndimore.

Por shfaqja e forcës nga Ukraina i jep Rusisë një arsye për të qëndruar e angazhuar dhe i bën marrëveshjet më të kufizuara të paktën të besueshme. Me llojin e duhur të presionit nga Shtetet e Bashkuara, të koordinuar me aleatët evropianë, ukrainasit tani kanë një shans më të mirë për të siguruar një armëpushim 30-ditor, një korridor humanitar ose një shkëmbim të burgosurish; dhe një marrëveshje e tillë e fazës së parë mund të shndërrohet potencialisht në diçka më të madhe dhe më të qëndrueshme.

Në të njëjtën kohë, fitoret e fundit të Ukrainës në fushën e betejës rrisin gjithashtu rrezikun e një përshkallëzimi të rrezikshëm. Qëndrimi parandalues ​​i Rusisë është gërryer. Vijat e kuqe të Putinit – për zgjerimin e NATO-s, përdorimin e armëve perëndimore, sulmet brenda tokës ruse – janë kaluar vazhdimisht pa pasoja serioze.

Duke e bërë udhëheqësin rus të duket i dobët, kjo rrit rrezikun që ai të ndihet i detyruar të hakmerret në mënyrë dramatike, për të rivendosur besueshmërinë e tij brenda dhe jashtë vendit.

Përgjigja e menjëhershme e Rusisë ndaj sulmeve të fundit do të jetë pak a shumë e njëjtë: bombardime më të rënda dhe pa dallim të qyteteve dhe infrastrukturës ukrainase. Por një mundësi më shqetësuese është që, i mbyllur dhe i poshtëruar, Putini mund të marrë në konsideratë një sulm taktik bërthamor.

Pragu për një hap kaq ekstrem është ende i lartë, jo vetëm sepse Kina, partneri më i rëndësishëm global i Rusisë, kundërshton fuqimisht përdorimin bërthamor. Por edhe nëse ky skenar mbetet i pamundur, është më i mundshëm sesa ishte para 1 qershorit.

Për më tepër, Putini është inkurajuar nga bindja se Perëndimi – veçanërisht Amerika e Donald Trump – i frikësohet më shumë se çdo gjëje tjetër përballjes së drejtpërdrejtë ushtarake. Nëse ai arrin në përfundimin se pozicioni i Rusisë në luftë po bëhet i papërballueshëm, ose se parandalimi i saj konvencional po shkatërrohet, llogaritja e tij mund të ndryshojë.

Ukraina sapo i ka kujtuar Kremlinit – dhe botës – se mund të formësojë ngjarjet, jo vetëm të reagojë ndaj tyre. Kjo nuk e vendos atë në rrugën e fitores, as nuk do ta çojë luftën në fund. Por duke treguar se ka ndikim dhe se Rusia ka më shumë për të humbur sesa mendonte Putini, Ukraina ka ndryshuar ekuacionin strategjik dhe ka hapur një dritare të ngushtë për diplomacinë – edhe nëse loja përfundimtare mbetet aq e pakapshme sa gjithmonë.

Alternativa është një konflikt më i thellë dhe më i paparashikueshëm që bëhet më i rrezikshëm sa më shumë të zgjatet.

Ian Bremmer, Themelues dhe President i Eurasia Group dhe GZERO Media, është anëtar i Komitetit Ekzekutiv të Organit Këshillimor të Nivelit të Lartë të OKB-së për Inteligjencën Artificiale.