Opinione / Politikë

Mësime që vijnë nga India mbi votimin


Danilo Taino Gazetar për Corriere della Sera

Ata që u tmerruan nga viti super zgjedhor tani kanë të paktën një arsye për t’u qetësuar pak. Në raundin e votimit të javëve të fundit, demokracia më e madhe në planet, India, konfirmoi se është solide dhe e gjallë. Të shumtë ishin ata që e dyshuan, të cilët e akuzuan Narendra Modin se e kishte transformuar atë në një autokraci represive.

Nuk është kështu, përkundër të gjitha pritshmërive, kryeministri është dobësuar nga votuesit: ai do të qëndrojë në detyrën e tij për të tretin mandat, por pa dritën gjysmë hyjnore të pathyeshmërisë që e ka shoqëruar prej dhjetë vitesh. Dhe me një qeveri koalicioni të komplikuar me të cilën do të duhet të bëjë kompromise. Siç ndodh shpesh në demokraci.

Zgjedhjet indiane janë një operacion i ndërlikuar dhe magjepsës. Të mbajtura midis 19 prillit dhe 1 qershorit në shtatë raunde, për të lejuar 950 milionë votues me të drejtë vote të shkojnë në kutitë e votimit, ato ishin, si gjithmonë, një festë masive e ngjyrave, parullave, petaleve të luleve dhe madje votave të fituara me disa rupi ose me një sari shumëngjyrëshe.

Modi donte të merrte një shumicë prej dy të tretash që do t’i lejonte atij, ndër të tjera, të ndryshonte Kushtetutën laike dhe multikulturore. Partia e tij, BJP, megjithatë, nuk arriti të fitojë as një shumicë absolute të vendeve në Lok Sabha, parlamenti, ndryshe nga zgjedhjet e 2014 dhe 2019.

Është një rezultat i destinuar të ketë pasoja në Indi dhe në botë.

Në dukje, politika e jashtme e Delhit nuk do të ndryshojë. Si Partia Bharatiya Janata (BJP) e Modi-t dhe opozita e udhëhequr nga Kongresi i Gandit (nuk ka lidhje me Mahatma) e dinë se nuk mund të braktisin rrugën në të cilën vendi ka ecur prej vitesh: një garë me Kinën për hegjemoninë në Indo- Paqësor dhe menaxhimin e marrëdhënieve historikisht të tensionuara, dhe në armë, me Pakistanin fqinj, një fuqi bërthamore si India.

Vendi do të vazhdojë të jetë pranë Shteteve të Bashkuara dhe Perëndimit pa u anëtarësuar në asnjë aleancë formale.

Një Modi i dobësuar, megjithatë, ndryshon gjithashtu ekuacionet në marrëdhëniet me jashtë. Si Pekini ashtu edhe Islamabadi mund të përpiqen të përfitojnë nga ajo që do të jetë një stabilitet më i vogël i qeverisë indiane: që nga dje, në Delhi ka frikë nga përleshje të reja në kufijtë kinezë dhe pakistanez, operacione të mundshme terroriste dhe mbi të gjitha presion më të madh nga Xi Jinping dhe Partia Komuniste Kineze për qeveritë në rajon për të dobësuar lidhjet e tyre me Indinë (siç ndodhi kohët e fundit me Maldivet).

Për më tepër, Modi deri pak ditë më parë konsiderohej lideri natyror i të ashtuquajturit Jug Global, i vendeve që nuk duan të rreshtohen askund në konfrontimin mes Shteteve të Bashkuara dhe Kinës.

Goditja që ai pësoi në zgjedhje ndikon gjithashtu në narrativën e marshimit të tij triumfal për të udhëhequr Indinë drejt statusit të fuqisë së madhe në nivel ndërkombëtar.

Vendi mbetet në këtë trajektore, por aftësia udhëheqëse globale e kryeministrit ka rënë. Për kënaqësinë e Pekinit, i cili po konkurron për të qenë kryeqyteti kryesor i vendeve në zhvillim dhe zhvillim, veçanërisht në shoqatën Brics.

Pastaj është ekonomia. Në vitin fiskal që mbylli marsin e kaluar, India u rrit më shumë se 8%, më shumë se çdo vend i madh në botë. Në dhjetë vitet e qeverisjes, Modi dhe BJP kanë promovuar një sërë reformash pro-biznesit, kanë reduktuar korrupsionin dhe kanë thjeshtuar burokracinë e ndërlikuar.

Ata kanë krijuar një program të madh infrastrukture – rrugë, hekurudha, porte, aeroporte, rrjete dixhitale – për të tërhequr investime nga jashtë.

Tani, qeveria i ka vendosur vetes si objektiv reformimin e ligjeve të punës dhe përdorimit të tokës për të krijuar kushte të favorshme për investime në prodhimtarinë që krijon vende pune.

Pyetja që analistët dhe investitorët po bëjnë tashmë është nëse tani, e dobësuar, BJP do të jetë në gjendje t’i çojë ato përpara; dhe për të vazhduar rrugën e nisur në 2014. Gjithashtu për shkak se fushata elektorale e javëve të fundit është zhvilluar në përmbajtje populiste dhe opozita e udhëhequr nga Rahul Gandhi ka mbledhur më shumë vota sesa pritej në një platformë që nuk është aspak e favorshme për hapjen e reformave ekonomike.

Bota do të shikojë gjithashtu politikën ekonomike në javët e ardhshme për të kuptuar nëse India do të mbetet mrekullia, pjesërisht një alternativë ndaj tregut kinez, ashtu si dukej kur Modi u shfaq i pandalshëm.

Brenda vendit, gjërat tani janë bërë të ndërlikuara në Lyutens Delhi, lagja e politikës dhe politikanëve në kryeqytetin indian.

Qeveria e re do të drejtohet ende nga BJP, por do të duhet të negociojë politikat më të rëndësishme me dy parti të vogla që nuk i pëlqejnë dhe që e mbështesin atë për interesa vetjake.

Për momentin, duket se nuk ka asnjë rrezik që këto dy grupe të ndryshojnë anë dhe të bëjnë aleancë me opozitën për të larguar Modin nga pushteti. Sigurisht, ata kanë pesë vjet për ta detyruar BJP-në të paguajë çmimin e mbështetjes së tyre.  Një BJP e cila, për më tepër, do të duhet të moderojë politikën nacionaliste dhe hegjemoninë hindu mbi vendin, e cila në fakt është refuzuar nga votuesit.

Shkurtimisht, indianët e kanë përsëritur të vërtetën e tyre në mënyrën më të qartë ndonjëherë: ata duan të mbeten një demokraci e madhe, sepse një vend, sado i varfër, nuk ka nevojë për një shtet autokratik si ai i propozuar nga modeli kinez; pavarësisht vështirësive, rritja ekonomike dhe liritë e qytetarëve jetojnë mirë së bashku.

Ishte e vërtetë kur Modi konsiderohej avatari purush, mishërimi i një hyjnie, dhe është e vërtetë tani që ai ka zbritur në Tokë. Por duhet ta theksojë edhe ai vetë.


Lajmet kryesore