Një komb i tillë nuk mund t’i shpallë luftë vetë OKB-së dhe të vazhdojë t’ia hedhë paq

Gjatë vitit të kaluar, Izraeli ka nisur sulme në shumë vende dhe territore të pushtuara: Rripin e Gazës, Bregun Perëndimor, Libanin, Sirinë, Jemenin dhe Iranin.

Megjithatë, duke lënë mënjanë vendet dhe territoret, Izraeli gjithashtu ka shënjestruar një organizatë specifike me një seri sulmesh retorike dhe të dhunshme të paprecedentë.

Po, Kombet e Bashkuara. Ne të gjithë kemi parë që Izraeli, në mënyrë efektive, i shpalli luftë OKB-së.

Merrni parasysh të dhënat e javëve dhe muajve të fundit:

-Kryeministri i Izraelit, ndërsa qëndronte në skenë në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, e denoncoi trupin si “të përbuzshëm”, “shtëpi të errësirës” dhe “kënetë antisemitike”.

-Ambasadori në largim i Izraelit në OKB copëtoi një kopje të statutit të OKB-së me një grirëse letre në miniaturë, ndërsa qëndronte gjithashtu në podiumin e asamblesë së përgjithshme, dhe më vonë tha se selia e OKB-së në New York “duhet të mbyllet dhe të fshihet nga faqja e dheut “.

-Ministri i Jashtëm i Izraelit akuzoi në mënyrë të rreme sekretarin e përgjithshëm të OKB-së se nuk i kishte dënuar sulmet e Iranit ndaj Izraelit, e shpalli atë “persona non grata në Izrael” dhe njoftoi se “e kishte ndaluar hyrjen në vend”.

-Qeveria izraelite pengoi në mënyrë aktive një komision hetimor të mandatuar nga OKB-ja, duke u përpjekur të mblidhte prova mbi sulmet e 7 tetorit.

-Parlamenti i Izraelit është në procesin e përcaktimit të një agjencie të gjatë të OKB-së, Unrwa, si një “organizatë terroriste”.

-Ushtria izraelite ka bombarduar shkollat ​​e OKB-së, magazinat dhe kampet e refugjatëve në Gaza për 12 muaj rresht dhe ka vrarë një rekord 228 punonjës të OKB-së në këtë proces. “Deri më tani numri më i madh i personelit tonë të vrarë në një konflikt të vetëm ose fatkeqësi natyrore që nga krijimi i Kombeve të Bashkuara”, citon sekretarin e përgjithshëm të OKB-së.

-Ushtria izraelite po sulmon tani edhe paqeruajtësit e OKB-së në Libanin jugor. Sipas OKB-së, “pesë “helmeta blu” të OKB-së që shërbenin me UNIFIL në Liban janë plagosur pasi forcat izraelite shkaktuan dëme në pozicionet e OKB-së afër “Vijës Blu”.

Si është në rregull ndonjë nga këto? E pranueshme? Ligjore?

Ndoshta pyetja më e madhe nga të gjitha është: si lejohet ende Izraeli të mbetet anëtar i OKB-së? Pse nuk është përjashtuar ende nga një organizatë që po e sulmon dhe e minon pandërprerë dhe paturpësisht?

Sigurisht, ka edhe dhunues të tjerë të të drejtave të njeriut, që mbeten anëtarë të OKB-së – Siria, Rusia dhe Koreja e Veriut, për të përmendur vetëm disa – por asnjëri prej tyre nuk ka vrarë punonjës të OKB-së në masë; asnjëri prej tyre nuk ka dërguar tanke për të pushtuar një bazë të OKB-së; asnjëri prej tyre nuk ka “refuzuar të respektojë më shumë se dy duzina rezoluta të KS të OKB-së”.

Kanë kaluar më shumë se 60 vjet që kur ndonjë vend në botë ka guxuar ta bëjë vetë sekretarin e përgjithshëm të OKB-së “persona non grata”.

Për të qenë të qartë: nuk është se nuk ka një mekanizëm për dëbimin e një shteti anëtar të OKB-së. Neni 6 i Kartës së OKB-së thotë:

“Një anëtar i Kombeve të Bashkuara, i cili ka shkelur në mënyrë të vazhdueshme Parimet e përfshira në këtë Kartë, mund të përjashtohet nga Organizata nga Asambleja e Përgjithshme me rekomandimin e Këshillit të Sigurimit”.

Tani disa mund të theksojnë se asnjë shtet anëtar nuk është përjashtuar ndonjëherë nga OKB-ja sipas nenit 6. Plus, Shtetet e Bashkuara, të cilat kanë vënë veton ndaj mbi 50 rezoluta të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, kritike ndaj Izraelit që nga fillimi i viteve 1970, nuk do ta lejonin kurrë një “rekomandim të tillë të Këshillit të Sigurimit” që të bëhet.

Është një kundërshtim i vlefshëm. Megjithatë, historia na mëson se ka rrugëdalje për veton e Këshillit të Sigurimit. Siç theksoi profesori i së drejtës ndërkombëtare dhe ish-këshilltari i Departamentit të Shtetit të SHBA-ve, Thomas Grant në tetor 2022, ndërsa përgatiti rastin e tij për dëbimin e Rusisë nga Kombet e Bashkuara pas pushtimit të paligjshëm të Ukrainës nga Vladimir Putin, “anëtarët e OKB-së në dy raste në të kaluarën kanë gjykuar që një delegacion i caktuar i Anëtarëve nuk është më i përshtatshëm për t’u ulur në tryezën e organizatës. Në të dyja rastet, OKB-ja improvizoi një zgjidhje”.

Në vitin 1971, vendet socialiste dhe të paangazhuara të Jugut Global votuan në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së për të njohur Republikën Popullore të Kinës si “përfaqësuesin e vetëm legjitim të Kinës në Kombet e Bashkuara” dhe në këtë mënyrë zëvendësuan përfaqësuesit nga Republika e Kinës (Tajvani), e cila kishte qenë një anëtar themelues i OKB-së. ROC ishte jashtë, PRC ishte brenda – dhe ishte Asambleja e Përgjithshme, jo Këshilli i Sigurisë, që vendosi atë.

Tre vjet më vonë, duke u mbështetur përsëri jo në kartën e OKB-së, por në “rregullat e procedurës” të saj, siç ka theksuar avokati i të drejtave të njeriut dhe ish-zyrtari i OKB-së, Saul Takahisi, asambleja e përgjithshme e OKB-së “votoi për të refuzuar njohjen e kredencialeve të delegacionit të Afrikës së Jugut” dhe “e ndaloi Afrikën e Jugut nga pjesëmarrja në Unga” deri në 1994.

Oh, dhe dy arsyet kryesore të përmendura nga Asambleja e Përgjithshme e OKB-së për pezullimin e anëtarësimit të Afrikës së Jugut? Praktika e tij e aparteidit kundër popullsisë indigjene me ngjyrë dhe pushtimi i paligjshëm i Namibisë fqinje. Tingëllon si diçka e njohur?

Në mënyrë thelbësore, siç ka shkruar Thomas Grant, “lëvizja kundër Afrikës së Jugut nuk ndoqi asnjë rrugë të saktë procedurale në kartën e OKB-së ose praktikën ekzistuese të OKB-së” dhe OKB-ja tregoi se si “mbizotëron një moral improvizues, kur shtetet anëtare gjykojnë një çështje mjaft të rëndësishme që ata duhet të veprojnë”.

Pra, çfarë është më e “rëndësishme” për shtetet anëtare të OKB-së tani më shumë sesa sulmet ndaj vetë OKB-së nga një shtet i vetëm anëtar? Në autoritetin, personelin, selinë dhe statutin e OKB-së? Të shtunën, 40 vende lëshuan një deklaratë të përbashkët duke dënuar sulmin e paskrupull dhe të vazhdueshëm të Izraelit ndaj paqeruajtësve të OKB-së në Liban, por biseda ka pak vlerë. Shtetet anëtare të OKB-së duhet të veprojnë.

Qeveria izraelite mund të dëshirojë të pretendojë se Kombet e Bashkuara, dhe Asambleja e Përgjithshme në veçanti, janë të parëndësishme, të pafuqishme dhe të mbushura me paragjykime antisemitike, megjithatë Izraeli ekziston sot vetëm për shkak të një rezolute të Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së.

Deklarata e Pavarësisë së vendit të vitit 1948 i referohet shtatë herë në mënyra të ndryshme Kombeve të Bashkuara, të gjitha super-pozitive dhe gjithnjë shumë mirënjohëse.

Pra, dëbimi i Izraelit nga OKB-ja, ose të paktën pezullimi i pjesëmarrjes së tij në Asamblenë e Përgjithshme si hap i parë, do të dërgonte një mesazh të fuqishëm – si për popullin e Izraelit ashtu edhe për pjesën tjetër të botës.

Se autoriteti i Kombeve të Bashkuara ka ende rëndësi. Se jeta e stafit të OKB-së dhe e paqeruajtësve gjithashtu ka rëndësi. Dhe ai një komb mashtrues nuk mund t’i shpallë luftë vetë OKB-së dhe të vazhdojë të ikë me të.

 

Shënim i redaksisë: Titulli në anglisht origjinal, marrë nga The Guardian, është “Israel is a rogue nation. It should be removed from the United Nations”. Rogue States në terminologjinë e mardhënieve ndërkombëtare nënkupton një Shtet që nuk i bindet rregullave ndërkombëtare dhe i kërcënon dhe nuk i përfill ato.