“Trump tani dëshiron të ecë përpara me normalizimin e marrëdhënieve Izrael-Arabia Saudite: gjë që kërkon forma të njohjes diplomatike të palestinezëve. E kundërta e aneksimit të Gazës që radikalët mendonin se e kishin në xhep. Së shpejti e djathta ekstreme do të kuptojë se presidenti amerikan që ajo mbështet, Trump, kërkon dhe merr nga Netanyahu gjithçka që i është mohuar Bidenit”.
Analiza e gazetës progresive izraelite Haaretz, e cila konfirmohet në një postim në të cilin Trump propozon të vazhdohet me shpejtësi me zgjerimin e Marrëveshjes së Abrahamit midis vendeve arabe dhe shtetit hebre, është një vështrim interesant që ndihmon për të kuptuar vonesat në ratifikimin e armëpushimit nga qeveria izraelite dhe vlerën e madhe të bashkëpunimit Biden-Trump në këtë negociatë.
Një fotografi e cila, megjithatë, tregon gjithashtu vështirësitë dhe kufijtë që do të hasë “presidenca perandorake” e Trump, të paktën në Lindjen e Mesme, dhe strategjinë – e cila deri tani është shfaqur e suksesshme – për të futur frikën dhe më pas për të negociuar nga pozicionet e fuqisë.
Biden pretendon meritën për armëpushimin dhe me të drejtë: marrëveshja ndjek planin e propozuar shtatë muaj më parë dhe është gjithashtu rezultat i presionit të tij për një marrëveshje të veçantë midis Izraelit dhe Hezbollahut, për të izoluar Hamasin.
Por është gjithashtu e vërtetë se, ai ishte dhjetë cent larg nga fitimi i një dollari. Trump i vendosi ato qindarka atje. E që tani do të duhet të investojë shumë më tepër për të zhvilluar marrëveshjen. Dhe për të mos e lënë të dalë nga binarët.
Pas fasadës së përplasjes verbale mes presidentit në largim dhe atij që do të betohet pas tre ditësh, qëndron realiteti i bashkëpunimit mes dy administratave të ndryshme që nuk ka qenë kurrë kaq intensiv dhe produktiv, pavarësisht distancës së tmerrshme – politike, ideologjike — mes dy liderëve.
Këtë e pranoi vetë Biden, i cili, ndërkohë që në mesazhin e tij të fundit drejtuar kombit dha një paralajmërim për rreziqet e lëvizjes oligarkike të Amerikës, nëse autoritarizmi i Trump dhe fuqia e “kompleksit tekno-industrial| që po rritet, kanë dritën jeshile nën krahun e tij, ai tha se për Gazën njerëzit e tij dhe ata të Trump kanë punuar si një ekip i vetëm.
Dhe, në fakt, larg vëmendjes së luftës politike, i dërguari i Biden për çështjen izraelito-palestineze Brett McGurk dhe i dërguari i Trump, Steve Witkoff, punuan krah për krah, pa tension.
Ata vazhduan edhe kur vendimi i Trump për të eliminuar të gjithë punonjësit e Shtëpisë së Bardhë – jo vetëm stafin që mbërriti me Biden, por edhe zyrtarët e karrierës – çoi në një hakmarrje nga presidenti që rezultoi në një ndërprerje të pjesshme të komunikimeve.
Por Këshilltari i Sigurisë Kombëtare, Jake Sullivan, ka informuar gjithmonë pasardhësin e tij republikan, Mike Waltz, për ecurinë e negociatave dhe ka rënë dakord për lëvizjet e ardhshme, ndërsa Witkoff, duke folur në Mar-a-Lago, një hap larg Trump, ishte eksplicit: negociatat janë në duart e McGurk dhe ai po bën përparim.
Teksa McGurk ishte një mjeshtër i durimit dhe kujdesit në përcaktimin, zbutjen, korrigjimin e detajeve të një marrëveshjeje shumë komplekse, Witkoff ishte thelbësor, me mënyrat e tij të përafërta si zhvillues i pasurive të paluajtshme nga Bronx, për të bindur Netanyahun se, nëse do të kishin arritur një marrëveshje përpara inaugurimit të së hënës në Washington, zemërimi i shpallur nga Trump do të ishte lëshuar edhe mbi të dhe jo vetëm mbi Hamasin.
Rezistenca dhe kërcënimi i dorëheqjes me të cilin ministrat e ekstremit të djathtë, Bezalel Smotrich dhe Itamar Ben-Gvir u përpoqën të bllokojnë aderimin e Netanyahut në armëpushim, tregojnë megjithatë kufijtë e marrëveshjes dhe ndikimin e kufizuar të armës së preferuar të udhëheqësit republikan.
Waltz e quajti armëpushimin rezultat të “efektit Trump”.
Por instrumenti i bindjes që ai përdor për të imponuar rregullat e lojës – frika – mund të funksionojë kur kërcënon tarifat për produktet kanadeze ose sfidon Danimarkën në Groenlandë (duke i ofruar ura të arta qeverisë autonome të një ishulli të madh me një popullsi të vogël).
Dhe duket se funksionon edhe me Hamasin, por vetëm sepse udhëheqja e tij u shkatërrua nga Izraeli me mbështetjen e Bidenit. Por më pas ai ndeshet në pengesën e zakonshme të ultra të djathtës fetare dhe kolonëve.
Trump po nxiton të imponojë paradigmat e tij të reja “muskulare”, jo vetëm në administratën publike amerikane dhe politikën e brendshme, por edhe në nivel ndërkombëtar.
Ai mund të ketë sukses me Evropën e dobët dhe aleatët aziatikë.
Ndoshta edhe kur Kina po përjeton krizën e saj të parë për shkak të ndërprerjes së zhvillimit dhe frikës së humbjes, me tarifa, një pjesë të mirë të tregut amerikan, më e rëndësishmja: një lojë, ajo me Pekinin, në të cilën Trump mund të luajë edhe kartën TikTok, rrjeti social shumë i njohur kinez që Kongresi vendosi ta ndalojë.
Por që presidenti i ri do të donte ta shpëtonte.
Në Lindjen e Mesme dhe Ukrainë, megjithatë, është më ashpër.
Trump ka avantazhin e mbërritjes në Shtëpinë e Bardhë kur palët në të dy konfliktet tani janë të rraskapitura nga luftërat që kanë çuar në humbje gjigante njerëzore dhe materiale: një situatë që duhet të favorizojë fundin e armiqësisë.
Por në Izrael përpjekja e Smotrich për një ultimatum (një armëpushim pranohet vetëm nëse lufta përfundimisht rifillon deri në shkatërrimin total të Hamasit) është e barabartë me një dëshirë për luftë të përhershme.
Ose gjenocid i vërtetë, duke qenë se, siç shpjegon sekretari amerikan i Shtetit Blinken, Hamasi tashmë ka rindërtuar të gjitha forcat me rekrutë të rinj.
Ndërsa në Evropë, nëse Zelensky ndjen se Trump është gati të negociojë, Putini, lideri i një vendi, njerëzit e të cilit janë të detyruar të jetojnë nën një grusht të hekurt dhe janë mësuar t’i rezistojnë edhe privimeve ekstreme, mund të jetë një kockë më e fortë se sa pritej.