Për shkak të variacionit të origjinës botanike mjalti ndryshon në shije dhe përbërje. Përbërja e mjaltit është e ndërlikuar, pasi përmban një shumëllojshmëri subastancash, disa prej tyre ende të pa identifikuara.
Mjalti ka patur një vend të çmuar në mjekësinë tradicionale për shekuj me radhë. Megjithatë, ai ka një përdorim të kufizuar në mjekësinë moderne për shkak të mungesës së mbështetjes shkencore. Mjalti natyror përmban rreth 200 substanca, duke përfshirë aminoacide, vitamina, minerale dhe enzima.
Sipas doktoreshës Gëzime Shehu, veterinare e cila ka specializuar për efektin e bimëve dhe punon në Institutin veterinar dhe të mbrojtjes së bimëve në Tiranë, flet për mjalti si produkt shërues i cili ndikon në oganizëm në shërimin e sëmundjeve të ndryshme, si diabeti, kanceri, botulizmi i fëmijëve, dhe gjithashtu ndihmon në shërimin e plagëve në trup.
“Një nga produktet më të rëndësishme natyrore është mjalti, i cili ka një përbërje shumë komplekse kimike që ndryshon në varësi të burimit botanik. Produktet medicinale natyrore janë përdorur në të gjitha dekadat për trajtimin e sëmundjeve të ndryshme”, ka thënë ajo në një intervistë për Albanian Post.
Përdorimi i shpeshtë i mjaltit në të kaluarën, kishte kaluar në një nga barërat standarde të mjekimit.
“Praktikuesit në ditët e sotme ende nuk janë të vetëdijshëm për këtë, dhe e konsiderojnë mjaltin një ”alternativë plotësuese”. Edhe pse ka shumë tregues të mirë të efikasitetit në raportet e publikuara dhe në revista mjekësore, efektiviteti i mjaltit si një ilaç, krahasohet me performancën farmaceutike moderne”, ka shtuar Shehu.
Edhe pse me shije të ëmbël, mjalti mund të përdoret si barë kurues për personat me diabet.
“Përpjekja për të kërkuar preparate më efektive në shërimin e diabetit, ka rezultuar në rritjen e interesit të përfitimeve shëndetësore nga bimët dhe produktet natyrore, duke përfshirë edhe mjaltin në menaxhimin e tij”, shpjegon doktoresha Gëzime Shehu.
Mjalti natyror është një sheqer diabetik i shijshëm i trashë i bërë natyrshëm nga bletët.
“Një lugë mjaltë natyral në ditë ndihmon diabetikët të mbajnë larg doktorin. Në të kaluarën, njerëzit me diabet janë këshilluar që të shmangin sheqernat duke përfshirë edhe mjaltin. Mendohej që konsumi i sheqernave të thjeshta do të shkaktonte nivel të lartë të glukozës në gjak dhe të insulinës, por që nuk është vërtetuar shkenctarisht”, ka shtuar ajo.
Një nga vetitë kryesore të mjaltit është ndikimi i tij në shërimin e plagëve.
“Mjalti është dhe mbetet njëri prej produkteve ushqimore më të shëndosha, por njëkohësisht, edhe njeri prej produkteve me efikasitet të lartë shërues, që ka krijuar bleta nga natyra.
Llojet e ndryshme të sheqernave që gjenden në mjaltë thithin ujin e baktereve që gjendet ne plagë”.
Bakteriet nuk mund të zhvillohen dhe as të shumëzohen nga mungesa e ujit.
“Mjalti e thith ujin dhe e përçon në fashë dhe në këtë mënyrë bëhet pastrimi i bakterieve nga plaga. Plagën nuk ka nevojë ta dezinfektojmë me ndonjë lloj alkooli, sepse mjalti ka aftësitë e dezinfektimit”, shpjegon doktoresha Shehu.
Për një kohë të gjatë është deklaruar se mjalti ndikon tek gjumi, por nuk ka pasur asnjë eksperiment për të provuar pretendimet.
Sipas doktoreshës egziston një model teorik i cili është bërë për ndikimin e mjaltit në gjumë, “mendohet se mjalti stabilizon nivelin e sheqerit në gjak, dhe kontribuon në lirimin e hormonit melatonin, i nevojshëm për rimëkëmbjen dhe rindërtimin e indeve të trupit gjatë pushimit”.
Në botë çdo vit janë diagnostikuar me kancer rreth 11 milion njerëz duke çuar deri në 7.6 milion numrin e të vdekurve.
Mjalti është provuar si një nga agjentët e mundshëm në luftim të kësaj sëmundje të shekullit.
“Trajtimet standarde kundër kancerit janë kirurgjia, radioterapia dhe kimioterapia. Këto modalitete janë të rrethuara me efekte anësore serioze dhe shumë të kushtueshme. Këto situata kanë çuar në zbulimin e mjeteve natyrore dhe mjalti është provuar të jetë një nga agjentët e mundshëm antikancer”, ka bërë të ditur Shehu.
“Në një raport Rus nga Akademia e Shkencave Mjekësore, theksohet se: pacientët me kancer të mitrës që iu nënshtruan radioterapisë dhe u trajtuan me mjaltë, treguan një rënie të konsiderueshme të sëmundjeve anësore si rezultat i rrezatimit. Pacientët me kancer të kokës dhe qafës së mitrës që u trajtuan me terapi rrezatimi ju është dhënë mjaltë dhe pas terapisë rezultuan 75 % më mirë”, shtoi doktoresha.
Kombinimi i produkteve të bletës sipas të dhënave shkencore, rezulton në një prodhim të shtuar të rruazave të kuqe dhe të bardha të gjakut, si dhe në pasurimin e gjakut me hemoglobinë.
“Mjalti ka efekte në humbjen e kujtesës dhe kjo i dedikohet përmbajtjes së vitaminës B dhe acetilkolinës, që nxitin prodhimin e melatoninës (një hormon që ndihmon kujtimet afatgjata). Njerëz të cilët hanë mjaltë para gjumit rikujtojnë ëndërrat. Mjalti ndihmon në maksimizimin e jetëgjatësisë, në sajë të antioksidantëve që ndihmojnë në parandalimin e sulmeve në zemër”, shpjegon doktoresha Shehu.
Sipas doktoreshës mjalti përmban glutathione, një antioksidant i fuqishëm që ngadalëson plakjen. Për të prodhuar këtë trupi ynë kërkon vitaminat B6, B2 dhe zink. Këto shpesh mungojnë në organizëm, dhe plotësohen nga mjalti.
Botulizmi si sëmundje e vecantë dhe e rrallë e cila shkaktohet nga mikroorganizmat. Sporet e kësaj sëmundje janë të shpërndara gjërësisht në natyrë. Ato mund të gjenden në tokë, pluhur, ajër dhe produkte të papërpunuara bujqësore.
“Këto spore mbijnë dhe japin toksinat botulinum, të cilat në zorrët e një të rrituri janë të papërfillshme, pasi kanë një bilanc të acideve që shkatërrojnë toksinat e baktereve që prodhojnë botulizmin. Por një gjë e tillë nuk funksionon tek fëmijët nën një vjeç, sistemi tretës i të cilëve është ende i pazhvilluar, për ti shkatërruar këto toksina. Kjo mund të çojë në probleme serioze që shkaktojnë çrregullim nervor, dobësi dhe paralizë”, bën të ditur doktoresha Shehu.
Mjalti ka efekt të shëndetshëm kur përdoret, të rriturit 50 deri në 80 g në ditë, fëmijet, 0.8 deri në 1.2 g mjaltë për kg peshë trupore.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
