Lufta u ka grabitur oligarkëve ukrainas ndikimin politik

Njerëzit më të pasur të Ukrainës, të njohur në vend si oligarkë, janë mësuar të dominojnë jetën politike dhe ekonomike. Por, në pesë muajt që nga fillimi i pushtimit të plotë të Rusisë, ata kanë heshtur.

Analistët dhe ekspertët politikë ia atribuojnë këtë humbje ndikimi faktit se oligarkët dhe bizneset e tyre, si të gjithë qytetarët ukrainas, kanë nevojë për mbrojtje në formën e ushtrisë dhe diplomacisë, funksione shtetërore mbi të cilat nuk kanë kontroll.

Mykyta Poturyaev, një deputet dhe ish-këshilltar i fushatës zgjedhore i disa oligarkëve dhe politikanëve ukrainas, përfshirë presidentin, Volodymyr Zelenskiy, tha se oligarkët janë në pozicionin e pazakontë për të mos qenë në gjendje të ndikojnë në vend për momentin.

“Ndryshe nga viti 2014, kur, oligarku ukrainas Ihor Kolomoisky, për shembull, u përfshi në mbrojtjen e rajonit të Dnipropetrovsk, ka dikush që ta bëjë këtë tani, shteti, administrata rajonale”, tha Poturyaev.

Lufta me sa duket i ka mundësuar Zelensky-t të bëhet presidenti i parë ukrainas që mënjanon oligarkët, të cilët tradicionalisht kanë konkurruar për të kontrolluar udhëheqjen politike të vendit.

Megjithatë, analistët thonë se vetëm pasi të përfundojë lufta do të jetë e qartë nëse epoka oligarkike e Ukrainës ka përfunduar ose nëse oligarkët do të përpiqen të rifitojnë ndikimin e tyre.

“Për momentin, prioriteti për oligarkët nuk është politika, por sigurimi i mbijetesës së bizneseve të tyre dhe minimizimi i humbjeve të tyre”, tha Volodymyr Fesenko, një analist politik ukrainas.

“Përjashtimi i vetëm është presidenti i mëparshëm i Ukrainës, Petro Poroshenko, i cili ende po përpiqet të përfshihet në politikë”, shtoi Fesenko.

Kur Bashkimi Sovjetik u shpërbë, një pjesë e popullsisë së Ukrainës fitoi para duke marrë nën kontroll fabrikat dhe bizneset e mëparshme shtetërore, ndonjëherë me forcë. Disa nga ata individë përdorën përfitimet e tyre për të korruptuar zyrtarë të lartë, duke përfshirë presidentë të njëpasnjëshëm ukrainas, dhe krijuan parti politike dhe prona mediatike për të mbrojtur dhe zgjeruar bizneset e tyre.

Qëllimi ishte të siguroheshin që njerëzit në pushtet të ishin nën kontrollin e tyre. Presidentët ukrainas, nga ana tjetër, prireshin të krijonin fuqinë e tyre për të mbrojtur interesat e tyre. Politika ukrainase u bë një karusel intrigash, grindjesh dhe marrëveshjesh korruptive në prapaskenë, të nxitura kryesisht nga interesat personale.

BE-ja dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar e kanë shtyrë prej kohësh Ukrainën të pastrojë sistemin e saj oligarkik dhe në shtator të vitit 2021, Zelensky miratoi një ligj de-oligarkizimi që, ndër të tjera, krijoi një regjistër të oligarkëve.

Sipas ligjit, oligarkët përkufizohen si njerëz që plotësojnë tre nga katër karakteristikat: pjesëmarrje në jetën politike, ndikim të rëndësishëm në media, pronar i një monopoli ose pronar i aseteve me vlerë më shumë se 1 milion herë më shumë se paga e jetesës së Ukrainës.

“Ligji për deoligarkizimin mund të luajë një rol në reduktimin e ndikimit të dëmshëm të interesave private në politikën dhe ekonominë e Ukrainës”, shkroi në atë kohë ambasadorja britanike në Ukrainë, Melinda Simmons.

Oligarkët nuk janë e vetmja pjesë e skenës politike të Ukrainës që ka pushuar. Deputetët ukrainas dhe udhëheqësit e fraksioneve duket se kanë arritur në një lloj marrëveshjeje jozyrtare për të paraqitur një front të unifikuar ndërkohë që agresioni i Rusisë vazhdon, tha Fesenko.

Deputetët e Ukrainës kanë votuar, pothuajse njëzëri, për miratimin e pjesëve të legjislacionit, duke përfshirë pikat e mëdha të pengesave, siç është konventa e Stambollit për abuzimin në familje. Ka qenë një ndryshim i dukshëm ndaj para luftës, kur seancat parlamentare të Ukrainës ishin të famshme për grindjet dhe përleshjet me grushte.

Marrë nga The Guardian, përshtatur për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.