Kriza e Sudanit: Palët ndërluftuese bien dakord për armëpushim

SHFLETO
Rajmonda Basha
25.04.2023 9:16
Loading Icons...

Një armëpushim në Sudan deri më tani duket se po mbahet pasi hyri në fuqi në mesnatë.

Ky është të paktën pezullimi i tretë i luftimeve që nga shpërthimi i dhunës këtë muaj, por të tjerët nuk zgjatën shumë.

Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken tha se pauza 72-orëshe e luftimeve ishte rënë dakord midis ushtrisë dhe Forcave të Mbështetjes së Shpejtë paraushtarake (RSF) pas 48 orësh negociatash.

Të paktën 400 njerëz janë vrarë që nga shpërthimi i luftimeve më 15 prill.

Të dyja palët në konflikt njoftuan në mënyrë të pavarur përfshirjen e tyre në armëpushim.

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, António Guterres, ka paralajmëruar se dhuna në Sudan rrezikon të shkaktojë një “përvëlim katastrofik” që mund të përfshijë të gjithë rajonin dhe më gjerë.

Që nga fillimi i dhunës, banorëve të kryeqytetit të plagosur nga beteja, Khartoum, u është thënë të qëndrojnë brenda dhe furnizimet me ushqim dhe ujë kanë mbaruar.

Bombardimi ka goditur infrastrukturën kryesore, si tubacionet e ujit, që do të thotë se disa njerëz janë detyruar të pinë nga lumi Nil.

Do të ketë shpresa se armëpushimi do t’i lejojë civilët të largohen nga qyteti. Qeveritë e huaja do të shpresojnë gjithashtu se kjo do të lejojë evakuimet e vazhdueshme jashtë vendit.

Vendet janë përpjekur të evakuojnë diplomatët dhe civilët e tyre ndërsa luftimet janë ndezur në pjesët qendrore, me popullsi të dendur të kryeqytetit.

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar ka njoftuar se do të fillojë evakuimin e mbajtësve të pasaportave britanike dhe anëtarëve të ngushtë të familjes nga e marta.

Të hënën, Blinken tha se disa autokolona që përpiqeshin të largonin njerëzit kishin hasur në “grabitje dhe plaçkitje”.

Shtetet e Bashkuara, shtoi ai, po shikojnë potencialisht rifillimin e pranisë së tyre diplomatike në Sudan, por ai i përshkroi kushtet atje si “shumë sfiduese”.

Sudani pësoi një ndërprerje të internetit të dielën mes luftimeve, por lidhja është rivendosur pjesërisht që atëherë sipas grupit të monitorimit NetBlocks.

Vlerësohet se dhjetëra mijëra njerëz, përfshirë shtetas sudanezë dhe ata nga vendet fqinje, janë larguar për shkak të trazirave.

Dhuna shpërtheu kryesisht në Khartoum, midis fraksioneve ushtarake rivale që luftonin për kontrollin e vendit të tretë më të madh të Afrikës.

Kjo erdhi pas ditësh tensioni pasi anëtarët e RSF-së u zhvendosën në të gjithë vendin në një lëvizje që ushtria e pa si një kërcënim.

Pse kanë shpërthyer luftimet në Sudan?

Që nga një grusht shteti i vitit 2021, Sudani është drejtuar nga një këshill gjeneralësh, të udhëhequr nga dy ushtarët në qendër të kësaj mosmarrëveshjeje – Gjenerali Abdel Fattah al-Burhan, kreu i forcave të armatosura dhe në fakt presidenti i vendit, dhe ai zëvendës dhe udhëheqës i RSF-së, gjenerali Mohamed Hamdan Dagalo, i njohur më mirë si Hemedti.

Ata nuk kanë rënë dakord për drejtimin në të cilin po shkon vendi dhe lëvizjen e propozuar drejt sundimit civil.

Pikat kryesore të pengesave janë planet për të përfshirë RSF-në prej 100 mijë trupash në ushtri dhe kush do të udhëheqë më pas forcën e re.

Gjenerali Dagalo ka akuzuar qeverinë e gjeneralit Burhan si “islamikë radikale” dhe se ai dhe RSF po “luftonin për popullin e Sudanit për të siguruar përparimin demokratik për të cilin ata kanë dëshiruar kaq shumë”.

Shumë e kanë të vështirë ta besojnë këtë mesazh, duke pasur parasysh historinë brutale të RSF-së.

Gjenerali Burhan ka thënë se ai mbështet idenë e kthimit në sundimin civil, por se ai do t’ia dorëzojë pushtetin vetëm një qeverie të zgjedhur.