‘Kodi i Heshtjes’, si kabineti izraelit nuk i pranoi kurrë vrasjet masive?

Dëshmi që grumbullohen, dokumente që zbulohen dhe një pamje e re e vrasjeve të kryera nga trupat izraelite gjatë Luftës së Pavarësisë.

Disa faqe të shkruara në raportin gjatë një mbledhjeje të kabinetit në vitin 1948 nuk lënë asnjë vend për dyshim.

Udhëheqësit e Izraelit e dinin se çfarë po ndodhte me pushtimin e fshatrave arabe dhe vrasjeve të pajustifikuara masive.

Ishte nëntor 1948…

Dëshmitë e masakrave të kryera nga ushtarët e Forcave Mbrojtëse të Izraelit kundër arabëve – që synonin burra të paarmatosur, si dhe të moshuar, gra e fëmijë – po grumbulloheshin në tryezën e kabinetit.

Për vite me radhë, këto diskutime u fshehën.

Tani, një raport investigativ nga e përditshmja izraelite “Haaretz” dhe Instituti Akevot për Kërkimin e Konfliktit Izraelito-Palestinez për herë të parë ka bërë publike dëshmi për tri masakra të panjohura.

Në tetor 1948, Forcat Ushtarake të Izraelit (IDF) filluan dy operacione gjigante, njëri në jug dhe tjetri në veri.

Në këtë të fundit, brenda 30 orëve, dhjetëra fshatra arabe në veri u pushtuan dhe dhjetëra mijëra banorë u larguan ose u dëbuan nga shtëpitë e tyre.

Brenda më pak se tri ditë, IDF-ja kishte pushtuar Galilenë dhe gjithashtu ishte shtrirë në fshatrat e Libanit jugor.

Shumica dërrmuese e tyre nuk morën pjesë në luftime.

Në kohën e fushatës së Izraelit për të pushtuar Galilenë, 120 mijë arabë mbetën në zonë.

Përparimi i shpejtë i IDF-së drejt veriut i solli ushtarët në kontakt me popullsinë e mbetur nëpër fshatra, në mesin e të cilëve kishte të moshuar, gra dhe fëmijë.

Fati i palestinezëve ishte tani në duart e forcave izraelite.

Ky ishte sfondi i masakrave që u kryen kundër civilëve dhe kundër ushtarëve arabë që u kapën robër.

Në fund të luftës, rreth 30 mijë arabë mbetën në veri.

Mizoritë e kësaj lufte u dokumentuan nga letrat e ushtarëve, kujtimet e pabotuara të shkruara në kohë reale, procesverbalet e takimeve të mbajtura nga partitë politike dhe nga burime të tjera.

Vrasjet

Sipas një dokumenti, autori i të cilit nuk dihet, katër të moshuar kishin mbetur në fshatin Al-Burj (sot Modi’in) pas pushtimit.

Më pas, fshati u qëllua me një predhë dhe shtëpitë u dogjën.

Në çdo fshat e njëjta histori, shtëpi të djegura, përdhunime dhe vrasje.

Miliona dokumente nga themelimi i shtetit ruhen në arkivat qeveritare dhe ndalohen të publikohen.

Një artikull i botuar nga një ushtar anonim në revistën “Ner” pas luftës tregon se fenomeni i vrasjes së joluftëtarëve ishte i përhapur në IDF.

Ai shkruan se si shokët e tij në njësi kishin vrarë një grua të moshuar arabe, e cila kishte mbetur prapa gjatë pushtimit të fshatit Lubiya, në Galilenë e Poshtme.

“Kjo u bë modë. Dhe kur u ankova te komandanti i batalionit për atë që po ndodhte dhe i kërkova të ndalonte tërbimin që nuk ka asnjë justifikim ushtarak, ai ngriti supet dhe tha se ‘nuk ka urdhër nga lart’ për ta parandaluar. Që atëherë, batalioni sapo zbriti më poshtë shpatit”, ishin fjalët e shkrimtarit.

Në muajt nëntor-dhjetor 1948, kur presioni i luftës ishte pakësuar disi, qeveria iu drejtua diskutimit të raporteve të masakrave, të cilat arritën në mënyra të ndryshme te ministrat.

Në fakt, procesverbalet e mbledhjeve të kabinetit nga kjo periudhë u vunë në dispozicion për lexim publik që në vitin 1995.

Megjithatë, pjesët e diskutimeve që iu kushtuan “sjelljes së ushtrisë në Galile dhe Negev” mbeti e redaktuar dhe censuruar deri para pak ditësh.

Edhe tani, transkriptet nuk janë të disponueshme plotësisht.

Është evidente se përmendjet e drejtpërdrejta të krimeve të luftës mbeten të redaktuara.

Megjithatë, shkëmbimet mes ministrave për çështjen nëse do të hetohen apo jo krimet – shkëmbime të fshehura prej 73 vitesh – tashmë janë në dispozicion të studiuesve, gazetarëve dhe qytetarëve kureshtarë.

Gjatë gjithë mbledhjeve të kabinetit, pati disa përmendje të një kodi heshtjeje që ekzistonte midis ushtarëve për krimet e luftës.

Një ministër deklaronte se ushtarët kanë frikë të dëshmojnë.

“E pyeta një ushtar nëse do të ishte i gatshëm të paraqitej para komitetit. Ai më kërkoi që të mos ia përmendja emrin, të harroja që ai foli me mua dhe ta konsideroja atë si dikë që nuk dinte asgjë”.

Kodi i heshtjes ndihmoi ata që dëshironin të fshinin krimet nën qilim dhe të shmangnin hetimet dhe aktakuzat.

Marrë nga “Haaretz”, përshtatur për Albanian Post

Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.