Për herë të parë në 33 vjet, shërbimet e kishës për të përkujtuar goditjen e sheshit Tiananmen nuk do të mbahen në Hong Kong, duke fshirë një nga kujtimet e fundit të shtypjes së përgjakshme të protestave të vitit 1989 nga Kina.
Që kur Pekini vendosi një ligj gjithëpërfshirës të sigurisë kombëtare në vitin 2020 për të shuar demonstratat pro-demokracisë, vigjiljet dikur të mbushura me qirinj janë ndaluar, një muze në Tiananmen është detyruar të mbyllet dhe statujat janë rrëzuar.
Masat vjetore katolike ishin një nga mënyrat e fundit që njërëzit të mblidheshin publikisht për të kujtuar goditjen vdekjeprurëse në Pekin më 4 qershor 1989, kur qeveria kineze vendosi tanke dhe trupa kundër demonstruesve paqësorë.
Por këtë vit, ata gjithashtu janë anuluar për shkak të frikës se do të binin në kundërshtim me autoritetet e Hong Kong-ut.
Dioqeza, komisioni i drejtësisë dhe paqes i së cilës ishte bashkëorganizator, tha se kolegët e saj të vijës së parë ishin të shqetësuar se mund të shkelnin ligjin e Hong Kong-ut.
Diskutimi i goditjes së vitit 1989 është gjithsesi i ndaluar në Kinën kontinentale. Por në Hong Kong-un gjysmë-autonom, historia e tij shpesh mësohej në shkolla dhe avokimi për t’i dhënë fund sundimit të partisë komuniste kineze ishte i gjallë dhe i ndezur – deri në vendosjen e ligjit të sigurisë.
Në harkun kohor të muajve, dekada përkujtimore janë fshirë, pasi autoritetet përdorin ligjin për të riformuar Hong Kong-un në imazhin autoritar të Pekinit.
Aleanca e Hong Kong-ut, grupi më i shquar i avokimit të Tiananmen-it dhe organizatori i vigjiljes së qirinjve, u ndoq penalisht si “agjent i huaj” për nxitje për përmbysje.
Shtatorin e kaluar, drejtuesit e saj u arrestuan, Muzeu i tyre i 4 qershorit u mbyll pas një bastisjeje të policisë dhe të dhënat digjitale të goditjes u fshinë brenda natës nën një urdhër policie për të mbyllur faqen e internetit të grupit dhe llogaritë e mediave sociale.
Për të tjerët, ashtu si organizatorët e masave, pasiguria se ku bien vijat e reja të kuqe ka qenë e mjaftueshme për t’i bërë ata të tërhiqen.
Gjashtë universitete hoqën monumentet e 4 qershorit, të cilat kishin qëndruar në kampuset e tyre prej vitesh. Pak para Krishtlindjeve të vitit të kaluar, tre u larguan brenda 48 orëve.
Në Universitetin Lingnan, reliev në mur nga artisti Chen Weiming u dëbua në një depo nëntokësore.
Statuja e tij “Perëndeshë e Demokracisë” në Universitetin Kinez të Hong Kong-ut u dërgua në një “vend të sigurt” të fshehtë.
Universitetet thanë se nuk kishin pranuar kurrë praninë e statujave dhe se heqja e tyre bazohej në një vlerësim të rrezikut ligjor.
Aty ku qëndronte Perëndesha, tani mund të shihet vetëm një shenjë e zbehtë nga piedestali i saj katror.
Shtylla është zëvendësuar nga një zonë e re ulur me karrige në formë guraleci dhe lule në vazo.
Ai është përpjekur ta kthejë Shtyllën në Evropë, por ndjeshmëria rreth saj është e tillë që universiteti refuzoi t’i jepte hua ekuipazhit të tij dhe kompanitë e logjistikës nuk guxojnë të përfshihen.
Ata thonë se “është shumë e ndërlikuar dhe shumë e rrezikshme”.
Përpjekja për të hequr të gjitha gjurmët e Tiananmen-it është në vazhdim – në fillim të këtij viti, HKU mbuloi një slogan të pikturuar të 4 qershorit në kampus me çimento dhe e quajti atë “mirëmbajtje të rregullt”.
Në bibliotekat publike të qytetit, 57 libra të Tiananmen-it janë të kufizuar nga huamarrësit e përgjithshëm – gati dyfishi i shumës që nga momenti i numrit të medias lokale të lajmeve Hong Kong “Free Press” nëntorin e kaluar.
Në vend të kësaj, hapësira për të kujtuar goditjen tani shtrihet jashtë Hong Kong-ut, me disidentët e mërguar që krijojnë muzetë e tyre në SHBA dhe aktivistët që planifikojnë të ringjallin Shtyllën e Turpit në Tajvan.
Më 4 qershor, vigjiljet do të mbahen globalisht, me grupin e të drejtave “Amnesty International” që koordinon ato me qirinj në 20 qytete “për të kërkuar drejtësi dhe për të treguar solidaritet për Hong Kongun”.
I mbijetuari i Tiananmen-it Zhou Fengsuo, i cili jeton në SHBA, tha se vitet e fundit kishte parë më shumë njerëz që u bashkoheshin ngjarjeve të tilla në perëndim, duke përfshirë të rinjtë e Hong Kong-ut të emigruar së fundmi.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com-
Abstenimi i Greqisë: Cili është qëndrimi i politikës së jashtme greke ndaj Kosovës?
-
Balluku: Nuk ka rritje çmimi të energjisë për furrat e bukës, mbetet 7.5 lekë kw/h
-
Sam Bankman-Fried dënohet me 25 vjet burg
-
Osmani takon përfaqësuesin e Papa Françeskut për Kosovën, flasin për thellimin e bashkëpunimit për paqe
Lajmet kryesore
-
SPAK firmos 9 masa sigurie, mes tyre 2 ish-zyrtarë të Bashkisë së Tiranës
-
Dezinformimi dhe ndërhyrjet e huaja, Çuçi kërkesë Nikollës: Të krijohet një Komision i Posaçëm
-
Putini më i fortë se SHBA-të, kur flitet për shkëmbimin e të burgosurve
-
Gjilan: Afaristi u gjet i vdekur në bodrumin e banesës, kishte mbi 80 mijë franga me vete