Qindra fshatra dhe qytete ujgure janë riemërtuar nga autoritetet kineze për të hequr referencat fetare ose kulturore, me shumë të zëvendësuara me emra që pasqyrojnë ideologjinë e partisë komuniste.
Kështu ka zbuluar një raport i fundit.
Hulumtimi i publikuar nga Human Rights Watch dhe organizata me bazë në Norvegji Uyghur Hjelp dokumenton rreth 630 komunitete që janë riemërtuar në këtë mënyrë nga qeveria, kryesisht gjatë kulmit të një goditjeje ndaj ujgurëve që disa qeveri dhe organe të të drejtave të njeriut e kanë quajtur gjenocid.
Emrat e rinj që heqin referencat fetare, historike ose kulturore janë midis mijëra ndryshimeve të emrave midis viteve 2009 dhe 2023.
Sipas dy organizatave që kryen kërkimin, ndryshimet në dukje politike, të cilat ndodhën kryesisht në vitet 2017-2019, synonin tre kategori të gjera.
Çdo përmendje e fesë ose e praktikave kulturore ujgure u hoq, duke përfshirë terma të tillë si hoja, një titull për një mësues fetar sufi, i cili u hoq nga të paktën 25 emra fshatrash; haniqa, një lloj objekti fetar sufist i marrë nga 10 emra fshatrash; dhe mazar, që do të thotë faltore, e cila u hoq nga të paktën 41 emra fshatrash.
Autoritetet ndryshuan gjithashtu emrat që i referoheshin mbretërive, republikave ose udhëheqësve ujgurë që para vitit 1949 kur u themelua Republika Popullore e Kinës. Raporti thoshte se nuk kishte më asnjë fshat në Xinjiang me fjalën xelpe ose khalifa (sundimtar), ose meschit (xhami) në emrat e tyre.
Ujgurët janë një grup etnik turk që gjendet kryesisht në Xinjiang.
Ata kanë pasur prej kohësh një marrëdhënie të paqartë me Pekinin, i cili akuzon shumë prej tyre se duan të shkëputen nga sundimi kinez.
Raporti thoshte se emrat e rinj të fshatrave ishin zakonisht në gjuhën mandarine kineze dhe shprehnin një “ndjenjë pozitive, të cilën qeveria dëshiron që ujgurët ta përqafojnë dhe ta shprehin nën udhëheqjen kineze”.
Praktika e riemërtimit të vendeve – si shumë prej politikave të vendosura në Xinjiang – u bë fillimisht në Tibet.
Në vitin 2023, qeveria kineze filloi t’i referohej Tibetit si Xizang në dokumentet zyrtare.
Që nga viti 2017, ka lëshuar gjithashtu emra zyrtarë kinezë për vendndodhjet në Arunachal Pradesh, rajoni i diskutueshëm i Himalajeve ku Kina pretendon territor.
Në Tibet dhe Xinjiang, mjedisi gjithnjë e më i militarizuar dhe i mbikëqyrur e bën jashtëzakonisht të vështirë nxjerrjen e informacionit në lidhje me abuzimet e të drejtave të njeriut dhe qeveria kineze rrallë u përgjigjet kërkesave për informacion.
Që nga fillimi i fushatës së saj kundër ujgurëve dhe myslimanëve të tjerë turq në vitin 2014 në emër të kundër-terrorizmit, qeveria kineze ka arrestuar në mënyrë arbitrare miliona njerëz, në kampe riedukimi dhe burgje, duke kriminalizuar akte fetare si rritja e mjekrës ose leximin e Kuranit.
Të tjerë janë persekutuar për kontakt me diasporën ndërkombëtare ose për udhëtime jashtë shtetit.
Ka dëshmi të programeve të transferimit të fuqisë punëtore masive, riedukimit social të detyrueshëm, torturave dhe zhdukjeve të detyruara dhe kontrollit të detyruar riprodhues.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
