Irani hyri në një fushatë të shkurtër të enjten për zgjedhjet legjislative të 1 marsit, të cilat duhet të forcojnë konservatorët në pushtet.
Lëvizja vjen më shumë se një vit pas lëvizjes së madhe të protestës që tronditi vendin në fund të vitit 2022.
Në mungesë të pezullimit nëse mazhoranca aktuale do të qëndrojë në kontroll, këto zgjedhje do të shqyrtohen kryesisht në nivelin e pjesëmarrjes së 61 milionë votuesve të thirrur në votime.
Ekspertët nuk përjashtojnë që abstenimi të arrijë nivelin më të lartë që nga ardhja e Republikës Islamike 45 vjet më parë.
Sipas shifrave zyrtare, gjatë zgjedhjeve të mëparshme legjislative në vitin 2020, 42.57% e votuesve shkuan në qendra votimi, shpesh shkolla apo xhami.
Një nga sondazhet e rralla të publikuara javët e fundit, i kryer nga televizioni shtetëror, tregoi se më shumë se gjysma e iranianëve mbetën indiferentë ndaj këtyre zgjedhjeve.
Kundërshtarët në Iran dhe diasporë kanë bërë thirrje për bojkot prej javësh, duke e paraqitur çdo pjesëmarrje si një shenjë kompromisi me sistemin.
Fushata filloi në mënyrë diskrete të enjten, me pak postera kandidatësh në rrugët e Teheranit.
Iranianët janë thirrur të zgjedhin në një raund 290 anëtarët e Parlamentit për katër vitet e ardhshme.
Ata gjithashtu duhet të zgjedhin për tetë vjet 88 anëtarët e Asamblesë së Ekspertëve, përgjegjës për emërimin dhe mundësisht shkarkimin e Udhërrëfyesit Suprem.
Pas muajsh shqyrtimi, nga Këshilli i Gardës së Kushtetutës u miratuan një numër rekord prej 15 mijë e 200 kandidatësh për zgjedhjet legjislative.
Nga ana tjetër, kampi reformist është edhe më pak i përfaqësuar se në vitin 2020. Vetëm 20 deri në 30 kandidatë të tij u miratuan, një numër i pamjaftueshëm për të plotësuar listat zgjedhore, sipas zyrtarëve.
Udhëheqësi i lëvizjes reformuese dhe ish-presidenti Mohammad Khatami shprehu keqardhjen se Irani është “shumë larg zgjedhjeve të lira dhe konkurruese”.
Një tjetër ish-president, i moderuari Hassan Rouhani, u bëri thirrje votuesve të votojnë për të “protestuar kundër pakicës sovrane”.
Por ai nuk mbrojti abstenimin pavarësisht skualifikimit të kandidaturës së tij për Kuvendin e Ekspertëve, ku është zgjedhur prej 24 vitesh.
Koalicioni kryesor i partive reformuese, Fronti i Reformës, ka njoftuar se do të mungojë në këto “zgjedhje të pakuptimta dhe joefektive në menaxhimin e vendit”.
Në këtë kontekst, Khatami paralajmëroi për numrin e “të pakënaqurve që po rritet dita ditës”.
Ky mosbesim ndaj pushtetit u shpreh fuqishëm gjatë demonstratave që pasuan një pas vdekjes në shtator 2022 të Mahsa Amini, një e re që vdiq pasi u arrestua nga policia për mosrespektim të kodit të rreptë të veshjes së vendit.
Kësaj i shtohen edhe akuzat e lidhura me vështirësitë ekonomike në një sfond të inflacionit galopant.
Në mungesë të konkurrencës reale me reformatorët dhe të moderuarit, vota reduktohet në një duel mes konservatorëve dhe ultra-konservatorëve.
Një betejë që premton të jetë “serioze dhe e përgjakshme”, sipas ekspertit, teksa po afrohet lufta për pasardhësin e Udhërrëfyesit Suprem, 84 vjeç.
Shkarkimi dhe publikimi i teksteve nga Albanian Post nuk lejohet pa përmendur burimin. Faleminderit për respektimin e etikës së profesionit të gazetarit.
/Albanianpost.com
